برخى محقّقان و از طريق بررسى محتواى كتاب ، در مى يابيم كه دست كم ، بخشى از آن را نمى توان نگاشته ابن قتيبه دانست .
در هر حال ، كتاب به نقل رويدادهاى تاريخى پس از رحلت پيامبر خدا صلى الله عليه و آله تا روزگار مأمون عبّاسى پرداخته و مطالب مختصرى را در باره واقعه عاشورا به يادگار نهاده است . گفتنى است همه اين مطالب، از نظر ترتيب و دقّت تاريخى ، صحيح نيستند ، مثلاً واقعه حَرّه مدينه پيش از شهادت امام حسين عليه السلام آمده و فرمانده سپاهيان ابن زياد ، عمرو بن سعيد و قاتل امام حسين عليه السلام ، شهر بن حوشب معرّفى شده است . ۱
۴. أنساب الأشراف
احمد بن يحيى بَلاذُرى (م ۲۷۹ ق) ، از مورّخان و نسب شناسان عصر عبّاسى است . او اديب نيز بوده و در كتاب بزرگ خود ، أنساب الأشراف ، تاريخ اندكى پيش از پيدايش اسلام تا عصر خود را از ره گذر شرح حال خاندان هاى برجسته عرب ، بيان كرده است . او در بخش شرح حال طالبيان ، به تفصيل در باره امام على عليه السلام و فرزندانش ، بويژه امام حسين عليه السلام سخن گفته و فصل مبسوطى را به ايشان اختصاص داده است .
بلاذرى به مقتل نويسان نخستين ، نزديك بوده و به احتمال فراوان ، از نوشته هاى آنان بهره برده است . بلاذرى گاه سندهاى مستقلّ خود را نيز ارائه داده و تفاوت برخى گزارش هاى او با اخبار ديگران، نشان مى دهد كه او از مآخذ متنوّعى استفاده كرده است . او اين اخبار را از افرادى مانند : ابو مخنف، هيثم بن عدى ، هشام كلبى ، عوانة بن حكم، واقدى و مدائنى و در مواردى هم از عمر بن شُبّه (مؤلّف تاريخ المدينة المنوّرة) نقل كرده است . ۲ هر چند برخى اخبار أنساب الأشراف داراى سند نيستند ،
