عنوان
متن
خدمات الکترونیکی
» خدمات
» محصولات پژوهشگاه
» پست الکترونیک
» بانک پژوهشگران
» پایگاه های وابسته
» پایگاه حدیث نت
» پایگاه دانشگاه قرآن و حدیث
» پایگاه مرکز آموزش الکترونیک
» پایگاه مؤسسه دارالحدیث
» پایگاه پردیس تهران
اخبار
» پژوهشکده علوم و معارف حديث
» پژوهشکده تفسیر اهل بيت علیهم السلام
» پژوهشکده کلام اهل بيت علیهم السلام
» پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی
» اخبار پژوهشی
پژوهشگاه
» ساختار
» ریاست
» شورای پژوهشگاه
» شورای پژوهشی پژوهشگاه
» حوزه ریاست و روابط عمومی
» معاونت پژوهش
» معاونت اداری مالی
» مدیریت نظارت، طرح و برنامه
» هیئت علمی پژوهشگران
» نمودار سازمانی پژوهشگاه
» معرفی
» معرفی اجمالی
» اساسنامه
» آیین نامه ها
» اهداف
» چشم انداز ده ساله
» بیانیه ماموریت
» بیانیه ارزش ها
فهرست "
زیدیه و حدیث امامیه
"
سخنی با خواننده
مقدمه
پیشینه
فصل اوّل: کلّیّات
تعریف زیدیه
قیامهای زیدیه در سدهٔ دوم
زید بن علی (۷۵-۱۲۲ق)
یحیی بن زید (۹۸-۱۲۵ق)
نفس زکیه (۹۳-۱۴۵ق)
ابراهیم بن عبداللّه (۹۷-۱۴۵ق)
صاحب فَخّ (۱۲۸-۱۶۹ق)
ابن طباطبا (۱۷۳-۱۹۹ق)
جدایی زیدیان و حسنیان
فرقههای زیدی
۱. بُتریه
ویژگیهای اعتقادی
فقه
۲. جارودیه
اعتقادات
۳. سلیمانیه
جغرافیای حضور زیدیه
شمال ایران
یمن
تحول باورهای زیدیه
الف) امامت
۱. علم امام
۲. شمار امامان
۳. مهدویت
ب) خلفا و صحابه
خلفا
صحابه
ج) فقه
حدیث زیدیه
حدیث زیدیه در قرن سوم
امالی احمد بن عیسی (۲۴۷ق)
کتاب الذکر
مناقب الامام امیرالمؤمنین
آثار حدیثی و تاریخی در قرن چهارم
رجال و منابع رجالی زیدیه
طبقات الزیدیة الکبری
دیگر آثار رجالی زیدیه
حدیث امامیه
فصل دوم: راویان زیدی
راویان دارای کتاب
۱. ابویونس سالم بن ابیحفصه (۱۳۷ق)
۲. ابوربیع سلیمان بن خالد بن دهقان بن نافله هلالی (قبل از ۱۴۸ق)
۳. عبداللّٰه بن زبیر بن عمر بن درهم اسدی رَسّان (ح ۱۵۰ق)
۴. ابوالخزرج طلحة بن زید نهدی (ح ۱۵۰ق)
۵. ابوخالد عمرو بن خالد واسطی (دههٔ ۱۵۰ق)
۶. ابومحمد صبّاح بن یحیی مُزنی (بعد از ۱۵۰ق)
۷. ابوالجارود زیاد بن منذر (بعد از ۱۵۰ق)
دیدگاه رجالیان اهل سنت
اعتقادات ابوالجارود
روایات ابوالجارود در منابع زیدی
روایات ابوالجارود در منابع امامی
موضوع روایات ابوالجارود
فضیلتشماری
قیام و خروج مهدی
تفسیر
برآیند
۸. ابوبحیر عبداللّه بن نجاشی (بعد از ۱۵۰ق)
۱۰. ابوسلمه غالب بن عثمان هَمْدانی معشاری (۸۸-۱۶۶ق)
۱۱. ابوعبداللّٰه حسن بن صالح بن حی هَمْدانی (۱۰۰-۱۶۸ق)
ویژگیهای شخصیتی حسن بن صالح
اعتقادات حسن بن صالح
نگاه عالمان اهل سنت به حسن بن صالح
باور زیدی
در منابع نخستین زیدی
در منابع امامی
برآیند
۱۲. عمرو بن ابیالمقدام ثابت بن هرمز (۱۷۲ق)
۱۳. ابوجناده حُصَین بن مُخارِق سلولی (دههٔ ۱۸۰ق)
۱۴. ابوعثمان عمرو بن جمیع ازدی (ح ۱۸۰ق)
۱۵. ابومحمد مسعدة بن صدقه عَبْدی (۱۸۳ق)
سبک روایی یکسان
روایات یکسان
جابهجایی کنیه و نسب
دیدگاه اهل سنت
باور زیدی
در منابع امامی
۱۶. ابوعبدالرحمان غیاث بن ابراهیم نخعی (ح ۱۸۵ق)
۱۷. ابومعمر سعید بن خثیم بن رشد هلالی (۱۸۰ق)
۱۸. عامر بن کثیر سراج (بعد از ۲۰۰ق)
۱۹. یحیی بن سالم فَرَّاء کوفی (بعد از ۲۰۰ق)
۲۰. ابوجعفر دیباج محمد بن جعفر علیه السلام (۲۰۳ق)
ادعای مهدویت
دیباج در ایران
۲۱. ابوبکر عبّاد بن صُهَیب کلیبی (۲۱۲ق)
باور زیدی
در منابع امامی
۲۲. عُبادَة بن زیاد بن موسی اسدی (۲۳۱ق)
۲۳. ابوعبداللّٰه احمد بن صبیح اسدی یشکری (ح ۲۵۰ق)
۲۴. محمد بن عمر زیدی (؟ق)
راویان بیکتاب
۱. حکم بن عتیبه (۴۶-۱۱۴ق)
مضامین روایات حکم بن عتیبه
الف) فضایل امام علی علیه السلام و خاندانش
ب) روایت از امام علی علیه السلام و خاندانش
ج) توجه به برخی صحابه
د) احترام به شیخین
ه) سکوت دربارهٔ عثمان یا خردهگیری بر او
و) مسح بر خفین
داوری دربارهٔ مذهب حکم بن عتیبه
ارتباط حَکَم با باورهای شیعی و سنی
ارتباط حَکَم با بتریه
تصفیهکنندگان
۲. ابومحمد قیس بن ربیع (۱۶۷ق)
باور زیدی
در منابع امامی
زیدیان مخالف
پرسش از امام
تکذیب و لعن
جمعبندی
فصل سوم: بررسی طرق و اسناد
اهمیت طرق نجاشی
اسناد روایات زیدی در منابع امامی
پرکاربردترین طرق نجاشی
۱. سالم بن ابیحفصه (۱۳۷ق)
۲. عبداللّٰه بن زبیر رسان
۳. طلحة بن زید
بررسی اسناد
۴. عمرو بن خالد واسطی
بررسی اسناد
۵. ابومحمد صبّاح بن یحیی مزنی
بررسی اسناد
۶. ابوالجارود
بررسی اسناد
۷. حسن بن صالح بن حی
بررسی اسناد
۸. عمرو بن ابیالمقدام ثابت بن هرمز و پدرش
الف) طریق پدر
ب) طریق پسر
بررسی اسناد
۹. عمرو بن جمیع
بررسی اسناد
۱۰. ابوجناده حصین بن مخارق
بررسی اسناد
۱۱. مسعدة بن صدقه
بررسی اسناد
۱۲. غیاث بن ابراهیم
بررسی اسناد
۱۳. ابومعمر سعید بن خثیم هلالی (۱۸۰ق)
بررسی اسناد
۱۴. عامر بن کثیر سراج
۱۵. یحیی بن سالم فراء
بررسی اسناد
۱۶. محمد بن جعفر علیه السلام الدیباج (۲۰۳ق)
بررسی اسناد
۱۷. عباد بن صهیب
بررسی اسناد
۱۸. عُبادة بن زیاد اسدی (۲۳۱ق)
بررسی اسناد
۱۹. احمد بن صبیح
بررسی اسناد
جمعبندی
فصل چهارم: راههای نفوذ روایات زیدی
الف) مشایخ امامی نخستین
۱. محمد بن سنان زاهری همدانی (۲۲۰ق)
وضعیت رجالی
پیوند با غالیان
کتابهای ابنسنان
کتابهایی که محمد بن سنان نقل کرده است
محمد بن سنان و نقل کتابهای زیدیه
محمد بن سنان و ابوالجارود
۲. طبقهٔ پس از محمد بن سنان
برقیها
واسطهٔ برقیها و ابنسنان
قمیها
طلحه بن زید و راویان قمی
غیاث بن ابراهیم و قمیها
المحاسن و اخبار زیدی
ب) زیدیانِ نزدیک به امامی
۱. ابنعقده (۲۴۹-۳۳۳ق)
پدر و اشتغال خانوادگی
حفظ و نقد احادیث
انتقادهای وارد بر ابنعقده
بغدادیها و کوفیها
رقابت مشایخ کوفه
ارزیابی انتقادات
دارقطنی و ابنعقده
وجادهها و رجال مجهول ابنعقده
نقل فضایل
اعتقادات ابنعقده
علاقه به اهل بیت علیهم السّلام
اساتید و اسانید زیدی
دربارهٔ شیخین و صحابه
زیدی جارودی
کتابهای ابنعقده
کتابهای اعتقادی
کتابهای رجالی
آراء رجالی
اساتید رجالی ابنعقده
جعفر بن عبداللّٰه محمدی (زنده در ۲۶۹ق)
ابوعبداللّٰه یحیی بن زکریا بن شیبان کندی علّاف (زنده در ۲۷۹ق)
علی بن حسن بن فضال (۲۰۶-۲۹۰ق)
کتابهای نقل شده از ابنعقده
نسخهسازی
کثرت راویان کوفی
ائمهٔ خاص
سنددهی از پسران به پدران
موضوع کتابها
نفوذ کتابها و روایات زیدیه
۲. ابنجعابی (۲۸۴-۳۵۵ق)
مذهب و باور
ابنجعابی و ابنعقده
نقل غرایب
ج) منابع فرعی حدیث امامیه
امالیها
امالیها و روایات زیدیان
۱. عدول از طرق ثابت
۲. کثرت راویان و مشایخ سنی
۳. ذکر از منابع زیدی
۴. تصرف در اسامی
پیامدها
۱. قصهپردازی
۲. راهیابی مفاهیم زیدی
جمع بندی
فصل پنجم: قلمرو تأثیر زیدیه در منابع امامی
الف) تأثیر در متن روایات
۱. تاریخ
پیشبینی قیام زید
مدح زید
امام صادق علیه السلام و قیام زید
روایتهای ضد زیدی
روایات زید
۲. اعتقادات و باورها
جنگ و شهادتطلبی
جهاد ابتدایی
کوفه شهر آرمانی
ریشهیابی قیامهای دیگر در اعتقادات زیدیه
خروج قائم
مهدی نفس زکیه
اندیشهٔ انتظار قائم در واقفیه
مفهوم اهلبیت علیهم السّلام
تعیین اشخاص ائمه
۳. فقه
برخورد طوسی با روایات متعارض
راهکار نخست: حمل بر تقیه
نقش مذهب راویان
مرز تقیه و جعل
راهکار دوم: شاذ دانستن روایت
چگونگی تأویل روایات شاذ
روایات زیدی مؤثر در تأویل متعارضات
۴. تفسیر
تفسیر ابوالجارود
تفسیر ابوالجارود در تفاسیر امامی
یک. تبیان طوسی
دو. تفسیر قمی
سه. تفسیر عیاشی
چهار. تفسیر المیزان
تفسیر ابوالجارود در منابع دیگر
ابنعقده و تفسیر
۵. خوراکیها و آداب معاشرت
ب) تأثیر در اسناد و رجال
ابنعقده و رجالیان اهل سنت
ابنعقده از دیدگاه رجالیان امامیه
کشی
صدوق و قمیها
ابنغضائری
طوسی
نجاشی
توثیق و تضعیف
۱. زیدیان
عبدالملک بن حکیم
حسن بن جعفر بن حسن بن حسن علیه السلام
سعید بن ابیجهم قابوسی
ابوعلی سلّام بن ابیعمره خراسانی
۲. اهل سنت
ابومنذر جفیر بن حکم عبدی
رافع بن سلمه بن زیاد اشجعی
زکریا بن یحیی بن صُبَیح واسطی مشهور به زَحمُویه (۲۳۵ق)
۳. نویسندگان ناشناس
۴. تکذیبشدگان
غیاث بن ابراهیم
ابراهیم بن عمر یمانی
۵. رجالشناسان متأخر
جرح و تعدیل
نسبشناسی یا اطلاعات تاریخی
زیادات
جمع بندی
خاتمه: نتایج و پیشنهادها
نتایج
۱. نقل از امامان امامیه
۲. مؤثرترین راوی و نویسنده
۳. میزان تأثیر
۴. دورهٔ تأثیرگذاری
۵. حوزهٔ تأثیرگذاری
۶. الگوی سندی
پیشنهادها
۱. بازیابی و شناسایی راویان زیدی
۲. تأثیر واقفیه بر حدیث امامیه
۳. بازیابی الگوی سندی
۴. مصدریابی رجال نجاشی
۵. نقش همقبیلگی در حدیث
۶. بازشناسی فرقهها و نحلههای فکری شیعیان کوفه
فهرست راویان زیدی
فهرست منابع
مقالات و پایاننامهها
تمامی حقوق این پایگاه به پژوهشگاه قرآن و حدیث تعلق دارد
