۲ / ۲
اعتقاد به جبر
۵۷۰۵.امام على عليه السلامـ وقتى كه درباره قضا و قدر ، مورد پرسش قرار گرفت ـ: نگوييد : خدا آنان (گناهكاران) را به خودشان وا نهاده است ، كه [با اين سخن] خدا را سبك مى كنيد، و نگوييد : خدا آنان را بر انجام دادن گناهان ، مجبور ساخته است ، كه [با اين سخن] خدا را ستمگر مى كنيد ؛ ليكن بگوييد : خير در سايه توفيق خدا ، و شر به خاطر برداشتن دست يارى خداست ، و همه چيز در حيطه علم خداوند بوده است .
۵۷۰۶.الكافىـ به نقل از يونس ، از گروهى ـ: مردى به امام صادق عليه السلام گفت : فدايت شوم ! آيا خداوند ، بندگان را بر ارتكاب گناهان مجبور ساخته است؟
امام عليه السلام فرمود : «خداوند ، دادگرتر از آن است كه آنان را بر ارتكاب گناهان مجبور سازد و سپس به خاطر آن ، كيفرشان نمايد» .
گفت : فدايت شوم ! پس خداوند ، آن را در اختيار بندگان قرار داده است؟
فرمود : «اگر به اختيار آنان مى گذاشت ، امر و نهيشان نمى كرد» .
گفت : فدايت شوم ! آيا ميان آن دو (جبر و تفويض) ، جايگاه ديگرى هم هست؟
فرمود : «آرى ، گسترده تر از فاصله ميان آسمان و زمين» .
۵۷۰۷.الكافىـ به نقل از حسن بن على وشّاء ـ: از امام رضا عليه السلام پرسيدم : آيا خداوند ، كارها را به بندگان واگذار كرده است ؟
فرمود : «خداوند ، برتر از آن است» .
گفتم: پس ، آنان را بر ارتكاب گناهان ، مجبور ساخته است ؟
فرمود : «خداوند ، دادگرتر و مُنصف تر از آن است» .
