الفصل الخامس والعشرون : الظّلم

۲۵ / ۱ . التَّحذيرُ مِنَ الظُّلمِ

الكتاب

« وَأَمَّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّــلِحَـتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّــلِمِينَ » . ^۱

الحديث

۲۰۳۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنّه لَيَأتِي العَبدُ يَومَ القِيامَةِ وقد سَرَّتهُ حَسَناتُهُ، فَيَجِيءُ الرجُلُ فيقولُ : يا ربِّ ظَلَمَني هَذا، فَيُؤخَذُ مِن حَسَناتِهِ فَيُجعَلُ في حَسَناتِ الذي سَألَهُ، فما يَزالُ كذلكَ حتّى ما يَبقى لَهُ حَسَنةٌ، فإذا جاءَ مَن يَسألُهُ نَظَرَ إلى سَيِّئاتِهِ فَجُعِلَت مَع سيّئاتِ الرَّجُلِ، فلا يَزالُ يُستَوفى مِنهُ حتّى يَدخُلَ النارَ . ^۲

۲۰۳۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :نهى رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله أن يُؤكَلَ ماتَحمِلُ النَّملَةُ بِفِيها وقَوائمِها . ^۳

۲۵ / ۲ . دَوْرُ الظُّلمِ في ظُلُماتِ القِيامَةِ

۲۰۳۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :اتَّقُوا الظُّلمَ؛ فإنّهُ ظُلُماتٌ يَومَ القِيامَةِ . ^۴

۲۰۳۸.عنه صلى الله عليه و آله :إيّاكُم والظُّلمَ؛ فإنّ الظُّلمَ عندَ اللّهِ هُو الظُّلُماتُ يَومَ القِيامَةِ . ^۵

فصل بيست و پنجم : ستمگرى

۲۵ / ۱ . هشدار درباره ستمگرى

قرآن

«و امّا كسانى كه ايمان آورده اند و كارهاى شايسته كرده اند، [ خداوند ] مزدشان را به تمامى به آنان مى دهد. و خداوند، بيدادگران را دوست نمى دارد» .

حديث

۲۰۳۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روز قيامت، بنده خوش حال از حسنات خود، وارد محشر مى شود . مردى مى آيد و مى گويد : «پروردگارا ! اين مرد به من ظلم كرده است» .
پس، از حسنات او برداشته مى شود و در حسنات آن مرد دادخواه ، گذاشته مى شود . به همين ترتيب، افرادى كه وى در حقّ آنها ستم كرده است، مى آيند [و از حسنات او بر مى دارند]، تا جايى كه حتّى يك حسنه هم براى او باقى نمى مانَد . از آن پس، اگر كسى بيايد و حقّ خود را از او بخواهد، از گناهان آن مرد برداشته مى شود و به گناهان او افزوده مى شود . بدين سان، همچنان ، داد مردم از او گرفته مى شود ، تا آن كه وارد آتش شود .

۲۰۳۶.امام صادق عليه السلام :پيامبر خدا ، از خوردن چيزى كه مور با دهان و پاهاى خود حمل مى كند ، نهى فرمود.

۲۵ / ۲ . نقش ظلم در ظلمت هاى قيامت

۲۰۳۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :از ظلم كردن بپرهيزيد، كه آن ، ظلمت هاى روز قيامت است .

۲۰۳۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زنهار از ظلم ؛ زيرا ظلم نزد خداوند ، همان ظلمات روز قيامت است .

الحديث

۲۰۳۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لَمّا سُئلَ عن تَفسيرِ قوله تعالى : « وَ الَّذِينَ إِذَآ أَنفَقُواْ لَمْ يُسْرِفُواْ وَ لَمْ يَقْتُرُواْ وَ كَانَ بَيْنَ ذَ لِكَ قَوَامًا » ـ: مَن أعطى فِي غَيرِ حَقٍّ فقد أسرَفَ ، ومَن مَنَعَ عَن حَقٍّ فَقَد قَتَرَ . ^۱

الفصل الرابع والعشرون : الطّمع

۲۴ / ۱ . ذمُّ الطَّمَعِ والتَّعَوُّذُ مِنه

۲۰۳۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :بِئسَ العَبدُ عَبدٌ لَهُ طَمَعٌ يَقُودُهُ إلى طَبَعٍ . ^۲

۲۰۳۲.عنه صلى الله عليه و آله :اِستَعِيذُوا بِاللّهِ مِن طَمَعٍ يَهدِي إلى طَبَعٍ، ومِن طَمَعٍ يَهدِي إلى غيرِ مَطمَعٍ، ومِن طَمَعٍ حيثُ لا مَطمَعَ . ^۳

۲۴ / ۲ . مَضارُّ الطَّمَعِ

۲۰۳۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الطَّمَعُ يُذهِبُ الحِكمَةَ مِن قُلوبِ العُلَماءِ . ^۴

۲۰۳۴.عنه صلى الله عليه و آله :إيّاكَ واستِشعارَ الطَّمعِ؛ فإنّهُ يَشُوبُ القَلبَ شِدَّةَ الحِرصِ، ويَختِمُ على القُلوبِ بطَبائعِ حُبِّ الدنيا، وهُو مِفتاحُ كُلِّ سَيِّئَةٍ، ورَأسُ كُـلِّ خَطيئةٍ، وسَبَبُ إحباطِ كُلِّ حَسَنَةٍ . ^۵

حديث

۲۰۳۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ـ در پاسخ به سؤال درباره تفسير آيه «و[بندگان خداى رحمان ]كسانى هستند كه چون انفاق كنند، نه ولخرجى مى كنند و نه تنگ مى گيرند، و ميان اين دو [ روش ] ، حدّ وسط را بر مى گزينند» ـ: هر كه به ناحق (بى جا) عطا كند ، اسراف كرده است و هر كه به جا و به حق خرج نكند، سختگيرى و خسّت ورزيده است .

فصل بيست و چهارم : طمع

۲۴ / ۱ . نكوهش طمع و پناه بردن از آن به خدا

۲۰۳۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :چه بد بنده اى است آن بنده اى كه طمعش او را به ننگ و پستى كشانَد !

۲۰۳۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به خدا پناه بريد از طمعى كه به ننگ و پستى مى كشانَد و از طمعى كه به نتيجه نمى رسد و از طمعى كه بى جاست .

۲۴ / ۲ . ضررهاى طمع

۲۰۳۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :طمع ، حكمت را از دل هاى دانشمندان مى بَرد .

۲۰۳۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زنهار از پوشيدن جامه طمع ؛ زيرا طمع، دل ها را به آزمندىِ شَديد در مى آميزد و مُهر دنيادوستى را بر دل ها مى زند . آن، كليد هر بدى اى است ، و منشأ هر گناهى ، و موجب بر باد رفتن هر كار نيكى .