۱ . بى آزارى ، روشن ترين نشانه مسلمانى
رعايت حقوق ديگران و اجتناب از آزار رساندن به آنان ، بارزترين نشانه پيروى از اسلام است . اهمّيت اين ويژگى تا آن جاست كه بدون آن ، نمى توان كسى را مسلمان ناميد ؛ زيرا پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله تصريح مى كند كه :
المُسلِمُ مَن سَلِمَ المُسلِمونَ مِن يَدِهِ و لِسانِهِ . ۱
مسلمان ، كسى است كه مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند .
اين تفسير از مسلمانى ، نشان مى دهد كه از نظر بنيان گذار دين اسلام ، رعايت حقوق مردم و اجتناب از آزردن آنان ، نخستين شرط گرايش به آيين اسلام است و انتخاب نام «مسلمان» براى پيروان اين آيين ، به همين مناسبت است.
از منظر احاديث اسلامى ، آزردن ديگران ، از خصوصيّات انسان هاى پست و شرور است ۲ و مسلمان ، كسى است كه آزار او به هيچ كس ، حتّى به مورچه اى نمى رسد. ۳
نكته مهمّى كه از احاديث اين فصل مى توانيم استنباط كنيم ، اين است كه مدّعيان اسلام ، به ميزان رعايت حقوق ديگران ، مسلمان اند و هر كس به هر ميزان كه موجب آزار ديگران شود ، به همان اندازه از اسلام ، فاصله گرفته است.
1. . ر . ك دانش نامه ميزان الحكمه : ج ۳ ص ۱۴ ح ۱۲۵۱ .
2. . ر . ك دانش نامه ميزان الحكمه : ص ۱۷ (فصل يكم : نكوهش آزاررسانى / آزاررسانى ، عادت بَدان است) .
3. . ر ك دانش نامه ميزان الحكمه : ج ۳ ص ۲۳ ح ۱۲۷۵ .