19
پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد اول

براى کسى که فرا بگیرد و خبر براى کسى که روایت کند و حکم براى کسى که داورى کند، قرار داده است.

۴. جاودانگى

قرآن، آخرین کتاب آسمانى و آورنده آن، خاتم پیامبران است. قرآن براى هدایت انسان تا روز رستاخیز، آمده است. این ویژگى، قرآن را به منبع همیشگى معرفت دینى تبدیل مى‏کند و لزوم ارائه تفسیرى قابل فهم و پیروى را در همیشه روزگار، نشان مى‏دهد. اهل بیت علیهم السلام در توصیف قرآن، بر تداوم حیات و جاودانگى زندگى این کتاب آسمانى تأکید ورزیده‏اند. در روایتى از امام باقر علیه السلام آمده است:

۰.إنَّ القُرآنَ حَىٌّ لا یَموتُ، وَ الآیةَ حَیَّةٌ لا تَموتُ، فَلَو كانَتِ الآیةُ إذا نَزَلَت فِى الأَقوامِ ماتوا [ماتَتِ الآیةُ]، لَماتَ القُرآنُ، وَ لٰكِن هِىَ جارِیةٌ فِى الباقینَ كَما جَرَت فِى الماضینَ.۱

۰.قرآن، زنده است و نمى‏میرد، و آیه[هاى آن] نیز زنده است و نمى‏میرد؛ زیرا اگر آیه‏اى که در باره اقوامى نازل شده است، با مُردن آنها مى‏مُرد، قرآن نیز مُرده بود؛ بلکه قرآن، در میان آیندگان، جارى است، همچنان که در میان گذشتگان جریان داشته است.

همچنین از امام صادق علیه السلام گزارش شده که فرمود:

۰.إنَّ القُرآنَ حَىٌّ لَم یَمُت، وَ إنَّهُ یَجرى كَما یَجرِى اللَّیلُ وَ النَّهارُ، وَ كَما تَجرِى الشَّمسُ وَ القَمَرُ، وَ یَجرى عَلى آخِرِنا كَما یَجرى عَلىٰ أوَّلِنا.۲

۰.قرآن، زنده است و نمى‏میرد و هماره [در همه زمان‏ها] جارى است، چنان که شب و روز و خورشید و ماه، در جریان ‏اند و همچنان که بر اوّلین کسانِ ما جارى بوده، بر آخرین کسان ما نیز جارى است.

به دیگر سخن، معارف قرآن در زمینه جهان‏شناسى و انسان‏شناسى و

1.. تفسیر العیّاشى: ج۲ ص۲۰۳ ح۶.

2.. تفسیر العیّاشى: ج۲ ص۲۰۳ ح۶.


پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد اول
18

سپس کتاب را بر او فرو فرستاد و آن، نورى است که چلچراغ‏هایش خاموش نمى‏شوند. چراغى است که شعله‏اش فروکش نمى‏کند. دریایى است که به ژرفایش نمى‏توان رسید. شاه‏راهى است که پیمودنش [آدمى را] به گم‏راهى نمى‏کشانَد. شعاعى است که پرتو آن، به تاریکى نمى‏گراید. فرقانى (سنجه حق و باطلی) است که برهانش، خاموش [و باطل] نمى‌گردد. [بناى] روشنگرى است که ارکانش فرو نمى‏ریزند. درمانى است که بیم بازگشت بیمارى‏ها در آن نمى‏رود. قدرتى است که هوادارانش شکست نمى‏خورند و حقّى است که یارانش، تنها و بی‏یاور گذاشته نمى‏شوند.

۰.پس قرآن، معدن ایمان و کانون آن است و چشمه‏هاى دانش و دریاهاى آن، و بوستان‏هاى عدل و آبگیرهاى آن، و پایه‏هاى اسلام و بنیان آن، و درّه‏هاى حق و دشت‏هاى آن. دریایى است که هر چه از آن آب بردارند، آبش تمام نمى‏شود و چشمه‏هایى است که هر اندازه از آنها آب بکشند، خشک نمى‏شوند. آبشخورهایى است که هر اندازه وارد شوندگان از آنها بنوشند، آبش کاستى نمى‏گیرد و منزلگاه‏هایى است که مسافران، راه آنها را گم نمى‏کنند و نشانه‏هایى است که از چشم رهپویان، پوشیده نمى‏مانَد و بلندى‏هایى است که روندگان، از آنها در نمى‏گذرند.

۰.خداوند، آن را سیراب کننده عطشِ دانشوران و بهار دل‏ دانایان و شاه‏راه نیکان و دارویى که پس از آن، دردى نمى‏مانَد و نورى که هیچ تاریکى‏اى با آن نیست و ریسمانى که گِره‏هایش استوارند و قلعه‏اى که ستیغ آن، بلند [و دست نایافتنی] است و [مایه] عزّت [و قدرت] براى کسى که آن را حامى خویش گیرد و [مایه] سلامت براى کسى که به آن وارد شود و [مایه] هدایت براى کسى که از آن پیروى کند و عذر براى کسى که خود را به آن نسبت دهد و برهان براى کسى که با آن سخن گوید، و گواه براى کسى که به وسیله آن ستیزه کند و [مایه] پیروزى براى کسى که با آن حجّت آورد، و نگه دارنده براى کسى که به آن پایبند باشد، و مَرکب براى کسى که آن را به کار وا دارد و نشانه براى کسى که نشانه جوید و سپر براى کسى که سپر بخواهد و دانش

  • نام منبع :
    پرتوی از تفسیر اهل بیت علیهم السلام (مبانی و روش) جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    عبدالهادي مسعودي
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی
    محل نشر :
    مشهد
    تاریخ انتشار :
    1398/01/01
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2698
صفحه از 272
پرینت  ارسال به