الفصل العشرون : السّخاء

۲۰ / ۱ . الحَثُّ عَلَى السَّخاء

۱۷۹۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :ما جَبَلَ اللّهُ ولِيّا لَهُ إلّا عَلى السَّخاءِ . ^۱

۱۷۹۱.عنه صلى الله عليه و آله :السَّخاءُ خُلُقُ اللّهِ الأعظَمُ . ^۲

۱۷۹۲.عنه صلى الله عليه و آله :السَّخِيُّ قَريبٌ مِنَ اللّهِ ، قَريبٌ مِن الجَنَّةِ ، قريبٌ مِن الناسِ . ^۳

۱۷۹۳.عنه صلى الله عليه و آلهـ لِعَدِيِّ بنِ حاتِمٍ ـ: دُفِعَ عن أبيكَ العَذابُ الشَّديدُ ، لِسَخاءِ نَفسِهِ . ^۴

۲۰ / ۲ . حَدُّ السَّخاءِ

الكتاب

« وَ لَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا » . ^۵

الحديث

۱۷۹۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :السَّخِيُّ بِما مَلَكَ وأرادَ به وَجهَ اللّهِ ، وأمّا السَّخِيُّ في مَعصيَةِ اللّهِ فَحَمّالُ سَخَطِ اللّهِ وغَضَبِهِ ، وهُو أبخَلُ الناسِ على نَفسِهِ فكَيفَ لِغَيرِهِ ! ^۶

الفصل الحادي والعشرون : الشّكر

۲۱ / ۱ . فَضْلُ الشّاكِرِ

۱۷۹۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الطاعِمُ الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ الصائمِ المُحتَسِبِ ، والمُعافى الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ المُبتَلى الصابِرِ ، والمُعطى الشاكِرُ لَهُ مِن الأجرِ كَأجرِ المَحرومِ القانِعِ . ^۷

فصل بيستم : بخشندگى

۲۰ / ۱ . تشويق به بخشندگى

۱۷۹۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند ، همه اولياى خود را بر خميره بخشندگى سرشته است .

۱۷۹۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بخشندگى، بزرگ ترين خوى خداوند است .

۱۷۹۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بخشنده ، به خدا و مردم و بهشت ، نزديك است .

۱۷۹۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به عدىّ بن حاتم طايى ـ: عذاب سخت ، به خاطر سخاوت پدرت ، از او دفع شد .

۲۰ / ۲ . مرز بخشندگى

قرآن

«و دستت را به گردنت زنجير مكن ، و بسيار [ هم ]گشاده دستى منما تا ملامت شده و حسرت زده بر جاى مانى» .

حديث

۱۷۹۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بخشنده ، كسى است كه در اموال خود و براى رضاى خدا، بخشندگى داشته باشد . كسى كه در راه معصيت خدا دست و دل باز باشد ، خشم و ناخشنودىِ خدا را براى خود آورده است. چنين كسى، بخيل ترينِ مردمان نسبت به خود است ؛ چه رسد به ديگران !

فصل بيست و يكم : سپاس گزارى

۲۱ / ۱ . فضيلت سپاس گزار

۱۷۹۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :سيرِ سپاس گزار، اجرش همانند روزه دارى است كه براى خدا گرسنگى مى كشد . تن درستِ سپاس گزار، همانند آن اجرى را دارد كه بيمارِ شكيبا دارد و متنعّم سپاس گزار، همان اجرى را دارد كه تنگ دست قانع دارد .

لذايذ زيانبار است ؛ امّا رهبانيت مسيحيت ، مردم را به چشم پوشى از مطلق لذايذ مادّى دعوت مى كند .
به سخن ديگر ، اسلام ، لذايذ مادّى را به دو بخش تقسيم كرده است : لذايذ سودمند و لذايذ زيانبار . زهد اسلامى ، شامل لذايذ سودمند نمى شود و اين ، همان چيزى است كه خرد و منطق ، انسان را بدان دعوت مى كند .
همه احاديثى كه درباره تحريف زهد ، هشدار داده اند و يا از رهبانيت و حرام شمردن آنچه خدا حلال كرده ، نهى كرده اند ، در واقع ، براى تبيين تفاوت هاى زهد اسلامى با رهبانيت مسيحى اند .