۲۶۰۴.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ اللّهَ كَرِهَ لي سِتَّ خِصالٍ ، ثُمَّ كَرِهتُهُنَّ لِلأَوصِياءِ مِن وُلدي وأتباعِهِم مِن بَعدي ^۱ : الرَّفَثُ ^۲ فِي الصَّومِ . ^۳

۲۶۰۵.عنه صلى الله عليه و آله :إذا تَوَضَّأتَ فَأَبلِغِ الِاستِنشاقَ ما لَم تَكُ صائِما . ^۴

۶ / ۵ . ما يَنبَغي عِندَ الإِفطارِ

أ ـ الدُّعاء

۲۶۰۶.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّ لِلصّائِمِ عِندَ فِطرِهِ لَدَعوَةً ما تُرَدُّ . ^۵

۲۶۰۷.عنه صلى الله عليه و آله :أربَعَةٌ لا تُرَدُّ لَهُم دَعوَةٌ حَتّى تُفتَحَ لَهُم أبوابُ السَّماءِ وتَصيرَ إلَى العَرشِ : ... وَالصّائِمُ حَتّى يُفطِرَ . ^۶

ب ـ الدُّعاءُ بِالمَأثورِ قَبلَ الإِفطارِ

۲۶۰۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ كانَ يقول إذا أفطَرَ ـ: بِاسمِ اللّهِ ، اللّهُمَّ لَكَ صُمتُ وعَلى رِزقِكَ أفطَرتُ ، تَقَبَّل مِنّي إنَّكَ أنتَ السَّميعُ العَليمُ . ^۷

۲۶۰۹.عنه صلى الله عليه و آله :ما مِن عَبدٍ يَصومُ فَيَقولُ عِندَ إفطارِهِ : «يا عَظيمُ يا عَظيمُ ؛ أنتَ إلهي لا إلهَ لي غَيرُكَ ، اِغفِر لِيَ الذَّنبَ العَظيمَ ؛ إنَّهُ لا يَغفِرُ الذَّنبَ العَظيمَ إلَا العَظيمُ» إلّا خَرَجَ مِن ذُنوبِهِ كَيَومَ وَلَدَتهُ اُمُّهُ . ^۸

۲۶۰۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند ، شش كار را براى من خوش نداشت. من هم آنها را براى اوصياى خود ـ كه فرزندانم هستند ـ و پيروانشان پس از خويش ، خوش ندارم ، از جمله : [مقدمات] ^۹ آميزش جنسى در هنگام روزه را.

۲۶۰۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :وقتى وضو مى گيرى ، استنشاق (آب در بينى كردن) را كامل انجام بده ، [البتّه ]وقتى كه روزه نيستى.

۶ / ۵ . آنچه هنگام افطار، شايسته است

الف ـ دعا

۲۶۰۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روزه دار ، هنگام افطارش ، يك دعاى مستجاب دارد .

۲۶۰۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :چهار نفرند كه دعايى از آنان رد نمى شود ، تا آن كه درهاى آسمان براى آنان گشوده شود و دعايشان به عرش برسد: ... و روزه دار ، تا آن كه افطار كند.

ب ـ خواندن دعاى روايت شده پيش از افطار

۲۶۰۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در دعايش به هنگام افطار ـ: به نام خدا. خدايا! براى تو روزه گرفتم و بر روزىِ تو افطار كردم. از من بپذير . همانا تو شنواى دانايى.

۲۶۰۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هيچ بنده اى نيست كه روزه بگيرد و هنگام افطارش بگويد: «اى بزرگ ، اى بزرگ! تو معبود منى. هيچ معبودى جز تو نيست. گناه بزرگ مرا بيامرز . همانا گناه بزرگ را جز بزرگ نمى آمرزد» ، مگر آن كه از گناهانش بيرون مى آيد ، همچون روزى كه مادرش او را زاده است.

۲۵۹۶.عنه صلى الله عليه و آله :تَسَحَّروا ؛ فَإِنَّ فِي السَّحورِ بَرَكَةً . ^۱

۲۵۹۷.عنه صلى الله عليه و آله :لا تَدَع اُمَّتِيَ السَّحورَ ولَو عَلى حَشَفَةٍ . ^۲

۲۵۹۸.عنه صلى الله عليه و آله :تَعاوَنوا بِأَكلِ السَّحورِ عَلى صِيامِ النَّهارِ ، وبِالنَّومِ عِندَ القَيلولَةِ عَلى قِيامِ اللَّيلِ . ^۳

۲۵۹۹.عنه صلى الله عليه و آله :نِعمَ سَحورُ المُؤمِنِ التَّمرُ . ^۴

۶ / ۳ . ما يَنبَغي لِلصّائِمِ

۲۶۰۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إذا صُمتُم فَاستاكوا بِالغَداةِ ولا تَستاكوا بِالعَشِيِّ ، فَإِنَّهُ لَيسَ مِن صائِمٍ تَيبَسُ شَفَتاهُ بِالعَشِيِّ إلّا كانَ نورا بَينَ عَينَيهِ يَومَ القِيامَةِ . ^۵

۲۶۰۱.المعجم الكبير عن عبد اللّه بن مسعود :أوصاني رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله أن اُصبِـحَ يَومَ صَومي ^۶ دَهينا مُتَرَجِّلاً ، ولا تُصبِـح يَومَ صَومِكَ عَبوسا . ^۷

۲۶۰۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أربَعٌ مَن فَعَلَهُنَّ قَوِيَ عَلى صِيامِهِ : أن يَكونَ أوَّلُ فِطرِهِ عَلى ماءٍ ... ولا يَدَعَ القائِلَةَ . ^۸

۶ / ۴ . ما لا يَنبَغي لِلصّائِمِ

۲۶۰۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :ثَلاثٌ لا يُعَرِّض أحَدُكُم نَفسَهُ لَهُنَّ وهُوَ صائِمٌ : الحِجامَةُ ، وَالحَمّامُ ، وَالمَرأَةُ الحَسناءُ . ^۹

۲۵۹۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سَحَرى بخوريد ، كه در سَحَرى خوردن ، بركت است.

۲۵۹۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :امّت من ، سَحَرى خوردن را ترك نكنند ، هر چند با يك خرماى خشكيده باشد.

۲۵۹۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :با سَحَرى خوردن ، روزه دارىِ روز را و با خواب قِيلوله (نيم روز) ، شب زنده دارى را يارى كنيد.

۲۵۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خرما ، سَحَرىِ خوبى براى مؤمن است.

۶ / ۳ . آنچه براى روزه دار ، شايسته است

۲۶۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :چون روزه گرفتيد ، صبح ، مسواك بزنيد و شب (نزديك افطار) ، مسواك نزنيد؛ چون هيچ روزه دارى نيست كه شب (نزديك افطار) ، لب هايش خشك شود ، مگر آن كه روز قيامت ، نورى پيشاپيش او خواهد بود.

۲۶۰۱.المعجم الكبيرـ به نقل از عبد اللّه بن مسعود ـ: پيامبر خدا ، مرا سفارش كرد كه روزى را كه روزه مى گيرم ، روغن زده و شانه زده باشم ، و [فرمود : ]«در روز روزه دارى ات ، عبوس نباش».

۲۶۰۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :چهار كار است كه هر كس آنها را انجام دهد ، بر روزه دارى ، نيرو مى گيرد: آغاز افطارش با آب باشد... و خواب قِيلوله (نيم روز) را ترك نكند .

۶ / ۴ . آنچه براى روزه دار ، شايسته نيست

۲۶۰۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سه چيز است كه هر يك از شما روزه دار بود ، خود را در معرض آنها قرار ندهد: حجامت ، حمّام ، و زن زيبا .