الفصل السّادس : البخل

۶ / ۱ . ذَمُّ البَخيلِ

۱۹۵۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أبعدُكُم بي شَبَها البخيلُ البَذِيُّ الفاحِشُ . ^۱

۱۹۵۹.عنه صلى الله عليه و آله :تُكلِّمُ النّارُ يومَ القيامةِ ثلاثةً ... تقولُ للغنيِّ : يا مَن وَهبَهُ اللّهُ دُنيا كثيرةً واسعةً فَيْضا ، وسألَهُ الفَقِيرُ اليَسيرَ قَرْضا فأبى إلّا بُخْلاً! فَتَزْدَرِدُهُ . ^۲

۶ / ۲ . خَصائِصُ البَخيلِ

۱۹۶۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنّما البَخيلُ حَقُّ البَخيلِ الّذي يَمنعُ الزَّكاةَ المَفروضةَ في مالِهِ ، ويَمنعُ البائِنَةَ في قومِهِ ، وهُو فيما سِوى ذلكَ يُبَذِّرُ . ^۳

۱۹۶۱.عنه صلى الله عليه و آله :البخيلُ حقّا مَن ذُكِرْتُ عِندَهُ فَلَم يُصَلِّ علَيَّ . ^۴

۶ / ۳ . قِلّةُ راحَةِ البَخيلِ

۱۹۶۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أقلُّ النّاسِ راحةً البخيلُ . ^۵

الفصل السّابع : البدعة

۷ / ۱ . التَحذِيرُ مِنَ البِدعَةِ

۱۹۶۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إيّاكَ أنْ تَسُنَّ سُنّةَ بدعةٍ ؛ فإنَّ العبدَ إذا سَنَّ سُنّةً سيّئةً لَحِقَهُ وِزْرُها ووِزْرُ مَن عَمِلَ بها . ^۶

فصل ششم : بُخل

۶ / ۱ . نكوهش بخيل

۱۹۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بيگانه ترينِ شما از من، بخيلِ بدزبانِ زشتْ كردار است.

۱۹۵۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در روز رستاخيز ، آتش با سه نفر سخن مى گويد ... . به ثروتمند مى گويد : «اى كسى كه خداوند ، دنيايى فراوان ، فراخ و سرشار به تو داد و فقير، اندكى قرض از تو خواست و تو ندادى و بخل ورزيدى!» . پس [آتش] ، او را مى بلعد.

۶ / ۲ . خصلت هاى بخيل

۱۹۶۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بخيل واقعى ، كسى است كه از پرداخت زكات واجب مال خود ، خوددارى كند و از بخشش به خويشان خود ، دريغ ورزد و در غير اين موارد ، اسراف [و ولخرجى ]كند .

۱۹۶۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بخيل حقيقى ، كسى است كه نام من نزد او بُرده شود و بر من ، درود نفرستد.

۶ / ۳ . كم بودن آسايش بخيل

۱۹۶۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كم آسايش ترينِ مردم ، بخيل است .

فصل هفتم : بدعت

۷ / ۱ . هشدار درباره بدعت گذارى

۱۹۶۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مبادا سنّتى را بدعت بگذارى ؛ زيرا اگر بنده سنّت بدى را به وجود آورَد ، گناه آن و گناه كسى كه به آن عمل كند ، به گردن اوست.

سخنى درباره آزاررسانى

ايذاء ، از ريشه «أذى» به معناى آزار رساندن به ديگرى است .
رعايت حقوق ديگران و اجتناب از آزار رساندن به آنان ، بارزترين نشانه پيروى از اسلام است . اهمّيت اين ويژگى تا آن جاست كه بدون آن ، نمى توان كسى را مسلمان ناميد ؛ زيرا پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله تصريح مى كند كه :
المُسلِمُ مَن سَلِمَ المُسلِمونَ مِن يَدِهِ و لِسانِهِ . ^۱ مسلمان ، كسى است كه مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند .
اين تفسير از مسلمانى ، نشان مى دهد كه از نظر بنيان گذار دين اسلام ، رعايت حقوق مردم و اجتناب از آزردن آنان ، نخستين شرط گرايش به آيين اسلام است و انتخاب نام «مسلمان» براى پيروان اين آيين ، به همين مناسبت است.
از منظر احاديث اسلامى ، آزردن ديگران ، از خصوصيّات انسان هاى پست و شرور است و مسلمان ، كسى است كه آزار او به هيچ كس ، حتّى به مورچه اى نمى رسد.