الفصل التّاسع والعشرون : الأشرار

۲۹ / ۱ . شَرُّ النّاسِ

الكتاب

« إِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِّ عِندَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ » . ^۱

الحديث

۳۷۵۵.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :شَرُّ الناسِ مَن باعَ آخِرَتَهُ بِدُنياهُ، وشَرٌّ مِن ذلك مَن باعَ آخِرَتَهُ بدنيا غَيرِهِ . ^۲

۳۷۵۶.عنه صلى الله عليه و آله :شَرُّ الناسِ عندَ اللّهِ يَومَ القِيامَةِ الذين يُكرَمُونَ اتِّقاءَ شَرِّهِم . ^۳

۳۷۵۷.عنه صلى الله عليه و آلهـ لَمّا سُئلَ عَن شَرِّ الناسِ ـ: العُلَماءُ إذا فَسَدُوا . ^۴

۳۷۵۸.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ مِن شَرِّ عِبادِ اللّهِ مَن تَكرَهُ مُجالَسَتَهُ لِفُحشِهِ . ^۵

۳۷۵۹.الإمامُ الصّادقُ عن آبائه عليهم السلام :قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : ألا اُنَبِّئُكُم بِشَرِّ الناسِ ؟ قالوا : بَلى يارسولَ اللّهِ . قالَ : مَن أبَغضَ الناسَ وأبغَضَهُ الناسُ ، ثُمّ قالَ : ألا اُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِن هذا ؟ قالوا: بلى يا رسولَ اللّهِ . قالَ : الذي لا يُقِيلُ عَثرَةً، ولا يَقبَلُ مَعذِرَةٍ ، ولا يَغفِرُ ذَنبا . ثُمّ قالَ : ألا اُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ مِن هذا ؟ قالوا : بلى يا رسولَ اللّهِ . قالَ : مَن لا يُؤمَنُ شَرُّهُ ولا يُرجى خَيرُهُ . ^۶

فصل بيست و نهم : بَدان

۲۹ / ۱ . بدترينِ مردم

قرآن

«قطعاً بدترين جنبندگان نزد خدا ، كَران و لالانى اند كه نمى انديشند» .

حديث

۳۷۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بدترينِ مردم ، كسى است كه آخرتش را به دنيايش بفروشد و بدتر از او ، كسى است كه آخرت خود را براى دنياى ديگرانْ بفروشد .

۳۷۵۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روز قيامت ، بدترينِ مردم در پيشگاه خدا ، كسانى هستند كه مردم از ترسِ گزندشان به آنها احترام بگذارند .

۳۷۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ به اين سؤال كه : بدترينْ مردم چه كسانى هستند ـ: عالمان ، هر گاه كه فاسد شوند .

۳۷۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :يكى از بدترين بندگان خدا ، كسى است كه بر اثر بدْ زبانى، كسى رغبت به همنشينى با او نمى كند .

۳۷۵۹.امام صادق عليه السلامـ به نقل از پدرانش عليهم السلام ـ: پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «آيا شما را از بدترين افراد مردم ، آگاه نسازم؟» .
گفتند : چرا ، اى پيامبر خدا !
فرمود : «كسى كه مردم را دشمن بدارد و مردم نيز او را دشمن بدارند» .
سپس فرمود : «آيا بدتر از اين را به شما نشناسانم؟» .
گفتند : چرا ، اى پيامبر خدا !
فرمود : «كسى كه از لغزشى در نمى گذرد و پوزشى را نمى پذيرد و گناهى را نمى بخشد» .
سپس فرمود : «آيا شما را به بدتراز اين فرد ، آگاه نسازم؟» .
گفتند : چرا، اى پيامبر خدا !
فرمود : «كسى كه نه از شرّش ايمنى هست ، و نه به خيرش اميدى» .

۳۷۴۸.عنه صلى الله عليه و آله :أصدَقُ الطِّيَرَةِ الفَألُ . ^۱

۲۸ / ۲ . النَّهيُ عَن التَطَيُّرِ

الكتاب

« قَالُواْ إِنَّا تَطَيَّرْنَا بِكُمْ لَئِن لَّمْ تَنتَهُواْ لَنَرْجُمَنَّكُمْ وَ لَيَمَسَّنَّكُم مِّنَّا عَذَابٌ أَلِيمٌ » . ^۲

الحديث

۳۷۴۹.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الطِّيَرَةُ شِركٌ . ^۳

۳۷۵۰.عنه صلى الله عليه و آله :مَن رَدَّتهُ الطِّيَرَةُ عَن حاجَتِهِ فَقَد أشرَكَ. ^۴

۳۷۵۱.عنه صلى الله عليه و آله :لا طِيَرَةَ . . . ولا شُؤمَ . ^۵

۲۸ / ۳ . ما يَنبَغي عِندَ التَّطَيُّرِ

۳۷۵۲.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :كَفّارَةُ الطِّيَرَةِ التَّوَكُّلُ . ^۶

۳۷۵۳.عنه صلى الله عليه و آله :إذا تَطَيَّرتَ فَامضِ،وإذا ظَنَنتَ فلا تَقضِ، وإذا حَسَدتَ فلا تَبغِ . ^۷

۳۷۵۴.مكارم الأخلاق :إنّ النبيَّ صلى الله عليه و آله كانَ يُحِبُّ الفَألَ الحَسَنَ ويَكرَهُ الطِّيَرَةَ ، وكانَ صلى الله عليه و آله يَأمُرُ مَن رَأى شَيئا يَكرَهُهُ ويَتَطَيَّرُ مِنهُ أن يقولَ : اللّهُمّ لايُؤتِي الخَيرَ إلّا أنتَ، ولا يَدفَعُ السَّيّئاتِ إلّا أنتَ ، ولا حولَ ولاقُوَّةَ إلّا بكَ . ^۸

۳۷۴۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :راست ترين فال ، فال خوب است .

۲۸ / ۲ . نهى از فال بد زدن

قرآن

«[به فرستادگان خدا] پاسخ دادند: «ما [ حضور ] شما را به شگونِ بد گرفته ايم. اگر دست بر نداريد، سنگسارتان مى كنيم و قطعاً عذاب دردناكى از ما به شما خواهد رسيد»» .

حديث

۳۷۴۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :فال بد زدن ، شرك است .

۳۷۵۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كه فال بد زدن، او را از كارش باز دارد ، شرك ورزيده است .

۳۷۵۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :نه فال بد ، درست است... و نه شومى .

۲۸ / ۳ . آنچه در مواجهه با فال بد ، سزاوار است

۳۷۵۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كفّاره فال بد ، توكّل است .

۳۷۵۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه فال بدى زدى ، كارت را انجام بده [و به آن فال، اعتنا مكن] . هر گاه گمان بردى ، [تا يقين پيدا نكرده اى، ]داورى مكن و هر گاه حسّ حسادت در تو به وجود آمد ، آن را دنبال نكن .

۳۷۵۴.مكارم الأخلاق :پيامبر صلى الله عليه و آله فال خوب زدن را دوست داشت و فال بد زدن را خوش نداشت و مى فرمود: «هر كس چيز ناخوشايندى ديد كه به نظرش بدشُگون مى آيد ، بگويد : «خدايا! خوبى را كسى جز تو نمى دهد و بدى ها را كسى جز تو ، دفع نمى كند و هيچ دگرگونى و نيرويى نيست، مگر به [يارى ]تو» .