33
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل

يارى امام عليه السلام بشتابند ، به بالاى بلندى اى رفته بودند و براى پيروزى او دعا مى كردند!
پايان بخش اين فصل ، سلام وداع امام عليه السلام و آخرين دعاى ايشان است ، و بدين سان ، عاشورا با دعاى امام حسين عليه السلام آغاز شد و با دعاى او پايان يافت .
در فصل سوم ، پس از تبيين مهم ترين ويژگى هاى اصحاب امام حسين عليه السلام ، چگونگى شهادت برجسته ترين ياران امام عليه السلام همراه با شرح حال اجمالى آنان و سپس شمار شهداى كربلا در چهار گروه ، ارائه مى گردد :
دسته اوّل . شهداى كربلا از اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله : دو نفر .
دسته دوم . شهداى كربلا از اصحاب امام على عليه السلام : هشت نفر .
دسته سوم . شهداى كربلا از اهل بيت امام حسين عليه السلام : هجده نفر (در ادامه اين گزارش ، به نام چهل و چهار نفر ديگر كه در روايات شاذ آمده نيز اشاره شده است) .
دسته چهارم . شهداى كربلا از ياران امام حسين عليه السلام : هشتاد و پنج نفر .
گفتنى است كه افزون بر افراد مورد اشاره ، نام اشخاص ديگرى نيز در شمار شهداى كربلا آمده كه به دليل معتبر نبودن گزارش هاى مربوط به آنها ، در اين دانش نامه به آنها اشاره اى نشده است .
نكته ديگر ، اين كه جمع ميان گزارش مشهور ـ كه شمار سپاه امام حسين عليه السلام را ۷۲ نفر ذكر كرده اند ـ و عدد ۱۵۷ كه در مورد شهداى كربلا آمده ، موضوع مقاله اى تحليلى در فصل دوم است .
در فصل هاى چهارم تا هشتم ، چگونگى شهادت جان گداز فرزندان ، برادران ، فرزندان برادر ، فرزندان خواهر و فرزندان عقيل (عموى امام حسين عليه السلام ) ، به تفصيل ، گزارش شده است .
و در فصل پايانى اين بخش ، حوادث جانسوز آخرين لحظات زندگى افتخارآميز سَرور شهيدان ، گزارش شده است كه : امام عليه السلام لباس كهنه اى را زير لباس هاى خود


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
32

عمو و سرانجام، شهادت خودِ ايشان ، در نُه فصل ، به تفصيل ، گزارش شده است :
در فصل اوّل ، ابتدا توضيح داده مى شود كه امام حسين عليه السلام در روز پنجشنبه دوم محرّم سال ۶۱ هجرى قمرى وارد كربلا شد و در روز دهم محرّم همان سال ـ كه مُصادف با مهرماه سال ۵۹ هجرى شمسى و اكتبر سال ۶۸۰ ميلادى است ـ به شهادت رسيد . در ادامه ، حوادثى كه در مدّت اقامت امام عليه السلام در كربلا تا تهاجم نظامى دشمن به اصحاب ايشان و استقبال آنان از شهادت ، به ترتيب ، تبيين مى گردد و در بخش پايانى ، موقعيت خيمه هاى امام و نقش آن در ميدان جنگ توضيح داده مى شود .
در فصل دوم ، پس از گزارش چگونگى آرايش نظامى ياران امام حسين عليه السلام در برابر سپاه كوفه در روز عاشورا و ارائه تحقيقى درباره شمار دو سپاه ، صحنه مقاومت جنود رحمان در برابر سپاه شيطان ، ترسيم مى گردد . اين صحنه شورانگيز و عبرت آموز ، با نيايش روح بخش امام عليه السلام در پگاه عاشورا و سخنان زهَير و بُرَير (دو تن از اصحاب امام عليه السلام ) با سپاه كوفه و اتمام حجّت امام عليه السلام با عمر بن سعد ، آغاز مى شود .
پس از پرتاب شدن نخستين تير ابن سعد و تيرباران شدن سپاه امام عليه السلام و دعوت امام عليه السلام از اصحاب خويش براى صبر و مقاومت ، جنگ آغاز شد در ادامه آنچه مطرح است كه در حمله اوّل ، تعداد بسيارى از ياران امام به شهادت رسيده اند ، مورد نقد قرار گرفته است . .
ياران امام حسين عليه السلام با شعار «يا محمّد» ، خود را به انبوه صف دشمن مى زدند و براى شهادت ، از يكديگر سبقت مى جستند و با مقاومتى جانانه در صحنه نبرد ، پى در پى ، شگفتى مى آفريدند .
نماز جماعت خواندنِ امام حسين عليه السلام با ياران خود در صحنه نبرد در روز عاشورا ، پيامى بس عميق و آموزنده براى حسينيان تاريخ بود و آرامش امام عليه السلام و شمارى از ياران خاصّ او در سخت ترين لحظات جنگ ، درسى عميق تر و آموزنده تر در بر داشت و ره نمودهاى امام در اين حال ، بهترين جان مايه براى مجاهدان راستين تاريخ اسلام است .
شگفت انگيز ، آن كه شمارى از بزرگان كوفه كه ناظر صحنه بودند ، به جاى آن كه به

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد اوّل
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 6149
صفحه از 494
پرینت  ارسال به