389
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

مطرح گرديده است .

۲ / ۶ . گزارش «الإيقاد»

چند سال بعد، شخصى به نام سيّد محمّدعلىِ شاه عبد العظيمى (م ۱۳۳۴ ق) ، در كتاب الإيقاد ، براى نخستين بار ، با صراحت ، نام كودك را رقيّه و سنّ او را سه ساله آورد . متن نوشته او ، اين است :
حسين عليه السلام ، دختر كوچكى داشت كه او را دوست مى داشت و او هم امام عليه السلام را دوست داشت . گفته شد كه نام وى ، رقيّه بود ، سه سال داشت و در شام ، در ميان اسيران بود . ۱
اين بود سير گزارش هاى گوناگون در باره وفات دخترى از امام حسين عليه السلام در شام .

۳ . مزار منسوب به رقيّه

۳ / ۱ . گزارش «تسلية المجالس»

نخستين سندى كه در باره مزار كنونى منسوب به رُقيّه در دست است، به قرن دهم هجرى باز مى گردد و مربوط مى شود به محمّد بن ابى طالب حائرى كَرَكى (زنده در ۹۵۵ ق) . وى در كتاب تسلية المجالس مى نويسد:
در شهر دمشقِ شام ، در بخش شرقى مسجد اعظم شهر ، خرابه اى را ديدم كه در گذشته ، مسجد بوده و بر سنگْ نوشته درِ آن ، نام هاى پيامبر صلى الله عليه و آله و خاندانش و امامان دوازده گانه ، نوشته شده بود و پس از آن ، چنين نوشته بود : «اين ، قبر خانم مَلَكه ، دختر حسين بن امير المؤمنين عليه السلام است» . ۲

1.الإيقاد : ص ۱۷۹ .

2.تسلية المجالس : ج ۲ ص ۹۳ .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
388

او در صفحه قبل كتاب خود ، در اشاره به خرابه شام ، مى گويد :
از غريبان خرابه شام به خاطرم رسيد . مگر اهل بيت خير الأنام ، در خرابه شام غريب نبودند ؟! يا سَكينه و رُقَيّه ، طفل حسين نبودند ؟! باوجود آن كه داغ هاى متعدّد مانند بى پدرى و بى برادرى ديده بودند ، چرا كسى به تسلّى آن غريبان ، لب نگشود ؟!
بدين ترتيب ، طبق يافته ما ، اَنوار المجالس ، اوّلين كتابى است كه از دخترى براى امام حسين عليه السلام در خرابه شام به نام رُقيّه نام مى بَرد ، هر چند از سرنوشت او سخنى نمى گويد و ماجراى شهادت كودكى به نام زبيده را باز مى گويد .
اين نوشتار ، ممكن است زمينه ساز گزارش هاى آينده در مورد نام كودكى باشد كه در خرابه شام از دنيا رفته است .

۲ / ۵ . گزارش «شَعشعة الحسيني»

اوايل قرن چهاردهم ، شيخ محمّدجواد يزدى ، در كتاب شعشعة الحسيني ۱ آورده است :
منقول است كه طفلى از حضرت امام حسين عليه السلام در خرابه شام ، از ديدن سرِ پدر بزرگوارش ، از دنيا رفت ؛ وليكن در نام او ، اختلاف است كه زُبَيده يا رُقَيّه يا زينب يا سَكينه بوده باشد . ۲
او همچنين در صفحات بعد ، به نقل از كتاب رياض الأحزان ، آورده است كه اسم آن دختر ، فاطمه بوده است . ۳
در اين گزارش ، چندين نام و از جمله رُقَيّه براى كودكِ از دنيا رفته در شام ،

1.وى ، تأليف اين كتاب را در سال ۱۳۱۹ ق ، آغاز كرده است .

2.شعشعة الحسيني : ج ۲ ص ۱۷۱ .

3.شعشعة الحسيني : ج ۲ ص ۱۷۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5774
صفحه از 494
پرینت  ارسال به