267
دانش نامه عقايد اسلامي ج8

الدُّعاءُ جُندٌ مِن أجنادِ اللّه‏ِ تَعالى مُجَنَّدٌ ، يَرُدُّ القَضاءَ بَعدَ أن يُبرَمَ . ۱ دعا ، سپاهى مجهّز از سپاهيان خداست كه قضاى قطعى‏شده را باز مى‏گرداند. يا بُنَيَّ ، أكثِر مِنَ الدُّعاءِ ، فَإِنَّ الدُّعاءَ يَرُدُّ القَضاءَ المُبرَمَ . ۲ فرزندم! بر دعا بيفزا كه دعا ، قضاى قطعى‏شده را باز مى‏گرداند. لا يُغني حَذَرٌ مِن قَدَرٍ ، وَالدُّعاءُ يَنفَعُ مِمّا نَزَلَ ومِمّا لَم يَنزِل . ۳ احتياط ، از قدر باز نمى‏دارد . دعا براى [تقديرِ] نازل شده و نشده ، سودمند است. صِلَةُ القَرابَةِ مَثراةٌ فِي المالِ ، مَحَبَّةٌ فِي الأَهلِ ، مَنسَأَةٌ فِي الأَجَلِ . ۴ پيوند با خويشاوندان ، موجب افزايش دارايى ، دوستى در خاندان و تأخير در اجل است .
همچنين از امام على عليه ‏السلام نقل شده است كه فرمود :
إنَّ اللّه‏َ يَدفَعُ الأَمرَ المُبرَمَ . ۵ خداوند ، امر قطعى‏شده را باز مى‏گرداند .
نظير اين احاديث ، در منابع اهل سنّت ، بسيار فراوان است . بنا بر اين ، منكِران بَدا ، بايد همه اين احاديث را مُنكِر شوند .

بَدا از ديدگاه وجدان و عقل

هر انسانى با مراجعه به وجدان خود ، در مى‏يابد كه وضعيّت موجودش مى‏توانست به گونه‏اى ديگر باشد . مثلاً اگر فقير است ، مى‏توانست غنى باشد ، يا

1.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۴۱ .

2.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۴۲ .

3.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۴۳ .

4.. راجع : ص ۳۱۰ ح ۵۹۵۵ .

5.. راجع : ص ۲۸۸ ح ۵۹۲۰ .


دانش نامه عقايد اسلامي ج8
266

اجل مى‏شود .

۲ . بَدا در خوش‏بختى و بدبختى

در تفسير همين آيه ، از پيامبر خدا روايت شده است كه :
الصَّدَقَةُ وَاصطِناعُ المَعروفِ وصِلَةُ الرَّحِمِ وبِرُّ الوالِدَينِ ، يُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً ، ويَزيدُ مِنَ العُمُرِ ، ويَقي مَصارِعَ السَّوءِ . ۱ صدقه و كار خير و صله رحم و نيكى به پدر و مادر ، بدبختى را به خوش‏بختى تبديل مى‏كنند ، و موجب افزايش عمر مى‏شود و از زمين خوردن‏هاى بد نگه مى‏دارند .

۳ . بَدا در مطلق قضا و قدر

در احاديث فراوانى از پيامبر خدا ، نقش دعا در تغيير سرنوشت مقدّرِ انسان ، مورد تأكيد قرار گرفته است ، از جمله :
الدُّعاءُ يَرُدُّ القَضاءَ ، وللّه‏ِِ في خَلقِهِ قَضاءانِ : قَضاءٌ ماضٍ ، وقَضاءٌ مُحدَثٌ . ۲ دعا ، قضا را باز مى‏گرداند . در خداوند ، دو قضا در آفريده‏هايش دارد : قضاى قطعى و قضاى حادث . لا يَرُدُّ القَدَرَ إلَا الدُّعاءُ . ۳ قَدَر را جز دعا ، باز نمى‏گرداند . لا يَرُدُّ القَضاءَ إلَا الدُّعاءُ . ۴ قضا را جز دعا ، باز نمى‏گرداند .

1.. راجع : ص ۳۲۲ ح ۵۹۷۳ .

2.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۳۸ .

3.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۳۹ .

4.. راجع : ص ۳۰۶ ح ۵۹۴۰ .

  • نام منبع :
    دانش نامه عقايد اسلامي ج8
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، با همکاری: رضا برنجكار، ترجمه: عبدالهادى مسعودى، مهدى مهریزى، على نقى خدایارى، محمّد مرادی و جعفر آریانی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 59227
صفحه از 483
پرینت  ارسال به