239
اندیشه شناسی محدّثان حلّه

امّا چنان كه گفتيم اين روش را بيش از هر چيز بر اصول و فقه پى نهاده بودند و از اين رو، برجستگى‏هاى مكتب سيّد على ابن طاووس در آن، بسيار كم‏رنگ بود. سخن يكى از پژوهشگران روزگار ما استوار مى‏نمايد كه گفته است:
از اين پس با چيرگى مكتب رجالى ابن طاووس، محقّق حلّى و شاگردانشان - كه مى‏توان آن را «مكتب رجالى حلّه» خواند - ... احوال رجال (توثيق و تضعيف)، مبناى ردّ و قبول حديث، واقع گشت. كار به ظاهر آسان گرديد و همه روايات و طرق، شكلى منظّم به خود گرفت؛ امّا فوايد كتاب‏شناسانه بسيارى ناخودآگاه مغفول ماند و اين نگرش تا به امروز بر جامعه حديثى فقهى ما سايه افكنده است.۱
آرى! اگر مكتب حديثى سيّد على ابن طاووس نيز همگام با مكتب حديثى محقّق حلّى، سامان مى‏يافت و آنچنان كه شايسته بود، آن را ارج مى‏گزاردند، اكنون كار ارزيابى حديث به گونه‏اى ديگر انجام مى‏گرفت، آن سان كه به سند و متن هر دو در كنار هم درنگرند و جاى هيچ يك را به ديگرى ندهند.
***
آنچه آورديم برخى از مهم‏ترين ويژگى‏هاى حديث‏پژوهى در جريان فقه‏محور بوده است. اگر اين انديشه‏ها را در ميان دانشوران پس از علّامه حلّى رديابى كنيم، به اين نتيجه مى‏رسيم كه جريان فقه محور، بيشترين اثرگذارى را بر مكتب حديثى جبل‏عامل، نهاده است. اين اثرگذارى با ورود شهيد اوّل رحمه اللّه به حلّه آغاز مى‏گردد.
شهيد، نخستين دانشور برجسته جبل‏عامل است كه به درس فخر المحقّقين در مى‏آيد و با واسطه او با انديشه‏هاى فقهى و حديثى علّامه حلّى آشنا مى‏گردد و اين آشنايى، روز به روز، بيشتر مى‏گردد. او پس از بازگشت به جبل‏عامل، در حقيقت انديشه‏هاى حديثى علّامه حلّى را با پردازشى نوين در قالب «مكتب حديثى جبل عامل» مى‏گستراند. گواه اين سخن، آن است كه

1.علوم حديث، ش ۳۵ - ۳۶، «نقد حديث: كتابشناسى و متن‏پژوهى»، سيد محمد عمادى حائرى، ص ۵۶ (با اندك تلخيص).


اندیشه شناسی محدّثان حلّه
238

است، بيشتر در زمينه دعا، زيارات و اخلاق است. اين در حالى بود كه پس از محقّق حلّى، شاگردان برجسته وى، روش وى را دنبال كردند و آن را گسترش داده، و استوارتر ساختند.

  • نام منبع :
    اندیشه شناسی محدّثان حلّه
    سایر پدیدآورندگان :
    امین حسین پوری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4997
صفحه از 375
پرینت  ارسال به