۵۸۳۵.امام باقر عليه السلامـ درباره اين سخن خداى متعال : «و هر كس اَجَلش فرا رسد ، هرگز خدا [آن را] به تأخير نمى افكند» ـ: همانا نزد خدا ، كتاب هاى معيّنى است كه هر كدام را بخواهد ، مقدّم و هر كدام را بخواهد ، مؤخّر مى سازد . هر گاه شب قدر شد ، خداوند در آن ، هر آنچه را كه تا شب قدر بعدى رُخ مى دهد ، نازل مى كند . اين ، [معناى] سخن خداست كه : «و هر كس اَجَلش فرا رسد، هرگز خدا [آن را ]به تأخير نمى افكند» . هر گاه آن را نازل كند ، نويسندگان آسمان ها مى نويسند و اين ، همان است كه آن را به تأخير نمى اندازد .

۵۸۳۶.امام صادق عليه السلام :همانا خداوند عز و جل محمّد صلى الله عليه و آله را به آنچه در دنيا بوده است و به آنچه تا پايان دنيا خواهد بود ، آگاه ساخته و او را از كارهاى حتمى آن ، باخبر نموده است ؛ ولى آگاهى از بقيّه كارها را از او استثنا كرده است .

۵۸۳۷.الغيبة ، طوسىـ به نقل از عبد اللّه بن سنان ـ: از امام صادق عليه السلام ـ در حالى كه بَداى مربوط به خدا را بيان مى كرد ـ شنيدم كه فرمود : «در آنچه خدا به فرشتگان ، و فرشتگان به فرستادگان ، و فرستادگان به آدميان رسانده اند ، بَدا نيست . از جمله كارهاى حتمى ، اين است كه اين فرزندم پس از من ، قائم است و بر امر امامت ، قيام خواهد كرد» .

ر . ك : ص ۱۴۱ (قضا و قدر محتوم و موقوف) .

۵۸۳۵.عنه عليه السلامـ في قَولِ اللّهِ تَعالى : «وَ لَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْسًا إِذَا جَاءَ أَجَلُهَا» ^۱ ـ: إنَّ عِندَ اللّهِ كُتُبا مَوقوتَةً ^۲ يُقَدِّمُ مِنها ما يَشاءُ ويُؤَخِّرُ ما يَشاءُ ، فَإِذا كانَ لَيلَةُ القَدرِ ، أنزَلَ اللّهُ فيها كُلَّ شَيءٍ يَكونُ إلى لَيلَةٍ مِثلِها ، فَذلِكَ قَولُهُ : «وَ لَن يُؤَخِّرَ اللَّهُ نَفْسًا إِذَا جَاءَ أَجَلُهَا» إذا أنزَلَهُ وكَتَبَهُ كُتّابُ السَّماواتِ وهُوَ الَّذي لا يُؤَخِّرُهُ . ^۳

۵۸۳۶.الإمام الصادق عليه السلام :إنَّ اللّهَ عز و جل أخبَرَ مُحَمَّدا صلى الله عليه و آله بِما كانَ مُنذُ كانَتِ الدُّنيا ، وبِما يَكونُ إلَى انقِضاءِ الدُّنيا ، وأخبَرَهُ بِالمَحتومِ مِن ذلِكَ ، وَاستَثنى عَلَيهِ فيما سِواهُ . ^۴

۵۸۳۷.الغيبة للطوسي عن عبد اللّه بن سنان :سَمِعتُ أبا عَبدِ اللّهِ عليه السلام ـ وذَكَرَ البَداءَ للّهِِ ـ فَقالَ : فَما أخرَجَ اللّهُ إلَى المَلائِكَةِ ، وأخرَجَهُ المَلائِكَةُ إلَى الرُّسُلِ ، فَأَخرَجَهُ الرُّسُلُ إلَى الآدَمِيّينَ ، فَلَيسَ فيهِ بَداءٌ وإنَّ مِنَ المَحتومِ أنَّ ابني هذا هُوَ القائِمُ ^۵ . ^۶

راجع : موسوعة العقائد الإسلاميّة : ج ۶ ص ۸۹ (القضاء والقدر المحتومان والموقوفان) .