الفصل الثّالث : معرفة أسماء اللّه وصفاته

۳ / ۱ . عَدَدُ أسماءِ اللّهِ

۳۲۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :إِنَّ فِي القُرآنِ تِسعَةً وتِسعينَ اسما ، مَن أَحصاها كُلَّها دَخَلَ الجَنَّةَ . ^۱

۳ / ۲ . ما رُوِيَ في تَفسيرِ الاسمِ الأَعظَمِ

۳۲۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله : «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِيمِ» أَقرَبُ إِلَى الاِسمِ الأَعظَمِ ^۲ مِن سَوادِ العَينِ إِلى بَياضِها . ^۳

۳۲۶.عنه صلى الله عليه و آله :اِسمُ اللّهِ الأَعظَمُ في هاتَينِ الآيَتَينِ : «اللَّهُ لَا إِلَـهَ إِلَا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ» ^۴ ، و «إِلَـهُكُمْ إِلَـهٌ وَ حِدٌ» ^۵ . ^۶

۳۲۷.سنن الترمذي عن بريدة :سَمِعَ النَّبِيُّ صلى الله عليه و آله رَجُلاً يَدعو وهُوَ يَقولُ : اللّهُمَّ إنّي أسأَ لُكَ بِأَنّي أشهَدُ أنَّكَ أنتَ اللّهُ لا إلهَ إلّا أنتَ ، الأَحَدُ الصَّمَدُ الَّذي لَم يَلِد ولَم يولَد ولَم يَكُن لَهُ كُفُوا أحَدٌ .
فَقالَ صلى الله عليه و آله : وَالَّذي نَفسي بِيَدِهِ لَقَد سَأَلَ اللّهَ بِاسمِهِ الأَعظَمِ الَّذي إذا دُعِيَ بِهِ أجابَ ، وإذا سُئِلَ بِهِ أعطى . ^۷

فصل سوم : شناخت اسما و صفات خدا

۳ / ۱ . تعداد نام هاى خدا

۳۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در قرآن ، نود و نُه نام [براى خدا ]هست كه هر كسى آنها را برشمارَد ، به بهشت در مى آيد .

۳ / ۲ . رواياتى در تفسير اسم اعظم

۳۲۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نزديكىِ «بسم اللّه الرحمن الرحيم» به اسم اعظم ، ^۸ بيشتر از نزديكىِ سياهىِ چشم به سفيدىِ آن است .

۳۲۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اسم اعظم خدا ، در اين دو آيه است : «خداست كه معبودى جز او نيست . زنده و بر پا دارنده است» و «خداى شما، خداى يگانه است» .

۳۲۷.سنن الترمذىـ به نقل از بريده ـ: پيامبر صلى الله عليه و آله شنيد فردى دعا مى كند و مى گويد : بار خدايا ! به حقّ اين كه گواهى مى دهم تويى خداى يكتا و معبودى جز تو نيست و يگانه بى نيازى كه نه فرزند دارد و نه فرزند كسى است و هيچ كس همتاى او نيست ، از تو درخواست مى كنم .
فرمود : «سوگند به آن كسى كه جانم در دست اوست ، اين مرد از خداوند به اسم اعظمش درخواست كرد ؛ اسمى كه هر گاه با آن خوانده شود ، پاسخ مى دهد و هر گاه با آن از او درخواست شود ، عطا مى كند» .

سخنى درباره توحيد در عبادت

توحيد در عبادت ،در قرآن و روايات اسلامى در دو معنا به كار مى رود :
۱ . اطاعت از خداى يگانه و ترك پرستش غير او ، مانند اين آيه :
«وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِى كُلِّ أُمَّةٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ وَ اجْتَنِبُواْ الطَّـغُوتَ . ^۱ و در هر امّتى فرستاده اى برانگيختيم كه : تنها خدا را بپرستيد و از طاغوت بپرهيزيد» .
۲ . خالص كردن انگيزه در پرستش خداى يگانه .
البته لازمه توحيد در اطاعت ، توحيد در عبادت نيز هست ؛ زيرا اطاعت از اوامر الهى به طور مطلق ، مستلزم اخلاص و پاك سازى انگيزه است ؛ امّا به دليل اهمّيت اين معنا و مراتب اخلاص در عبادت ، عنوان مستقلى دارد .