گرفت و هم مؤمنان را و هرگز به مانند آن ، مصيبت نديده بودند .
وقتى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را دفن كردند ، ندايى از آسمان شنيده شد كه اهل بيت عليهم السلام را تسليت مى داد . در بخشى از اين تسليت چنين آمده است:
همانا خدا عوضى براى هر چيز از دست رفته اى، و تسليتى براى هر مصيبتى و جبرانى براى هر چيز فوت شده اى قرار داده است . پس به خداوند ، اعتماد كنيد و بر او توكّل نماييد و به او اميد داشته باشيد . همانا مصيبت ديده ، كسى است كه از پاداش ، محروم گردد . ۱
جمله پايانى ، تأمّل برانگيز است . مصيبت واقعى ، آن وقتى است كه انسان از پاداش آن محروم گردد . اگر انسان ، پاداش مصيبت را به دست آورد ، در حقيقت ، براى او نعمت است . امام على عليه السلام مى فرمايد :
اگر با محنت ها ، با رضايت و بردبارى مواجه شوى ، نعمت ، پايدار خواهد بود . ۲
ملاكْ اين است كه ما چه واكنشى به پديده ها نشان دهيم ؛ چه خوشايند و چه ناخوشايند . نعمت با ناسپاسى ، به نقمت تبديل مى شود و نقمت با بردبارى ، به نعمت تبديل مى گردد . براى اهل ايمان ، مصيبت ، فرصتى است كه مى توان آن را به نعمت ، تبديل كرد . امام صادق عليه السلام مى فرمايد:
خداوند ـ عزّ وجلّ ـ بر گروهى نعمت فرستاد و شكر نكردند ؛ پس مايه گرفتارى آنان شد . و گروهى را به مصيبت ها مبتلا ساخت و آنان صبر كردند ؛ پس نعمتى براى آنان شد . ۳
به همين جهت ، حضرت به يكى از اصحاب خود ـ كه گويا دچار مشكلى بوده ـ مى فرمايد :
اى اسحاق! مصيبتى را كه بردبارى بر آن ، نصيب تو شده و
1.تفسير العياشى ، ج۱ ، ص۲۰۹ ، ح۱۶۶ ؛ بحار الأنوار ، ج۸۲ ، ص۹۹ ، ح۴۸ .
2.تنبيه الخواطر ، ج۱ ، ص۴۱ .
3.الكافى ، ج۲ ، ص۹۲ ؛ تهذيب الأحكام، ج۶، ص۳۷۷ .
