حجّت نمي‌داند و با حجّيت استصحاب نيز مخالف است؛ و همچون اخباريان، تقليد کردن از ميت را جايز مي‌داند. ^۱
برآورد کلّي اين رويکردها، نشان مي‌‌دهد که او فردي اصولي، با مشربي خاصّ و مستقل بوده است که در برخي از موارد، به اخباريان نزديک مي‌‌شده و هرچند تمايل به اخباريگري داشته، در بسياري از فتاواي خود، با اخباريان مخالفت کرده است. براي نمونه، اجماع را حجّت مي‌داند؛ تقسيم چهارگانه اخبار را به صحيح و موثّق و حسن و ضعيف، قبول دارد؛ ظواهر قرآن را به تنهايي حجّت مي‌داند؛ خبر واحد بدون قرينه را حجّت نمي‌داند؛ ^۲احاديث کتب اربعه را قطعي الصدور نمي‌داند، هرچند با شرايطي آنها را حجّت مي‌داند؛ ^۳و بر خلاف بيشترِ اخباري‌ها که نماز جمعه را در زمان غيبت کبرا واجب مي‌دانند، او آن را حرام مي‌داند و رساله‌اي نيز در حرمت آن مي‌نويسد. ^۴
مهم‌ترين آثار فاضل توني عبارت‌اند از:
۱. الوافية في اُصول الفقه، مهم‌ترين کتابِ باقي‌‌مانده از او، شامل تحقيقات مهمّي به‌ويژه در مباحث عقلي و اجتهاد و تقليد، که بزرگاني چون سيّد جواد عاملي صاحب مفتاح الکرامة (م ۱۲۲۶ ق)، سيّد مهدي بحر العلوم (م ۱۲۱۲ ق) و وحيد بهبهاني (م ۱۲۰۵ ق) و صدر الدين محمّد همداني و سيّد محسن اعرجي حسني کاظمي (م ۱۲۲۷ ق) و سيّد حسن حسيني، شروحي بر آن نوشته‌اند. ^۵
۲. فهرست تهذيب الاحکام شيخ طوسي، کتاب پژوهشيِ جامع و بي‌نظيري که از نوآوري‌هاي او بوده ^۶و به گفته خود مؤلّف «مهم‌‌ترين چيزي است براي کسي که مي‌خواهد در فقه کار کند، و کسي مرا در اين کار سبقت نگرفته است». ^۷

۴. شرح زيارت جامعه: که به فارسي نوشته شده و از آن استفاده مي‌شود که سعادت ملازمت حضرت ولي عصر عليه السلام در خواب و بيداري برايش حاصل شده است. ^۱

ملاّعبد الله توني (م ۱۰۷۱ ق)

عبد الله بن محمّد توني بُشروي خراساني، مشهور به فاضل توني، ^۲معاصر شيخ حرّ عاملي (م ۱۱۰۴ ق) و از دوستان ملا خليل قزويني (م ۱۰۸۹ ق) بود. او پس از مدتي تلمّذ در اصفهان، ساکن مشهد رضوي شد؛ ولي در راه زيارت عتبات عراق، در کرمانشاه وفات کرد و به خاک سپرده شد. ^۳
نکته مهم در باره ملا عبد الله توني، اختلاف در گرايش اوست که برخي قائل‌اند از مجتهدان و علماي اصولي بوده، ^۴و برخي او را از فقهاي اخباري مي‌دانند. ^۵ريشه اين اختلاف، در فتاواي اوست؛ زيرا از يک سو، معتقد است که براي استنباط احکام شرعي، هم به علم اصول احتياج داريم و هم به علم رجال و احوال رُوات. ^۶و چگونه مي‌توان کسي را که چنين نظري دارد، اخباري دانست؟ اما از ديگر سو، برخي از آراي او، موافق نظر اخباريان است. چنان که در ملازمه بين حکم عقل و شرع، تأمّل دارد؛ مفهوم مخالفت، غايت، شرط، صفت و عدد را در احکام شرعي