335
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

ب ـ شهادت فِدْيه اى

شهادت فِديه اى ، به نظريّه مسيحيان در باره مصلوب شدن عيسى عليه السلام بى شباهت نيست ، يعنى همان گونه كه عيسى عليه السلام تن به صليب داد تا فداى گناهان انسان ها شود، امام حسين عليه السلام نيز به شهادت رسيد تا گناهان امّت را بشوُيد و شفيعشان شود. اين تفسير ، تفسير مسيحى از قيام حسين عليه السلام است و هيچ مستندى در متون دينى ندارد. يكى از معتقدان به اين تفسير ، مى گويد :
امام عليه السلام ، مستجاب الدّعوه است. پس اگر حضرت سيّد الشّهدا عليه السلام مى خواست كه نفرين كند كه دشمنان او، مانند قوم عاد و ثمود، هلاك شوند، پيش از آن كه بر او دست يابند، نفرين مى كرد و خداوند عالم ـ جلّ شأنه ـ همه را هلاك مى كرد؛ ولكن چون مى خواست كه كشته شود از براى اين كه مؤمنينِ اوّلين و آخرين ، بر او جَزَع كنند و گريه و زارى نمايند و تمنّاى اين كنند كه كاش با او بودند و به فوز عظيم شهادت ، فائز بودند تا به اين واسطه ، گناهان ايشانْ آمرزيده شود و گريه و اندوه ايشان ، كفّاره گناه ايشان باشد و اين گريه و اندوه ، بدون شهادت چنين بزرگوارى ، صورت وقوع نمى يافت، پس در واقعْ ، شهادت آن بزرگوار ، كفّاره گناه جميع گناهكاران است. ۱
ملّا مهدى نراقى نيز مانند اين سخن را در كتاب مُحرِق القلوب ، گفته و افزوده است:
امام حسين عليه السلام ... براى رسيدن به شفاعت كبرا ـ كه مقتضىِ استخلاص همه محبّان و مواليان باشد ـ ، ... به شهادتْ راضى شد تا اين مرتبه ، از براىِ او باشد و

1.اسرار شهادت آل اللّه : ص ۱۳۳ ـ ۱۳۴.


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
334

است، نه قاعده، و از استثنا نمى توان اصل ساخت. يكى از دانشوران مى نويسد :
در زمينه واقعه كربلا ، جز تكليف شخصى ، كلام ديگرى نمى شود گفت . ۱
و ديگرى مى نويسد:
حسين عليه السلام ، عالما ادراكِ شهادت را تصميم عزم داد ، به حكم مصلحتى كه سرّ آن را جز خداى ، كس نداند . ۲
و كس ديگرى مى نويسد :
بيان آن (علّت شهادت امام حسين عليه السلام ) ، به حَسَب واقع... به غير معصوم ، ممكن نيست ؛ بلكه مثل ذات احديّت است و از دايره احاطه عقول ، مطلقا خارج است . «كُلُّما مَيّزتُموهُ بِأَوْهامِكُم فِى أدَقِّ مَعانِيهِ فَهوَ مَخلوقٌ مِثلُكُمْ مَردودٌ إِلَيكُمْ ؛ [يعنى : هر چه را كه در وهم هايتان ، در دقيق ترين معنايش تشخيص بدهيد ، آفريده اى مانند شماست و به شما باز مى گردد]» . ۳
عجيب ، اين كه علّامه مجلسى نيز مى نويسد :
اين مسئله (حكمت شهادت امام حسين عليه السلام ) ، در حقيقت ، از فروع مسئله قضا و قدر است و نهى از تفكّر در اين مسئله ، در احاديث بسيار ، وارد شده است . پس در اين بابْ تفكّر نكردن ، احوط و اولى است . ۴
همچنين صاحب جواهر ، در باره امام حسين عليه السلام مى گويد :
براى او تكليفى خاص بود كه بِدان ، اقدام كرد و آن را انجام داد ۵ . ۶

1.مقصد الحسين عليه السلام : ص ۹.

2.ناسخ التواريخ: در احوالات حضرت سيّد الشهدا عليه السلام : ج ۱ ص۲۶۶.

3.دعات الحسينيّة : ص ۱۳.

4.مجموعه رسائل اعتقادى : ص ۲۰۳.

5.جواهر الكلام فى شرح شرائع الإسلام : ج ۲۱ ص ۲۹۶ .

6.همچنين آية اللّه لطف اللّه صافى آورده است : از نظر اصول مذهب شيعه و احاديث معتبر، هر يك از امامان ، موظّف به اجراى برنامه اى بودند كه از طرف خدا، به وسيله پيغمبر صلى الله عليه و آله به آنها رسيده بود ، و بر اساس اين اخبار صريح ، برنامه امام حسين عليه السلام اين نبود كه قيام كند و حكومت اسلامى تأسيس نمايد ؛ بلكه برنامه او قيام و شهادت بود (شهيد آگاه : ص ۸۰) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4488
صفحه از 456
پرینت  ارسال به