هنگامى که به آنان گفته شود: «براى [خداوند] رحمان سجده کنید»، مى‏گویند: رحمان چیست؟).

ولى در مواردى، «رحمٰن»، بیانگر رحمت خاصّ الهى است، از جمله در آیات زیر:

۰.(یَوْمَ نَحْشُرُ ٱلْمُتَّقِینَ إِلَى ٱلْرَّحْمٰنِ وَفْداً.^۱

۰.در آن روز که پرهیزگاران را دسته‏جمعى به سوى [خداوند] رحمان، محشور مى‏کنیم).

۰.(جَنّٰاتِ عَدْنٍ ٱلَّتِی وَعَدَ ٱلْرَّحْمٰنُ عِبٰادَهُ بِالْغَیْبِ.^۲

۰.باغ‏هاى جاودانى که [خداوند] رحمان، بندگانش را در نهان وعده داده است).

۰.(إِذٰا تُتْلىٰ عَلَیْهِمْ آیٰاتُ ٱلْرَّحْمٰنِ خَرُّوا سُجَّداً وَ بُكِیًّا.^۳

۰.وقتى آیات [خداوندِ] رحمان بر آنان خوانده مى‏شد، سجده‏کنان و گریان به خاک مى‏افتادند).

بر ‏عکس، صفت «رحیم» در قرآن کریم، غالباً در باره رحمت خاصّ الهى به کار رفته است، مانند این آیات:

۰.(وَ كٰانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً.^۴

۰.او نسبت به مؤمنان، همواره مهربان بوده است).

۰.(إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِیمٌ.^۵

۰.او به آنان، رئوف و مهربان است).

واسِعَةٍ؛^۱ پروردگار شما، رحمتی گسترده‏ دارد) و (رَبَّنٰا وَسِعْتَ كُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْماً؛^۲ پروردگارا! رحمت و علم تو، همه چیز را فراگرفته است) و (وَ رَحْمَتِی وَسِعَتْ كُلَّ شَیْءٍ؛^۳ رحمتم همه چیز را فرا گرفته است).

دسته دوم: آیاتى که رحمت الهى را ویژه برخى افراد خاص مى‏دانند، مانند: (إِنَّ رَحْمَتَ ٱللّٰهِ قَرِیبٌ مِنَ ٱلْمُحْسِنِینَ؛^۴ رحمت خدا به نیکوکاران نزدیک است) یا (فَأَمَّا ٱلَّذِینَ آمَنُوا بِاللّٰهِ وَ اِعْتَصَمُوا بِهِ فَسَیُدْخِلُهُمْ فِی رَحْمَةٍ مِنْهُ؛^۵ امّا آنها که به خدا ایمان آوردند و به او چنگ زدند، به زودى، همه را در رحمت خود، وارد خواهد ساخت).

در قرآن کریم، صفت «رحمان»، غالباً در مواردى به کار رفته که سخن از رحمت عامّ الهى است^۶ و ظاهراً در همه مواردى که «رحمان» در رحمتِ پاداشى به کار نرفته، رحمت عامّ الهى منظور است، مانند آیات زیر:

۰.(قُلْ مَنْ كٰانَ فِی ٱلْضَّلالَةِ فَلْیَمْدُدْ لَهُ ٱلْرَّحْمٰنُ مَدًّا حَتّٰى إِذٰا رَأَوْا مٰا یُوعَدُونَ.^۷

۰.بگو: کسى که در گم‏راهى است، باید [خداوند] رحمان به او مهلت دهد تا زمانى که آنچه را به آنها وعده داده شده، ببینند).

۰.(ٱلْرَّحْمٰنُ عَلَى ٱلْعَرْشِ اِسْتَوىٰ.^۸

۰.همان بخشنده‏اى که بر عرش، مسلّط است).

۰.(وَ إِذٰا قِیلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمٰنِ قالُوا وَ مَا ٱلْرَّحْمٰنُ.^۹