79
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

شيرويِه ديلمى (مؤلّف مسند الفردوس و از عالمان اهل سنّت) ، علم آموزى كرد و افتخار استادى عالمان متعدّدى مانند ابن شهرآشوب را دارد .
تأليفات متعدّد راوندى مانند : تفسير القرآن ، خلاصة التفاسير ، الرابع فى الشرائع ، منهاج البراعة فى شرح نهج البلاغة و... ، نشان از چيره دستى او در فقه ، حديث و تفسير دارد .
راوندى با تكيه بر آگاهى هاى گسترده خود در حوزه شيعه و اهل سنّت ، توانست بسيارى از معجزات و كرامات پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام را در كتاب الخرائج و الجرائح، يكجا گرد آورد و آنها را در بيست باب ، جاى دهد . وى سيزده باب را ويژه پيامبر صلى الله عليه و آله و دوازده امام ، قرار داده و باب چهاردهم تا بيستم را به مباحث پيرامونى (مانند : نصوص و براهين اثبات امامت هر يك از ائمّه و نيز مقايسه آنها با كرامات پيامبران پيشين و گوشزد كردن تفاوت كرامت و شعبده بازى و معجزه و مكر و حيله) ، اختصاص داده است .
متأسّفانه راوندى ، اسناد روايات خود را به صورت منقطع آورده است و در بيشتر موارد ، تنها راوى مستقيم امام و يك يا دو راوىِ پس از او را ذكر كرده است . اين شيوه در كنار عدم ذكر منبع ، موجب شده است كه روايات او براى حجّيت يافتن ، نيازمند قرينه هاى ديگر مانند وجود در كتب معتبر ديگر باشند .
گفتنى است كه مؤلّفان متعدّدى پس از او بر احاديث وى اعتماد نموده و آنها را در كتاب هاى خود ، گزارش كرده اند . اِربِلى در كشف الغمّة ، زين الدين نُباطى در الصراط المستقيم ، شيخ حرّ عاملى در وسائل الشيعة ، و علّامه مجلسى در بحار الأنوار و ابن صبّاغ مالكى در الفصول المهمة ، از اين جمله اند .

۲۵. مناقب آل أبى طالب

ابو جعفر رشيد الدين محمّد بن على بن شهرآشوب مازندرانى (م ۵۸۸ ق) ، از عالمان بزرگ شيعه در قرن ششم است . او به فقه ، كلام ، كتاب شناسى ، تفسير ، حديث و


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
78

ابن عساكر، بدون ترتيب و دسته بندى خاصّى ، ۱ پيشگويى هاى پيامبر صلى الله عليه و آله و امير مؤمنان عليه السلام در باره شهادت امام حسين عليه السلام ، وقايع قيام ايشان ، خطبه هاى عاشورا و حوادث خارق العاده پس از آن و نيز فرجام شوم قاتلان امام عليه السلام را در دنيا ، گزارش كرده است ؛ امّا گزارش هاى ابو مخنف و حتّى ديگر گزارش هاى مرتبط با قيام را نياورده است .
تاريخ دمشق، با تحقيق على شيرى، به صورت كامل به طبع رسيده و تلخيصى از آن نيز كه به وسيله ابن منظور ، مؤلّف لسان العرب ، انجام شده، منتشر گرديده است. خوش بختانه بخش امام حسين عليه السلام ، از اين كتاب ، به همّت محمّدباقر محمودى تصحيح و به صورت مستقل ، چاپ شده است .

۲۴. الخرائج و الجرائح

ابو الحسين ، سعيد بن عبد اللّه بن حسين بن هبة اللّه (م ۵۷۳ ق) مشهور به قطب الدين راوندى ، از مفسّران ، محدّثان و فقيهان قرن ششم هجرى است . او از خاندان علم بود و افزون بر پدر و جدّش ، فرزندان و نوادگانش نيز از فضلاى روزگار خود بوده اند . ۲
او مورد ستايش همه عالمانى است كه از او ياد كرده اند ، بويژه كه فهرست نگار مشهور معاصر او ، منتجب الدين ، وى را «فقيه ، عين ، صالح و ثقه» دانسته و تصنيف هاى متعدّد او را برشمرده است . ۳
قطب راوندى ، نزد استادان بزرگى مانند : امين الإسلام طَبْرِسى (مؤلّف تفسير مجمع البيان) ، عماد الدين طبرى (مؤلّف بشارة المصطفى لشيعة المرتضى) و نيز شهردار بن

1.. گفتنى است تدوين شرح حال ها در اين كتاب ، به ترتيب الفبايى نام افراد ، انجام شده است .

2.. ر.ك : رياض العلماء : ج ۲ ص ۴۱۹ و ج ۵ ص ۱۱۷ ، فهرست أسماء علماء الشيعة : ص ۵۶ ش ۱۱۱ و ص ۱۲۷ ش ۲۷۵ و ص ۱۷۲ ش ۴۱۹ .

3.. ر.ك : فهرست أسماء علماء الشيعة : ص ۸۷ ش ۱۸۶ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6004
صفحه از 494
پرینت  ارسال به