۳۰۷۸.عنه صلى الله عليه و آله :ادْفَعوا الحُدودَ عَن عِبادِ اللّهِ ما وَجَدْتُم لَهُ مَدْفَعا . ^۱

۳۰۷۹.عنه صلى الله عليه و آله :ادْرَؤوا الحُدودَ بالشُّبُهاتِ . ^۲

۲ / ۲ . إقامةُ الحُدودِ

۳۰۸۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :حَدٌّ يُقامُ في الأرضِ أزْكى مِن عِبادَةِ سِتّينَ سَنةً . ^۳

۳۰۸۱.عنه صلى الله عليه و آله :أقِيلوا الكِرامَ عَثَراتِهِم ، إلّا في حَدٍّ من حُدودِ اللّهِ . ^۴

۲ / ۳ . لا يَنبَغي الشَّفاعَةُ في الحُدود

۳۰۸۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لاُسامةَ ـ: يا اُسامةُ ، لا تَشْفَعْ في حَدٍّ . ^۵

۳۰۸۳.عنه صلى الله عليه و آله :أيُّما رجُلٍ حالَتْ شَفاعَتُهُ دُونَ حَدٍّ مِن حُدودِ اللّهِ ، لَم يَزَلْ في سَخَطِ اللّهِ حتّى يَنْزِعَ . ^۶

۲ / ۴ . النَّهيُ عَن تَعدّي الحُدودِ

الكتاب

« وَمَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَــلِدًا فِيهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُّهِينٌ » . ^۷

۳۰۷۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :تا زمانى كه مى توانيد گريزگاهى پيدا كنيد ، از جارى ساختن حدود بر بندگان خدا، خوددارى ورزيد .

۳۰۷۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كيفرها را با شبهات، دور كنيد. ^۸

۲ / ۲ . اجراى حدود

۳۰۸۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بر پا شدن يك حدّ [ـِ الهى ]در روى زمين، پاكيزه تر از عبادت شصت سال است .

۳۰۸۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :از لغزش هاى كريمان در گذريد، مگر آن جا كه پاى حدّى از حدود خدا در ميان باشد .

۲ / ۳ . ناروايىِ شفاعت در حدود

۳۰۸۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ خطاب به اُسامه ـ: اى اُسامه! در كار حد ، وساطت مكن.

۳۰۸۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس با وساطت خود ، مانع جارى شدن حدّى از حدود الهى شود، پيوسته در خشم الهى به سر مى برَد تا آن كه وساطتش را پس بگيرد .

۲ / ۴ . نهى از تجاوز كردن از حدود

قرآن

«و هر كس، از خدا و فرستاده او نافرمانى كند و از حدود مقرّر او تجاوز نمايد، وى را درون آتشى مى برد كه همواره در آن خواهد بود و عذابى خفّت آور خواهد داشت» .

۳۰۷۲.عنه صلى الله عليه و آله :ارْكَبوا هذهِ الدَّوابَّ سالِمَةً واتَّدِعُوها سالِمَةً ، ولا تَتَّخِذوها كَراسِيَّ لأحاديثِكُم في الطُّرُقِ والأسْواقِ ، فَرُبَّ مَرْكوبَةٍ خَيرٌ مِن راكِبِها وأكْثَرُ ذِكْرا للّهِ تباركَ وتعالى مِنهُ . ^۱

۳۰۷۳.عنه صلى الله عليه و آله :للدّابّةِ على صاحِبِها سِتُّ خِصالٍ : يَعْلِفُها إذا نَزلَ ، ويَعْرِضُ علَيها الماءَ إذا مَرَّ بهِ ، ولا يَضْرِبُها إلّا على حقٍّ ، ولا يُحَمّلُها ما لا تُطيقُ ^۲ ، ولا يُكلّفُها مِن السَّيرِ إلّا طاقَتَها ، ولا يَقِفُ علَيها فُواقا . ^۳

۳۰۷۴.عنه صلى الله عليه و آله :لا تَضْرِبوا الدَّوابَّ على وُجوهِها ؛ فإنَّها تُسَبِّحُ بحَمْدِ اللّهِ . ^۴

۳۰۷۵.عنه صلى الله عليه و آله :مَن قَتلَ عُصْفورا عَبَثا عَجَّ إلى اللّهِ يَومَ القِيامَةِ مِنهُ ، يقولُ : يا رَبِّ ، إنّ فُلانا قَتلَني عَبَثا ولَم يَقتُلْني لِمَنفَعَةٍ . ^۵

۳۰۷۶.سنن أبي داوود عن ابن عبّاس :نهى رسول اللّه صلى الله عليه و آله عنِ التَّحْريشِ بَينَ البَهائمِ . ^۶

الفصل الثّاني : الحدود

۲ / ۱ . دَرْءُ الحُدودِ

۳۰۷۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :ادْرَؤوا الحُدودَ عنِ المسلِمينَ ما اسْتَطَعْتُم ، فإنْ وَجَدتُم للمسلِمِ مَخْرَجا فَخَلّوا سبيلَهُ ؛ فإنَّ الإمامَ لَأنْ يُخْطِئَ في العَفوِ خَيرٌ مِن أنْ يُخْطئَ في العُقوبَةِ . ^۷

۳۰۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :چارپايان سالم را سوار شويد و آنها را سالم نگه داريد و آنها را كرسىِ خطابه و صحبت هاى خود در كوچه ها و بازارها نكنيد؛ زيرا بسا مركوبى كه از سوارش بهتر باشد و بيشتر از او خداوند ـ تبارك و تعالى ـ را ياد كند .

۳۰۷۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :حيوان ، شش حق به گردن صاحب خود دارد : هر گاه از آن پياده شد ، علفش دهد ؛ هر گاه از آبى گذشت ، آبش دهد ؛ به ناحق آن را نزند ؛ بيشتر از قدرتش ، بر آن بار نكند ؛ بيشتر از توانش ، آن را راه نبرد ؛ و مدّت زيادى روى آن درنگ نكند .

۳۰۷۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به صورت حيوانات نزنيد؛ زيرا آنها خدا را حمد و تسبيح مى گويند.

۳۰۷۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس گنجشكى را بى سبب بكُشد، آن گنجشك در روز قيامت ، از او به درگاه خدا مى نالد و مى گويد : «پروردگار من! فلانى ، مرا نه براى استفاده ، كه بى سبب كُشت» .

۳۰۷۶.سنن أبى داوودـ به نقل از ابن عبّاس ـ: پيامبر صلى الله عليه و آله از به جان هم انداختن حيوانات ، نهى فرمود .

فصل دوم : حدود

۲ / ۱ . دور كردن حدود (مجازات هاى شرعى)

۳۰۷۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :تا جايى كه مى توانيد، حدود (مجازات هاى شرعى) را از مسلمانان دور كنيد. اگر براى مسلمان [ـِ گناهكار ]محمل ومفرّى يافتيد، او را آزاد كنيد ؛ زيرا اگر امام در بخشودنْ خطا كند، بهتر است تا اين كه در كيفر دادنْ گرفتار خطا شود.