عنوان
متن
خدمات الکترونیکی
» خدمات
» محصولات پژوهشگاه
» پست الکترونیک
» بانک پژوهشگران
» پایگاه های وابسته
» پایگاه حدیث نت
» پایگاه دانشگاه قرآن و حدیث
» پایگاه مرکز آموزش الکترونیک
» پایگاه مؤسسه دارالحدیث
» پایگاه پردیس تهران
اخبار
» پژوهشکده علوم و معارف حديث
» پژوهشکده تفسیر اهل بيت علیهم السلام
» پژوهشکده کلام اهل بيت علیهم السلام
» پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی
» اخبار پژوهشی
پژوهشگاه
» ساختار
» ریاست
» شورای پژوهشگاه
» شورای پژوهشی پژوهشگاه
» حوزه ریاست و روابط عمومی
» معاونت پژوهش
» معاونت اداری مالی
» مدیریت نظارت، طرح و برنامه
» هیئت علمی پژوهشگران
» نمودار سازمانی پژوهشگاه
» معرفی
» معرفی اجمالی
» اساسنامه
» آیین نامه ها
» اهداف
» چشم انداز ده ساله
» بیانیه ماموریت
» بیانیه ارزش ها
فهرست "
دانش نامه عقايد اسلامي ج8
"
درآمد
تبيين «عدل» و «ظلم»
يك . واژه شناسى «ظلم»
دو . واژه شناسى «عدل»
سه . «ظلم» و «عدل» در قرآن و حديث
چهار . انواع ظلم در قرآن
۱ . ظلم اعتقادى
۲ . ظلم فردى
۳ . ظلم اجتماعى
پنج . مراتب عدالت بشرى
۱ . عدالت اعتقادى
۲ . عدالت عملى
۳ . عدالت اخلاقى
۴ . عدالت عرفانى
شش . تعريف «عدل خداوند»
تعريف نخست
تعريف دوم
هفت . عدل خداوند از ديدگاه اشاعره
هشت . عدل خداوند از نگاه فلاسفه
نُه . ادلّه عدالت خداوند
۱ . زشتى ظلم
۲ . همراهى ظلم و نياز
۳ . همراهى عدل و حكمت
۴ . گواهان عدل خداوند
ده . اقتضاى عدل خداوند
بخش يكم : آشنايى با عدالت خداوند
فصل يكم : معناى عدالت
۱ / ۱ معناى عامّ عدالت
۱ / ۲ معناى عدالت خداوند
الف ـ در كارهاى خداوند ، هموزن ذرّه اى ، ستم نيست
ب ـ برپا داشتن قسط (برابرى)
ج ـ فرمان به برابرى
د ـ دادگرترينِ دادگران
ه ـ دادگرى در قضاوت و حكم
و ـ دادگرى در بخشش
۱ / ۳ معناى عدالت انسان
الف ـ عدالت اعتقادى
ب ـ عدالت عملى
ج ـ عدالت اخلاقى
د ـ عدالت عرفانى
فصل دوم : آنچه با ايمان به دادگرى خداوند، منافات دارد
۲ / ۱ گناهان بندگان را به خدا نسبت دادن
۲ / ۲ اعتقاد به جبر
۲ / ۳ اعتقاد به تكليف بيش از توان
فصل سوم : دليل دادگرى خدا
۳ / ۱ زشتى ستم
۳ / ۲ پيوستگى عدالت و حكمت
۳ / ۳ پيوستگى ستم و نياز
۳ / ۴ گواهان دادگرى خدا
فصل چهارم: عدل ، از اصول دين است
پژوهشى درباره قرار گرفتن «عدل خداوند» در شمار اصول دين
۱ . فرق اصول دين و اصول مذهب
۲ . اصول دين اسلام
۳ . ضابطه تعيين اصول دين
۴ . دليلِ شمرده شدن «عدل» از اصول دين
الف ـ اهمّيت اعتقادى
ب ـ اهمّيت سياسى ـ اجتماعى
فصل پنجم: عدالت در آخرت
۵ / ۱ عدالت ، ترازوى اعمال در روز رستاخيز
۵ / ۲ عدالت در پاداش دادن نيكى ها
۵ / ۳ عدالت در مجازات بدى ها
۵ / ۴ تشويق به يادآورى لحظه ايستادن در پيشگاه دادگرترينِ داوران
۵ / ۵ دشوارى روز دادگرى براى ستمگر
بخش دوم : عدالت و قضا و قدر
سخنى درباره قضا و قدر و رابطه آن با عدل خداوند
پيوند قضا و قدر و عدل خداوند
يك . «قضا» و «قدر» در لغت
دو . قضا و قدر ، در قرآن و حديث
سه . بر حذر داشتن از جستجو درباره راز قَدَر
چهار . ويژگى هاى مهمّ قضا و قدر
پنج . اقسام قضا و قدر
۱ . قضا و قدر تشريعى
۲ . قضا و قدر تكوينى
۳ . قضا و قدر محتوم و موقوف
شش . معناى ايمان به قضا و قدر
هفت . اهمّيت ايمان به قضا و قدر
هشت . آثار خشنودى به قضا و قدر
فصل يكم : معناى قضا و قدر
فصل دوم : دانش قضا و قدر
۲ / ۱ اهمّيت شناخت قَدَر
۲ / ۲ قَدَر، رازى از رازهاى خدا
۲ / ۳ نهى از به زحمت انداختن خود براى شناخت قَدَر
۲ / ۴ پرهيز از انديشيدن درباره قَدَر
سخنى چند درباره سرّ قضا و قدر
فصل سوم : ويژگى هاى قضا و قدر
۳ / ۱ آفريده بودن
۳ / ۲ نيكويى
۳ / ۳ حكمت
۳ / ۴ دادگرى
۳ / ۵ خير مؤمن
فصل چهارم : انواع قضا و قَدَر و احكام آنها
۴ / ۱ قضاى معلّق و قضاى حتمى
توضيحى درباره احاديثى كه به ظاهر ، قضاى غير حتمى را نفى مى كنند
دسته بندى اين احاديث
نكاتى در تبيين اين احاديث
۱ . تعارض اين گونه احاديث با قرآن و احاديث قطعىّ الصدور
۲ . عدم تعارض علم خداوند ، با اراده او و آزادى انسان
۳ . قلمرو آزادى انسان در محدوده تقدير الهى
۴ / ۲ اَجَل مُعلّق و اَجَل حَتمى
پژوهشى درباره اقسام اَجَل
۴ / ۳ از قضاى حتمى ، گريزى نيست
فصل پنجم : بَدا در قضا و قدر
۵ / ۱ حقيقت بَدا و اقسام آن
الف ـ گستردگى قدرت
ب ـ محو و اثبات
ج ـ افزايش و كاهش
د ـ پيش و پس انداختن
پژوهشى درباره بَدا
بَداء، در لغت
بَدا ، در قرآن و احاديث
نمونه هايى از بَدا در قرآن
نمونه هايى از بَدا در احاديث اهل سنّت
۱ . بدا در كاهش و افزايش روزى و اَجَل و محبوبيت
۲ . بَدا در خوش بختى و بدبختى
۳ . بَدا در مطلق قضا و قدر
بَدا از ديدگاه وجدان و عقل
عدم تعارض بَدا و علم ازلى
آثار اعتقاد به بَدا
الف ـ خداشناسى
ب ـ پيامبرشناسى و امام شناسى
ج ـ انسان شناسى
اسباب بَدا
۵ / ۲ همراهى علم و بَدا
۵ / ۳ احاديثى كه ظاهر آنها بر امكان بَدا در قضاى محتوم ، دلالت مى كند
۵ / ۴ احاديثى كه ظاهر آنها عدم امكان بدا در قضاى محتوم است
پژوهشى درباره امكان يا عدم امكان بَدا در قضاى حتمى
۵ / ۵ خداوند در بَدا ، خود و فرستادگانش را دروغگو نمى كند
۵ / ۶ عوامل خوشايندى بَدا
الف ـ فرمانبرى از خدا
ب ـ آمرزش خواهى
ج ـ دعا
د ـ صله رحم
ه ـ صدقه
و ـ خشنودى به قضا
ز ـ دادگرىِ فرمانروا
ح ـ زيارت امام حسين عليه السلام
ط ـ اين سبب ها
۵ / ۷ عوامل ناخوشايندىِ بَدا
۵ / ۸ نمونه هاى بَدا در قرآن
الف ـ بَدا در كيفر قوم يونس
ب ـ بَدا در وعده با موسى
ج ـ بَدا در وارد شدن به سرزمين مقدّس
د ـ بَدا در بريدن سر اسماعيل
ه ـ نمونه هاى ديگر
۵ / ۹ استدلال هايى درباره بَدا
فصل ششم : نقش قضا و قدر در آفرينش
۶ / ۱ آفرينش گيتى و تقدير
۶ / ۲ آفرينش انسان و تقدير
۶ / ۳ جايگاه قضا و قدر در آفرينش
فصل هفتم : نقش قضا و قدر در پيدايش مصايب و شرور
۷ / ۱ تقدير خير و شر
۷ / ۲ آفرينش خير و شر
۷ / ۳ آفرينش خير، پيش از شر
۷ / ۴ خير، به توفيق خدا و شر، به فرو گذاشتن اوست
۷ / ۵ خير از جانب خداست؛ ولى شر به او منسوب نيست
سخنى درباره نقش قضا و قدر در پيدايش مصايب و شرور
۱ . خير و شر ، مخلوق و مقدّر خدايند
۲ . آفرينش و تقدير شر ، تَبَعى است
۳ . انسان در پيدايش ناگوارى ها نقش دارد
فصل هشتم : نقش قضا و قدر در افعال انسان
۸ / ۱ تقدير كارها
۸ / ۲ تقدير واجبات و فضايل و گناهان
۸ / ۳ معناى «امر بين دو امر»
تحليلى درباره جبر و تفويض و امر بين الأمرين
يك . نظريّه جبر
طرفداران «نظريّه جبر» در علوم مختلف
دلايل نظريّه جبر و نقد آنها
۱ . تمسّك به قضا و قدر
نقد دليل نخست
۲ . تمسّك به توحيد اَفعالى
نقد دليل دوم
دلايل بطلان نظريّه جبر
۱ . علم حضورى به آزادى در افعال
۲ . جايز نبودن اِسناد «كار قبيح» و «ظلم» به خدا
۳ . مردود بودن نفى حسن و قبح عقلى و آموزه هاى دينى
دو . نظريّه تفويض
معانى تفويض
سه . نظريّه «نه جبر و نه تفويض»
تمامی حقوق این پایگاه به پژوهشگاه قرآن و حدیث تعلق دارد