107
تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري

محدّث، مورّخ و فقيه. جلودى بصرى پس از سال ۳۳۰ ق، ۱ و گويا در ۳۳۲ ق، فوت شده است. ۲ زادگاه وى، جايى به نام جلود بود كه امروزه محلّ آن، معلوم نيست. ۳ او در بصره ساكن بود. به قرينه آن كه ابو على صولى ـ كه مصاحب دراز مدّت او بوده و از وى نيز روايت كرده ـ در سال ۳۵۳ ق، به بغداد رفته، ۴ اين حدس قوى مى نمايد كه جلودى تا پايان عمر، در بصره بوده است. جلودى بصرى را امامى، شيخ بصره و قابل اعتماد و موثّق خوانده اند. ۵

تأليفات

وى چنان پر تأليف بود كه شمار آثارش، بيش از دويست مورد ذكر شده است. ۶ كتاب هاى جلودى بصرى در زمينه تاريخ و سيره، فضائل و مناقب، فقه، تفسير، رجال و دعاست. ۱ . مقتل الحسين عليه السلام ، ۲ . كتاب المحدّثين و مَن رَوى عن على عليه السلام من الصحابة، از آثار ناياب اويند.
گويا كتاب مقتل الحسين عليه السلام ، در سده هشتم موجود بوده است؛ چراكه علّامه حلّى (م ۷۲۶ ق) از روى نسخه اى از اين كتاب به خطّ يكى از سادات، تاريخ وفات و محلّ دفن جلودى را خوانده است. ۷

۳۷ . ابو بِشْر بَصرى عَمّى (م پس از ۳۵۰ ق)

احمد بن ابراهيم بن معلّى بن اسد عمى، مكنّا به ابو بشر؛ محدّث. ابو بشر در بصره

1.فهرست ابن نديم، ص ۱۲۸.

2.ايضاح الإشتباه، ص ۲۴۵؛ الذريعة، ج ۱، ص ۳۱۲؛ هدية العارفين، ج ۱، ص ۵۷۶ .

3.رجال النجاشى، ص ۲۴۰؛ الفهرست ، طوسى، ص ۱۹۱؛ خلاصة الأقوال، ص ۲۰۸.

4.رجال النجاشى، ص ۸۴ .

5.فهرست ابن نديم، ص ۲۴۶؛ الفهرست ، طوسى، همان جا؛ رجال الطوسى، ص ۴۳۵؛ خلاصة الأقوال، ص ۲۰۸ .

6.رجال النجاشى، ص ۲۴۰ ـ ۲۴۴؛ هدية العارفين، ج ۱، ص ۵۷۶.

7.إيضاح الاشتباه، همان جا.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
106

او در آن ديار، شاخص و سرشناس بودند. ۱ ابن عيّاش جوهرى در سال ۳۴۰ ق، در شام بود. ۲ وى احاديث بسيارى روايت كرد و ذوق شعرى و ادبى قوى اى داشت. وى در مصادر، به اين اتّهام كه در واپسين سال هاى زندگى، دچار اضطراب و اختلال در حديث گشته، تضعيف شده است. ۳ نجاشى (م ۴۵۰ ق) روايات بسيارى از وى استماع كرد؛ اما به دليل ضعف او، از وى نقل نكرده است. ۴ وى در شمار معدود محدّثان امامى است كه از مشايخ اهل سنّت نيز فراوان حديث شنيده و روايت كرده اند. ۵ ابن جعابى، شيخ حديث امامى اوست كه احاديث اهل سنّت را نيز بر وى مى خواند. ۶

تأليفات

وى پرتأليف بود و در زمينه رجال، تك نگارى در اخبار اشخاص، امامت دوازده امام عليهم السلام ، فقه و آداب، آثارى داشته است.
اثر چاپى: ۱ . مقتضب الأثر فى عدد الأئمة الأثنى عشر عليهم السلام .
آثار ناياب: ۲ . أخبار أبى هاشم، ۳ . أخبار جابر الجُعْفى، ۴ . الإشتمال على معرفة الرجال، ۵ . مَن رَوى الحديث مِن بنى عمّار بن ياسر، ۶ . ذكر مَن روى الحديث مِن بنى ناشزة، ۷ . أخبار وكلاء الأئمة الأربعة، ۸ . ما نُزّل من القرآن فى صاحب الأمر(عج)، ۹ . أعمال رجب، شعبان و رمضان.

۳۶ . جَلودى بصرى (م ۳۳۲ ق)

عبد العزيز بن يحيى بن احمد بن عيسى جلودى ازدى بصرى، مكنى به ابو احمد؛

1.رجال النجاشى، ص ۸۵؛ الفهرست ، طوسى، ص ۷۹ ـ ۸۵ .

2.مقتضب الاثر، مقدّمه محقّق، ص ۲ ـ ۳۹.

3.رجال النجاشى، همان جا؛ الفهرست ، طوسى، همان جا.

4.رجال النجاشى، همان جا.

5.مقتضب الأثر، ص ۱۸.

6.مقتضب الأثر، ص ۲۳.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي چهارم تا هفتم هجري
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی احمدی و محمدکاظم رحمتی
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 10076
صفحه از 554
پرینت  ارسال به