۸۵۰.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ في وَصفِ الأَئِمَّةِ عليهم السلام ـ: بِهِم يَحفَظُ اللّهُ عز و جل دينَهُ ، وبِهِم يَعمُرُ بِلادَهُ ، وبِهِم يَرزُقُ عِبادَهُ ، وبِهِم يُنزِلُ ^۱ القَطرَ مِنَ السَّماءِ ، وبِهِم يُخرِجُ بَرَكاتِ الأَرضِ . ^۲

الفصل الرّابع : معرفة الإمام

۴ / ۱ . وُجوبُ مَعرِفَةِ أَئِمَّةِ الهُدى

الكتاب

« يَوْمَ نَدْعُواْ كُلَّ أُنَاس بِإِمَـمِهِمْ فَمَنْ أُوتِىَ كِتَـبَهُ بِيَمِينِهِ فَأُوْلَئِكَ يَقْرَءُونَ كِتَـبَهُمْ وَ لَا يُظْلَمُونَ فَتِيلاً » . ^۳

الحديث

۸۵۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :لَو أنَّ عَبدا عَبَدَ اللّهَ ألفَ عامٍ ما بَينَ الرُّكنِ وَالمَقامِ ، ثُمَّ ذُبِحَ كَما يُذبَحُ الكَبشُ مَظلوما ، لَبَعَثَهُ اللّهُ مَعَ النَّفَرِ الَّذينَ يَقتَدي بِهِم ، ويَهتَدي بِهُداهُم ، ويَسيرُ بِسيرَتِهِم ، إن جَنَّةً فَجَنَّةٌ وإِن نارا فنارٌ . ^۴

۴ / ۲ . التَّحذيرُ مِن تَركِ مَعرِفَتِهِم

۸۵۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :مَن ماتَ ولا يَعرِفُ إمامَهُ ، ماتَ ميتَةً جاهِلِيَّةً . ^۵

۸۵۳.عنه صلى الله عليه و آله :مَن مات بِغَيرِ إمامٍ ماتَ ميتَةً جاهِلِيَّةً . ^۶

۸۵۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در توصيف امامان عليهم السلام ـ: به واسطه آنان است كه خداوند عز و جل دين خويش را نگه مى دارد و به واسطه آنان است كه شهرهايش را آبادان مى كند و به واسطه آنان است كه بندگانش را روزى مى دهد و به واسطه آنان است كه باران، از آسمان مى بارانَد و به واسطه آنان است كه بركت هاى زمين را بيرون مى آورد.

فصل چهارم : شناخت امام

۴ / ۱ . وجوب شناخت پيشوايان هدايت

قرآن

«روزى كه هر گروهى را با پيشوايشان فرا مى خوانيم. پس هر كس كارنامه اش را به دست راستش دهند، آنان، كارنامه خود را مى خوانند ، و به قدر نَخَك هسته خرمايى به آنان ستم نمى شود» .

حديث

۸۵۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر بنده اى هزار سال در ميان رُكن و مقام به عبادت خدا بپردازد و سپس مظلومانه، مانند قوچ سرش بُريده شود، با اين حال، خداوند او را با همان گروهى برمى انگيزد كه به آنان اقتدا مى كند و راه آنان را مى پيمايد و روش آنان را مى پويد. اگر بهشتى باشند، او هم بهشتى است و اگر دوزخى باشند، او هم دوزخى است.

۴ / ۲ . هشدار درباره نشناختن امامان

۸۵۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس بميرد و امامش را نشناسد، به مرگ جاهلى مُرده است.

۸۵۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس بدون داشتن امام بميرد، به مرگ جاهلى مُرده است.

۸۴۵.عنه صلى الله عليه و آله :النَّظَرُ إلَى الإِمامِ المُقسِطِ عِبادَةٌ . ^۱

الفصل الثّالث : حكمة الإمامة

۸۴۶.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :اِسمَعوا وأَطيعوا لِمَن وَلّاهُ اللّهُ الأَمرَ ، فَإِنَّهُ نِظامُ الإِسلامِ . ^۲

۸۴۷.المعجم الكبير عن عبد اللّه بن مسعود :سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَقولُ : لابُدَّ لِلنّاسِ مِن إمارَةٍ ؛ بَرَّةٍ أو فاجِرَةٍ ، فَأَمَّا البَرَّةُ فَتَعدِلُ فِي القَسمِ ، ويُقسَمُ بَينَكُم فَيؤُكُم بِالسَّوِيَّةِ ، وأَمَّا الفاجِرَةُ ، فَيبتَلى فيهَا المُؤمِنُ ، وَالإِمارَةُ الفاجِرَةُ خَيرٌ مِنَ الهَرجِ .
قيلَ : يا رَسولَ اللّهِ ، ومَا الهَرجُ ؟ قالَ : القَتلُ وَالكَذِبُ . ^۳

۸۴۸.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إنَّ أئِمَّتَكُم قادَتُكُم إلَى اللّهِ عز و جل ، فَانظُروا بِمَن تَقتَدونَ في دينِكُم وصَلاتِكُم . ^۴

۸۴۹.الإمام الحسن عليه السلام :خَطَبَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَوما ، فَقالَ بَعدَ ما حَمِدَ اللّهَ وأَثنى عَلَيهِ : مَعاشِرَ النّاسِ كَأَنّي اُدعى فَاُجيبُ ، وإِنّي تارِكٌ فيكُمُ الثَّقَلَينِ : كِتابَ اللّهِ وعِترَتي أهلَ بَيتي ، ما إن تَمَسَّكتُم بِهِما لَن تَضِلّوا ، فَتَعَلَّموا مِنهُم ولا تُعَلِّموهُم ، فَإِنَّهُم أعلَمُ مِنكُم ، لا تَخلُو الأَرضُ مِنهُم ، ولَو خَلَت إذا لَساخَت ^۵ بِأَهلِها . ^۶

۸۴۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نگريستن به پيشواى دادگر، عبادت است.

فصل سوم : حكمت امامت

۸۴۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :از كسى كه خداوند او را ولىّ امر قرار داده است، حرف شنوى و فرمان بُردارى كنيد؛ زيرا كه او شيرازه اسلام است.

۸۴۷.المعجم الكبيرـ به نقل از عبد اللّه بن مسعود ـ: از پيامبر خدا شنيدم كه مى فرمايد: «مردم را ناگزير، فرمان روايى بايد، نيك يا بد. فرمان رواى نيك، در تقسيمْ عدالت مى ورزد و غنايمتان، ميان شما به يكسان تقسيم مى شود، و [در فرمان روايى ]بد، مؤمن آزموده مى شود. فرمان روايىِ بد، بهتر از هرج و مرج است».
گفته شد: اى پيامبر خدا! هرج و مرج چيست؟
فرمود: «كشتار و دروغ».

۸۴۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :پيشوايان شما، رهبران شما به سوى خداوند عز و جل هستند. پس بنگريد كه در دين و نمازتان به چه كسى اقتدا مى كنيد.

۸۴۹.امام حسن عليه السلام :روزى پيامبر خدا به ايراد خطابه پرداخت و پس از حمد و ثناى خداوند، فرمود: «اى مردم! گويا من فرا خوانده مى شوم و [دعوت حق را ]اجابت مى كنم. من [مى روم و] در ميان شما دو چيز گران بها بر جاى مى گذارم: كتاب خدا و عترتم [يعنى ]اهل بيتم، كه تا وقتى به اين دو چنگ زنيد، هرگز گم راه نمى شويد. پس، از آنان بياموزيد و به آنان نياموزيد؛ زيرا آنان از شما داناترند. زمين، هيچ گاه از وجود آنان، خالى نمى شود، كه اگر خالى شود، در آن صورت، ساكنان خود را فرو مى بلعد» .