الحديث
۱۱۹۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :شَرُّ العَمى عَمَى القَلبِ . ۱
۱۱۹۸.عنه صلى الله عليه و آله :أعمَى العَمى الضَّلالَةُ بعدَ الهُدى ... وشَرُّ العَمى عَمَى القَلبِ . ۲
۲ / ۶ . ما يُقسِي القلبَ
الكتاب
«فَبِمَا نَقْضِهِم مِّيثَـقَهُمْ لَعَنَّـهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَـسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَنَسُواْ حَظًّا مِّمَّا ذُكِّرُواْ بِهِ وَلَا تَزَالُ تَطَّـلِعُ عَلَى خَائِنَةٍ مِّنْهُمْ إِلَا قَلِيلاً مِّنْهُمْ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَاصْفَحْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ» . ۳
الحديث
۱۱۹۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :لا تُكثِرُوا الكلامَ بغَيرِ ذِكرِ اللّهِ ؛ فإنَّ كَثرَةَ الكلامِ بغَيرِ ذِكرِ اللّهِ قَسوَةُ القَلبِ ، إنّ أبعَدَ الناسِ مِن اللّهِ القَلبُ القاسي . ۴
۱۲۰۰.عنه صلى الله عليه و آله :تَركُ العِبادَةِ يُقسي القَلبَ، تَركُ الذِّكرِ يُميتُ النَّفسَ . ۵
۲ / ۷ . ما يَشفِي القلبَ
الكتاب
« يَـأَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُم مَّوْعِظَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِّمَا فِى الصُّدُورِ وَ هُدًى وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ » . ۶
حديث
۱۱۹۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بدترين كورى، كورىِ دل است.
۱۱۹۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كورترين كورى، گم راهىِ بعد از هدايت است... و بدترين كورى، كورىِ دل است.
۲ / ۶ . عوامل سخت دلى
قرآن
«پس به [ سزاى ] پيمانْ شكستنشان، لعنتشان كرديم و دل هايشان را سخت گردانيديم. كلمات را از مواضع خود، تحريف مى كنند و بخشى از آنچه را بِدان اندرز داده شده بودند، به فراموشى سپردند، و تو همواره بر خيانتى از آنان آگاه مى شوى، مگر اندكى از ايشان [ كه خيانتكار نيستند] . پس، از آنان در گذر و چشم پوشى كن كه خدا نيكوكاران را دوست مى دارد» .
حديث
۱۱۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در غير از ذكر خدا، زياده گويى نكنيد؛ زيرا زياده گويى در غير ذكر خدا، موجب سخت دلى مى شود و دورترينِ مردم از خدا، سخت دل است.
۱۲۰۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :ترك عبادت، دل را سخت مى كند. رها كردن ياد خدا، جان را مى ميراند.
۲ / ۷ . آنچه دل را درمان مى كند
قرآن
«اى مردم! به يقين، براى شما اندرزى از جانب پروردگارتان و درمانى براى آنچه در سينه هاست و ره نمود و رحمتى براى گروندگان [ به خدا] ، آمده است» .
