۱ / ۵ . أدَبُ المُصابِ

الكتاب

«وَبَشِّرِ الصَّـبِرِينَ * الَّذِينَ إِذَا أَصَـبَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّـا إِلَيْهِ رَ جِعُونَ » . ^۱

الحديث

۱۳۹۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّ أهلَ المُصيبَةِ لَتَنزِلُ بِهِمُ المُصيبَةُ فَيَجزَعُونَ فَيَمُرُّ بهِم مارٌّ مِنَ الناسِ فَيَستَرجِعُ فيكونُ أعظَمَ أجرا مِن أهلِها . ^۲

۱۳۹۴.عنه صلى الله عليه و آله :مِن كُنُوزِ البِرِّ : كِتمانُ المَصائب والأمراضِ والصَّدَقةِ . ^۳

۱۳۹۵.عنه صلى الله عليه و آله :صَوتانِ يُبغِضُهما اللّهُ : إعْوالٌ عند مُصيبَةٍ ، ومِزْمارٌ عند نِعمَةٍ . ^۴

۱ / ۶ . تَعزِيةُ المُصابِ

۱۳۹۶.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن عَزّى مُصابا كانَ لَهُ مِثلُ أجرِهِ . ^۵

۱۳۹۷.عنه صلى الله عليه و آله :مَن عَزّى أخاهُ المُؤمِنَ في مُصيبَةٍ كَساهُ اللّهُ عز و جلحُلَّةً خَضراءَ يُحبَرُ بِها يَومَ القِيامَةِ . ^۶

۱ / ۷ . الدُّعاءُ عندَ رُؤيةِ المبتلى

۱۳۹۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إذا رأيتُمْ أهلَ البلاءِ فاحمَدوا اللّهَ ولا تُسْمِعوهُم، فإنَّ ذلكَ يَحْزُنُهُم . ^۷

۱ / ۵ . آداب مصيبتْ ديده

قرآن

«و مژده ده شكيبايان را؛ [ همان ] كسانى كه چون مصيبتى به آنان برسد، مى گويند: «إنّا للّهِ و إنّا إليه راجعون»» .

حديث

۱۳۹۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :[گاه] مصيبتى بر خانواده اى وارد مى شود و بى تابى مى كنند و همان گاه، ره گذرى بر آنان مى گذرد و استرجاع (إنّا للّهِ وإنّا إليه راجعون) مى گويد. اجر اين ره گذر، بيشتر از اجر آن مصيبت ديدگان است .

۱۳۹۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :پوشيده داشتن مصيبت ها و بيمارى ها و صدقه ، از گنج هاى نيكى است .

۱۳۹۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دو صدايند كه نفرين شده اند و خداوند از آنها نفرت دارد : فغان كردن به هنگام مصيبت، و صداهاى هنگام خوشى و شادى ؛ يعنى نوحه گرى و آوازه خوانى .

۱ / ۶ . تسليت دادن سوگوار

۱۳۹۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه سوگوارى را تسليت دهد، اجرى همانند اجر او دارد.

۱۳۹۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه برادر مؤمن خود را در سوگى تسلّا دهد، خداوند در روز قيامت، تن پوشى سبز رنگ و شادى آور، بر او مى پوشاند.

۱ / ۷ . دعا ، هنگام ديدن بَلاديده

۱۳۹۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه بلازدگانى را ديديد ، خدا را شكر كنيد ؛ اما نه چنان كه آنها بشنوند ؛ زيرا ناراحت مى شوند .

۱۳۸۸.عنه صلى الله عليه و آله :أضيَقُ الأمْرِ أدْناهُ مِن الفرَجِ . ^۱

۱ / ۳ . البُكاءُ لِمَوْتِ الوَلَدِ والأقرَباء

۱۳۸۹.الأمالي للطوسي عن عائشه :لَمّا ماتَ إبراهيمُ بَكَى النبيُّ صلى الله عليه و آله حتّى جَرَت دُموعُهُ على لِحيَتِهِ، فقيلَ لَهُ : يا رسولَ اللّهِ، تَنهى عنِ البُكاءِ وأنتَ تَبكي ؟! فقالَ : ليسَ هذا بُكاءً، وإنّما هذهِ رَحمَةٌ، ومَن لا يَرحَمْ لا يُرحَمْ . ^۲

۱۳۹۰.سنن النسائي عن أبي هريرة :ماتَ مَيِّتٌ مِن آلِ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله فاجتَمَعَ النِّساءُ يَبكِينَ علَيهِ فقامَ عمرُ يَنهاهُنَّ ويَطرُدُهُنَّ ، فقالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : دَعهُنَّ يا عمرُ ، فإنّ العَينَ دامِعةٌ والقَلبَ مُصابٌ والعَهدَ قريبٌ . ^۳

۱ / ۴ . ثَوابُ المُصيِبَةِ بِالوَلَدِ

۱۳۹۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن ثَكِلَ ثَلاثَةً مِن صُلبِهِ فاحتَسَبَهُم على اللّهِ عز و جل وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ . ^۴

۱۳۹۲.مسكّن الفؤاد عن قبيصة بن برمة :كنتُ عندَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله جالسا ، إذ أتَتهُ امرَأةٌ فقالَت : يا رسولَ اللّهِ ، ادعُ اللّه لي فإنَّهُ ليسَ يَعيشُ لي وَلَدٌ ، قالَ صلى الله عليه و آله : وكَم ماتَ لكِ [وَلَدٌ] ^۵ ؟ قالَت : ثلاثةٌ، قالَ : لقد احتُظِرتِ مِن النارِ بحِظارٍ شَديدٍ . ^۶

۱۳۸۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :پر تنگناترين كار، نزديك ترين كار به گشايش است .

۱ / ۳ . گريه براى مرگ فرزند و خويشان

۱۳۸۹.الأمالى ، طوسىـ به نقل از عايشه ـ: هنگامى كه ابراهيم (پسر پيامبر خدا) درگذشت، پيامبر صلى الله عليه و آله چندان گريست كه اشك هايش بر محاسنش جارى گشت . عرض شد : اى پيامبر خدا! شما از گريستن نهى مى كنيد و خود مى گرييد؟!
فرمود : «اين، گريه نيست ؛ بلكه رحم است ، و هر كه رحم نكند، به او رحم نمى شود» .

۱۳۹۰.سنن النسائىـ به نقل از ابو هُريره ـ: يكى از افراد خاندان پيامبر خدا در گذشت . زن ها جمع شده بودند و بر او مى گريستند ، كه عمر برخاست و آنان را از گريستن نهى كرد و شروع به متفرّق كردن آنها نمود . پيامبر خدا فرمود : «اى عمر! رهايشان كن ؛ چرا كه چشم، اشكبار است و دل، مصيبت ديده و داغشان تازه است».

۱ / ۴ . مصيبت مرگ فرزند

۱۳۹۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه در داغ سه فرزند خود سوگوار شود و [اجر ]مرگ آنها را به حساب خداوند عز و جل بگذارد، بهشت بر او واجب مى گردد.

۱۳۹۲.مسكّن الفؤادـ به نقل از قبيصة بن بُرمه ـ: نزد پيامبر صلى الله عليه و آله نشسته بودم كه زنى آمد و از مرگ فرزندانش شكوه كرد و گفت: اى پيامبر خدا! از خدا براى من طلب فرزند كن.
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به او فرمود : «چند فرزند از تو مرده است؟».
عرض كرد : سه تا .
فرمود : «تو در برابر آتش ، حصار محكمى بر گِرد خود كشيده اى» .