ظلم در ميان لغت شناسان و بسيارى از دانشمندان ، قرار دادن چيزى در غير جايگاه ويژه خود است ، به كاستى و افزايش ، يا به انحراف از زمان و يا مكانش... . ظلم را در تجاوز از حق به كار مى برند .
به نظر مى رسد كه جامع ترين معناى ظلم ، «نهادن چيزى در غير جاى ويژه خود» است و ساير معانى ، با تأمّل ، به اين معنا باز مى گردند .
دو . واژه شناسى «عدل»
عدل ، نقطه مقابل «ظلم» است . بنا بر اين ، جامع ترين معناى عدل ، «نهادن هر چيز در جايگاه ويژه آن» است . در حديثى از امام على عليه السلام ، به اين معناى جامع ، اشاره شده است :
العَدلُ يَضَعُ الأُمورَ مَواضِعَها . ۱ عدل ، قرار دادن امور در جايگاه هاى خود است .
هنگامى كه هر چيزى در جايگاه ويژه خود قرار بگيرد ، اِستوا و اعتدال پديد مى آيد و اِعوجاع و انحراف ، از بين مى رود . از اين رو ، اهل لغت ، «عدل» را به «اِستواء» تفسير كرده اند . ساير معانى عدل نيز به اين معناى جامع ، باز مى گردند .
سه . «ظلم» و «عدل» در قرآن و حديث
بررسى ها نشان مى دهند كه قرآن و احاديث ، واژه «ظلم» و «عدل» را در معناى جامع آنها به كار برده اند . به تعبير روشن تر ، در نظام آفرينش ، هر پديده، جايگاه، حد و قانون ويژه اى دارد، كه اگر در جايگاه ويژه خود قرار گرفت، عدل، و اگر در آن جايگاه قرار نگرفت ، ظلمْ تحقّق يافته است . از اين رو در حديثى از پيامبر صلى الله عليه و آله
