۱۶۷۱.عنه صلى الله عليه و آله :أكيَسُ الكَيْسِ التُّقى ، وأحمَقُ الحُمقِ الفُجورُ . ^۱

۵ / ۲ . التَّقوى مفتاحُ الكرامةِ

الكتاب

« يَـأَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَـكُم مِّن ذَكَرٍ وَ أُنثَى وَ جَعَلْنَـكُمْ شُعُوبًا وَ قَبَآئِلَ لِتَعَارَفُواْ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ » . ^۲

الحديث

۱۶۷۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنّ ربَّكُم واحِدٌ ، وإنّ أباكُم واحِدٌ ، ودِينُكُم واحِدٌ ، ونَبيُّكُم واحِدٌ ، ولا فَضلَ لِعَرَبيٍّ على عَجَميٍّ ، ولا عَجَميٍّ على عَرَبيٍّ ، ولا أحمَرَ على أسوَدَ ، ولا أسوَدَ على أحمَرَ ، إلّا بالتَّقوى . ^۳

۱۶۷۳.عنه صلى الله عليه و آلهـ لَمّا دَخَلَ البَيتَ عامَ الفَتحِ ومَعهُ الفَضلُ بنُ عبّاسٍ واُسامَةُ بنُ زَيدٍ ، ثُمّ خَرَجَ فأخَذَ بحَلْقَةِ البابِ ـ: الحَمدُ للّهِ الّذي صَدَقَ عَبدَهُ ، وأنجَزَ وَعدَهُ، وغَلَبَ الأحزابَ وَحدَهُ، إنّ اللّهَ أذهَبَ نَخوَةَ العَرَبِ وتَكَبُّرَها بآبائها ، وكُلُّكُم مِن آدَمَ وآدَمُ مِن تُرابٍ ، وان أكرَمُكُم عِندَ اللّهِ أتقاكُم . ^۴

۱۶۷۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زيرك ترين زيركى، پرهيزگارى است و احمقانه ترين حماقت، گناه كردن.

۵ / ۲ . تقوا، كليد كرامت است

قرآن

«اى مردم! ما شما را از مرد و زنى آفريديم، و شما را قبيله هاى گوناگون قرار داديم تا يكديگر را بشناسيد. در حقيقت، ارجمندترينِ شما نزد خدا پرهيزگارترينِ شماست. بى ترديد، خداوند ، داناى آگاه است» .

حديث

۱۶۷۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همانا پروردگار شما يكى است و پدر شما يكى و دين شما يكى و پيامبرتان يكى. هيچ عربى بر هيچ عجمى برترى ندارد و نيز هيچ عجمى بر هيچ عربى، و هيچ سفيدى بر هيچ سياهى، و هيچ سياهى بر هيچ سفيدى ، مگر به تقوا.

۱۶۷۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ هنگامى كه در سال فتح مكّه، همراه فضل بن عبّاس و اُسامة بن زيد، داخل خانه خدا شد و سپس بيرون آمد و دستگيره در را گرفت ـ: ستايش ، خداوندى را كه بنده اش را تصديق كرد و وعده اش را به انجام رساند و به تنهايى، بر همه احزاب چيره گشت. خداوند ، نخوت عرب و نازيدن آنها به پدرانشان را از بين برد. همه شما از آدم هستيد و آدم از خاك و ارجمندترينِ شما نزد خداوند، باتقواترينِ شماست.

الحديث

۱۶۶۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ وقد سُئلَ عنِ التَّوبةِ النَّصوحِ ـ: هُو النَّدمُ على الذّنبِ حينَ يَفْرُطُ مِنكَ ، فتَسْتَغفِرُ اللّهَ بِنَدامَتِكَ عِند الحافِرِ ، ثُمَّ لا تَعودُ إلَيهِ أبَدا . ^۱

۴ / ۵ . تأخيرُ التّوبةِ

۱۶۶۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ لابن مَسعودٍ ـ: يابنَ مَسعودٍ ، لا تُقَدِّمِ الذّنبَ ولا تُؤَخِّرِ التّوبَةَ ، ولكِنْ قَدِّمِ التَّوبةَ وأخِّرِ الذَّنبَ ، فإنَّ اللّهَ تعالى يقولُ في كتابهِ : «بل يُريدُ الإنسانُ لِيَفْجُرَ أمامَه » ^۲ . ^۳

الفصل الخامس : التّقوى

۵ / ۱ . الحثّ على التَّقوى

الكتاب

« وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَى ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَـتٍ مِّنَ السَّمَآءِ وَالأَْرْضِ وَلَـكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذْنَـهُم بِمَا كَانُواْ يَكْسِبُونَ » . ^۴

الحديث

۱۶۶۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن رُزِقَ تُقىً فَقَد رُزِقَ خَيرَ الدُّنيا والآخِرَةِ . ^۵

۱۶۷۰.عنه صلى الله عليه و آلهـ في وصِيَّتِهِ لأبي ذرٍّ ـ: اُوصيك بتَقوَى اللّهِ ؛ فإنّهُ رَأسُ الأمرِ كُلِّهِ . ^۶

حديث

۱۶۶۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ سؤال از توبه نصوح ـ: توبه نصوح ، پشيمانى از گناهى است كه از تو سر مى زند، پس فورا با پشيمانىِ خود ، از خدا آمرزش بخواهى و ديگر هرگز به آن بر نگردى .

۴ / ۵ . به تأخير افكندن توبه

۱۶۶۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ به ابن مسعود ـ: اى پسر مسعود! گناه را پيش مينداز و توبه را به تأخير ميفكن ؛ بلكه توبه را پيش افكن و گناه را به تأخير انداز؛ زيرا خداوند متعال در كتاب خود مى فرمايد: «بلكه انسان مى خواهد جلويش باز باشد [تا در تمام عمر ، فسق و فجور كند] » .

فصل پنجم : تقوا

۵ / ۱ . تشويق به تقوا

قرآن

«و اگر مردم شهرها ايمان آورده بودند و به تقوا گراييده بودند، قطعاً بركاتى از آسمان و زمين برايشان مى گشوديم؛ ولى تكذيب كردند . پس به [ كيفر ]عملكردشان [ گريبان ]آنان را گرفتيم» .

حديث

۱۶۶۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه تقوا روزى اش شود، خير دنيا و آخرت روزى اش شده است.

۱۶۷۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در سفارش خود به ابو ذر ـ: تقواى خدا را پيشه كن؛ زيرا رأس همه كارهاست.