الباب الثّالث : تربية الشّباب

الفصل الأوّل : ربيع الحياة

۱ / ۱ . اِغتِنامُ فُرصَةِ الشَّبابِ

۱۶۲۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ مِن وَصِيَّتِهِ لِلإِمامِ عَلِيٍّ عليه السلام ـ: يا عَلِيُ ، بادِر بِأَربَعٍ قَبلَ أربَعٍ : شَبابِكَ قَبلَ هَرَمِكَ ، وصِحَّتِكَ قَبلَ سُقمِكَ ، وغِناكَ قَبلَ فَقرِكَ ، وحَياتِكَ قَبلَ مَوتِكَ . ^۱

۱۶۲۲.عنه صلى الله عليه و آله :لِيَتَزَوَّدِ العَبدُ مِن دُنياهُ لآخِرَتِهِ ، ومِن حَياتِهِ لِمَوتِهِ ، ومِن شَبابِهِ لِهَرَمِهِ ، فَإِنَّ الدُّنيا خُلِقَت لَكُم وأنتُم خُلِقتُم لِلآخِرَةِ . ^۲

۱ / ۲ . مُحاسَبَةُ أيّامِ الشَّبابِ

۱۶۲۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :لا تَزولُ قَدَما عَبدٍ يَومَ القِيامَةِ حَتّى يُسأَلَ عَن أربَعٍ : عَن عُمُرِهِ فيما أفناهُ ، وعَن شَبابِهِ فيما أبلاهُ ، وعَن مالِهِ مِن أينَ اكتَسَبَهُ وفيما أنفَقَهُ ، وعَن حُبِّنا أهلَ البَيتِ . ^۳

الفصل الثّاني : ربيع بناء الذّات

۲ / ۱ . اِسْتِعدادُ الشّابِّ لِبِناءِ ذاتِهِ

الكتاب

« فَمَآ ءَامَنَ لِمُوسَى إِلَا ذُرِّيَّةٌ مِّن قَوْمِهِ » . ^۴

باب سوم : تربيت جوان

فصل يكم : بهار زندگى

۱ / ۱ . غنيمت دانستن جوانى

۱۶۲۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در سفارش به امام على عليه السلام ـ: اى على! چهار چيز را پيش از چهار چيز درياب : جوانى ات را پيش از پيرى ، تن درستى ات را پيش از بيمارى ، بى نيازى ات را پيش از نيازمندى ، و زندگى ات را پيش از مرگ .

۱۶۲۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بنده بايد براى سراى آخرتش از دنيا ، و براى مرگش از زندگى ، و براى پيرى اش از جوانى ، توشه برگيرد ؛ زيرا دنيا براى شما آفريده شده و شما براى آخرت آفريده شده ايد .

۱ / ۲ . حسابرسى روزگار جوانى

۱۶۲۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بنده ، در روز قيامت ، گام از گام بر نمى دارد ، مگر آن كه از چهار چيز پرسيده مى شود : از عمرش كه چگونه سپرى ساخته ، و از جوانى اش كه چگونه هدر داده ، و از ثروتش كه از كجا به دست آورده و چگونه خرج كرده است؛ و از دوستىِ ما اهل بيت .

فصل دوم : بهار خودسازى

۲ / ۱ . آمادگىِ جوان براى خودسازى

قرآن

«سرانجام، كسى به موسى ايمان نياورد ، مگر فرزندانى از قوم وى» .

۱۶۱۸.عنه صلى الله عليه و آله :اِلقَ أخاكَ بِوَجهٍ مُنبَسِطٍ. ^۱

۱۶۱۹.عنه صلى الله عليه و آله :المُؤمِنُ مِرآةٌ لِأَخيهِ المُؤمِنِ ؛ يَنصَحُهُ إذا غابَ عَنهُ، ويُميطُ ^۲ عَنهُ ما يَكرَهُ إذا شَهِدَ، ويُوَسِّعُ لَهُ فِي المَجلِسِ . ^۳

۱۶۲۰.عنه صلى الله عليه و آله :خَيرُ إخوانِكُم مَن أهدى إلَيكُم عُيوبَكُم. ^۴

۱۶۱۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :برادرت را با روى گشاده ملاقات كن .

۱۶۱۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مؤمن ، آينه برادر مؤمن خود است ؛ وقتى حاضر نباشد ، خيرخواه اوست . و آن گاه كه هست ، آنچه را ناخوشايند است ، از او مى زدايد و در مجلس براى او جا باز مى كند .

۱۶۲۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بهترينِ برادرانِ شما ، كسى است كه عيب هايتان را به شما هديه دهد .