حديث، مخالف مشهور متأخّران است. ولي حال رجال سند را طبق طريقه مشهور متأخّران تعرّض ميکنيم. ۱
سادساً: روش شيخ طوسي، شيخ مفيد، سيّد مرتضي، کليني و نظاير اينها تا عصر علّامه، روش و اصطلاح قدما در صحيح و ضعيف بوده ۲ و بر همين منوال صحيح در نزد قدماي رجال است كه جماعتي از آنان به صحّت احاديث بعضي
از راويان غير اماميه مانند علي بن محمّد بن رباح و غير او حكم کردهاند ۳و اين اصطلاح، مخالف روش اين بزرگان است؛ بلکه مخالف روش خود آنان است.
خود اصحاب اصطلاح جديد هم خيلي کم از کلام متقدّمان خارج ميشوند، و آنان تحت يک پوششي به اخبار ضعيفِ به اصطلاح متأخّران عمل ميکنند، مانند مراسيل ابن ابي عمير و مثل او از کساني بر تصحيح روايات آنان، اجماع شده و جز از ثقه ارسال نميکنند، يا مرسلات صدوق در كتاب من لا يحضره الفقيه، يا اين که ميگويند شهرت، جبران سند ضعيف را ميکند. ۴
محقّق کرکي ـ که از اصحاب اصطلاح جديد است ـ ميگويد: اصحاب ما به مراسيلي که بدانند ارسال کننده ارسال نميکند مگر از ثقات، عمل ميکنند، مانند: ابن ابي عمير، ابو بصير، ابن بزيع، زرارة بن اعين و ابو نصر بزنطي و امثال اينها که علماي اصحاب به آنان تصريح کرده باشند، و ما به مراسيل علاّمه حلّي (م ۷۲۶ ق) و فرزندش فخر المحقّقين (م ۷۷۱ ق) و فاضل مقداد (م ۸۲۶ ق) و احمد بن فهد حلّي (م ۸۴۱ ق) صاحب عدة الدّاعي، عمل ميکنيم. ۵
1.ملاذ الأخيار، ج ۱، ص ۲۱.
2.الفوائد المدنية، ص ۴۹؛ الدرر النجفية، ج ۳، ص ۲۹۶؛ هداية الأبرار، ص ۸۵.
3.الفوائد المدنية، ص ۵۴؛ روضة المتّقين، ج ۱، ص ۱۹؛ ملاذ الأخيار، ج ۱، ص ۲۴؛ وسائل الشيعة، ج ۲۰، ص ۶۶؛ مشرق الشمسين، ص ۳۰.
4.الدرر النجفية، ج ۳، ص ۲۹۶ ـ ۲۹۷.
5.طريق استنباط الأحکام، ص ۱۰ ـ ۱۲.