۲. انديشههاى سيّد در گستره مصطلح الحديث
سيّد، گاه در لابهلاى كتابهاى خود، نكتههايى پراكنده نيز در باره پارهاى از اصطلاحهاى حديثى آورده است. شمار اين نكتهها، گر چه اندك است؛ ولى به هر روى، بخشى از ديدگاههاى سيّد را در باره اين اصطلاحها روشن مىسازد. در زير به اين نكتهها مىپردازيم:
يك. خبر متواتر
نگاه سيّد به خبر متواتر در مجموع با نگاه كلّى دانشوران شيعه، يكسان است. به باور وى، خبر متواتر، خبرى است كه علمآور باشد؛ امّا براى آنان كه آن خبر را بدان گونه كه بتواند اثر علمآورى داشته باشد، بشنوند. قصد سيّد از اين قيد، آن است كه براى نمونه، كسانى كه از روى سرسختى جاهلانه يا گرايش به باور نارواى خويش، گزارشى متواتر را مىشنوند، روشن است كه پيشاپيش، داورى خود را انجام دادهاند و از اين رو آن خبر براى آنان، علمآور نخواهد بود. ولى با اين حال، اين نكته، آسيبى به تواتر آن خبر نمىزند.۱پيش از سيّد، كهنترين دانشور شيعى كه بدين نكته پرداخته و آن را چونان شرطى براى علمآور بودن خبر متواتر دانسته است، سيّد مرتضى رحمه اللّه است. در الذريعة، اين شرط، اين گونه روشن شده است: