۲۵۷۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :شَهرُ رَمَضانَ شَهرُ اللّهِ عز و جل، وهُوَ شَهرٌ يُضاعِفُ اللّهُ فيهِ الحَسَناتِ ويَمحو فيهِ السَّيِّئاتِ ، وهُوَ شَهرُ البَرَكَةِ ، وهُوَ شَهرُ الإِنابَةِ ، وهُوَ شَهرُ التَّوبَةِ ، وهُوَ شَهرُ المَغفِرَةِ ، وهُوَ شَهرُ العِتقِ مِنَ النّارِ وَالفَوزِ بِالجَنَّةِ . ألا فَاجتَنِبوا فيهِ كُلَّ حَرامٍ ، وأكثِروا فيهِ مِن تِلاوَةِ القُرآنِ ، وسَلوا فيهِ حَوائِجَكُم ، وَاشتَغِلوا فيهِ بِذِكرِ رَبِّكُم . ولا يَكونَنَّ شَهرُ رَمَضانَ عِندَكُم كَغَيرِهِ مِنَ الشُّهورِ ؛ فَإِنَّ لَهُ عِندَ اللّهِ حُرمَةً وفَضلاً عَلى سائِرِ الشُّهورِ . ولا يَكونَنَّ شَهرُ رَمَضانَ يَومُ صَومِكُم كَيَومِ فِطرِكُم . ^۱

الفصل الرابع : أدعية التّهيّؤ لضيافة اللّه

۴ / ۱ . أدعِيَةُ رُؤيَةِ هِلالِ شَهرِ رَمَضانَ

۲۵۷۸.الإمام الباقر عليه السلام :كانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذا اُهِلَّ هِلالُ شَهرِ رَمَضانَ استَقبَلَ القِبلَةَ ورَفَعَ يَدَيهِ فَقالَ :
اللّهُمَّ أهِلَّهُ عَلَينا بِالأَمنِ وَالإِيمانِ ، وَالسَّلامَةِ وَالإِسلامِ ، وَالعافِيَةِ المُجَلِّلَةِ ، وَالرِّزقِ الواسِعِ ، ودَفعِ الأَسقامِ . اللّهُمَّ ارزُقناصِيامَهُ وقِيامَهُ وتِلاوَةَ القُرآنِ فيهِ . اللّهُمَّ سَلِّمهُ لَنا وتَسَلَّمهُ مِنّا وسَلِّمنا فيهِ . ^۲

۲۵۷۹.الدعاء للطبراني عن أنس :كانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله إذا رَأى هِلالَ رَمَضانَ قالَ : «هِلالُ خَيرٍ ورُشدٍ ـ ثَلاثَ مَرّاتٍ ـ آمَنتُ بِالَّذي خَلَقَكَ» . ^۳

۲۵۷۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ماه رمضان ، ماه خداست . ماهى كه خداوند ، حَسَنات را در آن ، دو برابر مى كند و سيّئات را محو مى كند ؛ ماه بركت ، ماه بازگشت به سوى خدا ، ماه توبه ، ماه آمرزش ، ماه آزاد شدن از آتش و دست يافتن به بهشت .
پس ، در اين ماه از هر حرامى بپرهيزيد و در آن ، بسيار قرآن تلاوت كنيد و در آن ، حاجت هاى خويش را بخواهيد و در آن ، به ذكر پروردگارتان بپردازيد . مبادا ماه رمضان نزد شما ، مانند ماه هاى ديگر باشد ؛ چرا كه آن نزد خداوند ، نسبت به ماه هاى ديگر ، حرمت و برترى دارد و مبادا در ماه رمضان ، روز روزه دارى تان مثل روز خوردنتان باشد !

فصل چهارم : دعاهاى آمادگى براى ميهمانى خدا

۴ / ۱ . دعاهاى ديدن هِلال ماه رمضان

۲۵۷۸.امام باقر عليه السلام :هر گاه هِلال ماه رمضان ديده مى شد ، پيامبر خدا ، دستانش را رو به قبله بلند مى كرد و مى گفت : «خداوندا! آن را با ايمنى و ايمان ، با سلامت و اسلام ، با عافيتِ فراگير ، با روزىِ گسترده و با دفع بيمارى ها ، بر ما بتابان .
خداوندا! توفيق روزه دارى و عبادت و تلاوت قرآن را در آن به ما روزى كن .
خداوندا! آن را براى ما سالم بدار و آن را از ما سالم دريافت كن و ما را در آن ، سلامت بدار» .

۲۵۷۹.الدعاء ، طبرانىـ به نقل از اَ نَس ـ: هر گاه پيامبر خدا هِلال رمضان را مى ديد ، مى فرمود : «هِلال خير و رشد (سه بار) . به آن كه تو را آفريد ، ايمان آوردم» .

الفصل الثالث : تأهيل النّاس لضيافة اللّه

خطاباتُ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله عِندَ حُضورِ شَهرِ رَمَضان

۲۵۷۵.الإمام الباقر عليه السلام :قالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله لَمّا حَضَرَ شَهرُ رَمَضانَ وذلِكَ في ثَلاثٍ بَقينَ مِن شَعبانَ ، قالَ لِبِلالٍ : نادِ فِي النّاسِ . فَجَمَعَ النّاسَ ، ثُمَّ صَعِدَ المِنبَرَ فَحَمِدَ اللّهَ وأثنى عَلَيهِ ، ثُمَّ قالَ : أيُّهَا النّاسُ ، إنَّ هذَا الشَّهرَ قَد خَصَّكُمُ اللّهُ بِهِ وحَضَرَكُم ، وهُوَ سَيِّدُ الشُّهورِ ، لَيلَةٌ فيهِ خَيرٌ مِن ألفِ شَهرٍ ، تُغَلَّقُ فيهِ أبوابُ النّارِ وتُفَتَّحُ فيهِ أبوابُ الجِنانِ ؛ فَمَن أدرَكَهُ ولَم يُغفَر لَهُ فَأَبعَدَهُ اللّهُ ، ومَن أدرَكَ والِدَيهِ ولَم يُغفَر لَهُ فَأَبعَدَهُ اللّهُ ، ومَن ذُكِرتُ عِندَهُ فَلَم يُصَلِّ عَلَيَّ فَلَم يَغفِرِ اللّهُ لَهُ فَأَبعَدَهُ اللّهُ . ^۱

۲۵۷۶.الكافي عن جابر عن الإمام الباقر عليه السلام :كانَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله يُقبِلُ بِوَجهِهِ إلَى النّاسِ فَيَقولُ : يا مَعشَرَ النّاسِ ، إذا طَلَعَ هِلالُ شَهرِ رَمَضانَ غُلَّت مَرَدَةُ الشَّياطينِ ، وفُتِّحَت أبوابُ السَّماءِ وأبوابُ الجِنانِ وأبوابُ الرَّحمَةِ ، وغُلِّقَت أبوابُ النّارِ ، وَاستُجيبَ الدُّعاءُ ، وكانَ للّهِِ فيهِ عِندَ كُلِّ فِطرٍ عُتَقاءُ يُعتِقُهُمُ اللّهُ مِنَ النّارِ ، ويُنادي مُنادٍ كُلَّ لَيلَةٍ : هَل مِن سائِلٍ؟ هَل مِن مُستَغفِرٍ؟ اللّهُمَّ أعطِ كُلَّ مُنفِقٍ خَلَفا ، وأعطِ كُلَّ مُمسِكٍ تَلَفا . حَتّى إذا طَلَعَ هِلالُ شَوّالٍ نودِيَ المُؤمِنونَ : أنِ اغدوا إلى جَوائِزِكُم فَهُوَ يَومُ الجائِزَةِ .
ثُمَّ قالَ أبو جَعفَرٍ عليه السلام : أما وَالَّذي نَفسي بِيَدِهِ ، ما هِيَ بِجائِزَةِ الدَّنانيرِ ولَا الدَّراهِمِ! ^۲

فصل سوم : آماده كردن مردم براى ميهمانى خدا

خطبه هاى پيامبر صلى الله عليه و آله ، هنگام فرا رسيدن ماه رمضان

۲۵۷۵.امام باقر عليه السلام :چون ماه رمضان در حال فرا رسيدن بود و سه روز از شعبان مانده بود ، پيامبر خدا به بلال فرمود : «مردم را خبر كن» .
مردم گرد آمدند . [پيامبر صلى الله عليه و آله ] بر منبر رفت و خدا را حمد و ثنا گفت . سپس فرمود : «اى مردم! خداوند ، شما را به اين ماه ، ويژه ساخته است و اينك ، فرا مى رسد . آن ، سَرور ماه هاست و در آن ، شبى بهتر از هزار ماه است . درهاى آتش در آن ، بسته مى شوند و درهاى بهشت در آن ، گشوده مى گردند . پس دور باد از رحمت حق ، كسى كه اين ماه را دريابد و آمرزيده نشود! دور باد از رحمت حق ، كسى كه پدر و مادرش را در يابد و [با نيكى به آنان ]آمرزيده نشود! دور باد از رحمت حق ، كسى كه مرا نزد او ياد كنند و او بر من درود نفرستد!» .

۲۵۷۶.الكافىـ به نقل از جابر ـ: امام باقر عليه السلام فرمود: «پيامبر خدا ، رو به مردم مى كرد و مى فرمود : اى گروه مردم! هر گاه هلال ماه رمضان طلوع كند، شياطينِ سركش به بند كشيده مى شوند ، درهاى آسمان و درهاى بهشت و درهاى رحمت ، گشوده مى گردند ، درهاى آتش بسته مى شوند و دعا اجابت مى شود .
خدا را در هر افطار ، آزادشدگانى است كه آنان را از آتش مى رهانَد و هر شب ، منادى ندا مى دهد : «آيا خواهنده اى هست؟ آيا استغفار كننده اى هست؟ خدايا! به هر انفاق كننده اى جايگزين عطا كن و هر امساك كننده [از انفاق] را دچار تلف ساز!» ، تا آن كه هنگامى كه هلال شوّال بر مى آيد ، مؤمنان را ندا مى دهند كه : به سوى جايزه هايتان بشتابيد ، كه امروز ، روز جايزه است! » .
سپس امام باقر عليه السلام فرمود: «به خدايى كه جانم در دست اوست ، آن جايزه ، دينار و درهم نيست» .