
۹. هنر صحبت کردن
صحبت کردن و سخن گفتن این قابلیت را دارد که افراد را به هم نزدیک سازد، یا از هم دور کند. این توانایی سهم عمدهای در پیش بردن ارتباط دارد. البته این بدان معنا نیست که هنگام ارتباط، لزوماً نقش یک سخنور ماهر را ایفا کنیم، اما لازم است این هنر را داشته باشیم تا با گفتگو، احساس همدمی و همصحبت بودن را، به فرد مقابل منتقل کنیم. چنین شیوهای از اخلاق مؤمن دانسته شده است. رسول خدا صلی الله علیه و آله میفرماید:
مِن أخلاقِ المُؤمِنِ حُسنُ الحَدیثِ إذا حَدَّثَ و حُسنُ الاِستِماعِ إذا حُدِّثَ و حُسنُ البِشرِ إذا لَقِی.۱
۰.از اخلاق مؤمن، آن است که هرگاه سخن میگوید، نیکو سخن میگوید و هر گاه با او سخن میگویند، نیکو گوش میدهد و در ملاقاتهایش خوش روست.
شیوه پیامبر صلی الله علیه و آله در ارتباط با دیگران نیز از چنین مطلبی حکایت دارد. امام حسین علیه السلام نقل میکند از پدرم علیه السلام درباره شیوه پیامبر صلی الله علیه و آله با همنشینانش پرسیدم که فرمود؟
و لایتَکَلَّمُ إلّا فیما رَجا ثَوابَهُ إذا تَکَلَّمَ أطرَقَ جُلَساؤُهُ کَأَنَّما عَلى رُؤوسِهِمُ الطَّیرُ، فَإِذا سَکَتَ تَکَلَّموا و لایتَنازَعونَ عِندَهُ، مَن تَکَلَّمَ أنصَتوا لَهُ حَتّى یفرُغَ. حَدیثُهُم