۵۸۹۹. امام باقر عليه ‏السلام و امام صادق عليه ‏السلام ـ به ابو حمزه ثمالى ـ : اى أبو حمزه! اگر درباره چيزى به تو خبر داديم كه چنين مى‏شود ، و چنين شد ، همانا خداوند ، هر چه را بخواهد ، مى‏كند ، و اگر امروز به تو سخنى و فردا ، خلاف آن را گفتيم ، همانا خداوند ، هر چه را بخواهد ، محو يا اثبات مى‏كند .

۵۹۰۰. تفسير العيّاشى ـ به نقل از حمران ـ : از امام صادق عليه ‏السلام درباره اين سخن خدا پرسيدم : «خداوند، آنچه را بخواهد، محو يا اثبات مى‏كند ، و اصل كتاب، نزد اوست» .
فرمود : «اى حمران! هر گاه شبِ قدر شود ، فرشتگانِ نويسنده به آسمان دنيا فرود مى‏آيند و كارهايى را كه در آن سالْ محقَّق مى‏شود، مى‏نويسند . پس هر گاه خداوند اراده كند كه چيزى را پيش بدارد يا آن را به تأخير اندازد ، يا چيزى را از آن بكاهد يا بِدان بيفزايد ، به فرشته دستور مى‏دهد و آنچه را مى‏خواهد، محو مى‏كند و سپس آنچه را اراده كند، ثبت نمايد» .
در اين هنگام به امام عليه ‏السلام گفتم : پس هر چيزى كه وجود دارد، نزد خداوند در كتابى ثبت است؟
فرمود : «آرى» .
گفتم : پس چنين و چنان سپس چنين و چنان (مطابق آن كتاب) است تا اين كه به پايان برسد؟
فرمود : «آرى» .
گفتم : پس ديگر چه چيزى در اختيار اوست؟
فرمود : «خداوند ، منزّه است . سپس خداوند، هر چه را بخواهد، باز هم انجام مى‏دهد . او خجسته و والاست» .

۵۹۰۱. امام رضا عليه ‏السلام : زين العابدين عليه ‏السلام و پيش از آن، على بن ابى طالب و محمّد بن على (امام باقر) و جعفر بن محمّد (امام صادق) عليهم‏السلام فرموده‏اند : «با وجود اين آيه، ديگر ما
چه بگوييم : «خدا آنچه را بخواهد، محو يا اثبات مى‏كند ، و اصل كتاب، نزد اوست» ؟» .

۵۸۹۹. الإمام الباقر والإمام الصادق عليهماالسلام ـ لاِبي حَمزَةَ الثُّمالِيِّ ـ : يا أبا حَمزَةَ ، إن حَدَّثناكَ بِأَمرٍ أنَّهُ يَجيءُ مِن هاهُنا فَجاءَ مِن هاهُنا ، فَإِنَّ اللّه‏َ يَصنَعُ ما يَشاءُ ، وإن حَدَّثناكَ اليَومَ بِحَديثٍ وحَدَّثناكَ غَدا بِخِلافِهِ ، فَإِنَّ اللّه‏َ يَمحو ما يَشاءُ ويُثبِتُ . ^۱

۵۹۰۰. تفسير العيّاشي عن حمران : سَأَلتُ أبا عَبدِ اللّه‏ِ عليه ‏السلام : «يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِتُ وَ عِندَهُ أُمُّ الْكِتَـبِ» ، فَقالَ : يا حُمرانُ ، إنَّهُ إذا كانَ لَيلَةُ القَدرِ ، ونَزَلَتِ المَلائِكَهُ‏الكَتَبَةُ إلَى السَّماءِ الدُّنيا ، فَيَكتُبونُ ما يُقضى في تِلكَ السَّنَةِ مِن أمرٍ ، فَإِذا أرادَ اللّه‏ُ أن يُقَدِّمَ شَيئا أو يُؤَخِّرَهُ ، أو يَنقُصَ مِنهُ أو يَزيدَ ، أمَرَ المَلَكَ فَمَحا ما يَشاءُ ثُمَّ أثبَتَ الَّذي أرادَ .
قالَ : فَقُلتُ لَهُ عِندَ ذلِكَ : فَكُلُّ شَيءٍ يَكونُ فَهُوَ عِندَ اللّه‏ِ في كِتابٍ ؟ قالَ : نَعَم .
قُلتُ : فَيَكونُ كَذا وكَذا ثُمَّ كَذا وكَذا حَتّى يَنتَهِيَ إلى آخِرِهِ ؟ قالَ : نَعَم .
قُلتُ : فَأَيُّ شَيءٍ يَكونُ بِيَدِهِ بَعدَهُ ؟ قالَ : سُبحانَ اللّه‏ِ ، ثُمَّ يُحدِثُ اللّه‏ُ أيضا ما شاءَ ، تَبارَكَ وتَعالى . ^۲

۵۹۰۱. الإمام الرضا عليه ‏السلام : قالَ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ ، وعَلِيُّ بنُ أبي طالِبٍ قَبلَهُ ، ومُحَمَّدُ بنُ عَلِيٍّ ، وجَعفَرُ بنُ مُحَمَّدٍ عليهم‏السلام : كَيفَ لَنا بِالحَديثِ مَعَ هذِهِ الآيَةِ : «يَمْحُواْ اللَّهُ مَا يَشَاءُ وَ يُثْبِت
وَ عِندَهُ أُمُّ الْكِتَـبِ» ؟! ^۳