319
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم

۱ . قطعيت صدور

شمار اخبار و احاديث مربوط به پيشگويى حادثه كربلا ، به اندازه اى است كه هر پژوهشگر باانصافى ، به صدور آنها از پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام اطمينان مى يابد ، هر چند نسبت به برخى از جزئيّات ، يقين حاصل نشود .

۲ . اساس پيشگويى ها

منبع پيشگويى هاى مربوط به شهادت امام حسين عليه السلام ، همان كلام پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و به طبع ، متّكى بر اِخبار و تعليم خداوند متعال است و ديگران ، تصريح كرده باشند يا نه ، اصل خبر را از پيامبر صلى الله عليه و آله دريافت كرده اند .

۳ . آگاهى امام حسين عليه السلام از نتيجه قيام

تأمّل در اين احاديث ، هر گونه ترديد را در باره اين كه امام حسين عليه السلام با علم و آگاهى ، مسير شهادت را انتخاب كرده ، از بين مى برد ؛ امّا پاسخ به اين پرسش كه : «چرا امام عليه السلام با اين كه مى دانست شهيد مى شود ، قيام كرد؟» ، در تبيين دلايل قيام ايشان ، خواهد آمد .

۴ . منافات نداشتنِ تقدير، با اراده انسان

از برخى از احاديث ، استفاده مى شود كه شهادت امام عليه السلام ، از مقدّرات حتمى خداوند بوده است ، به گونه اى كه وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله با جبرئيل عليه السلام مشورت مى كند و از او در باره درخواست از خداوند براى تغيير اين تقدير مى پرسد ، جبرئيل، پاسخ منفى مى دهد و مى گويد :
لِأَنَّهُ أمرٌ قَد كَتَبَهُ اللّهُ . ۱ [چنين مكن ؛] زيرا اين، فرمانى است كه خداوند ، آن را نوشته [و حتمى ساخته ]است .

1.ر.ك : ص ۱۷۲ ح ۸۰۱.


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
318

پژوهشى درباره احاديث پيشگويىِ شهادت امام حسين عليه السلام

چنان كه گذشت ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و فاطمه زهرا عليهاالسلام و نيز همسران و ياران پيامبر خدا صلى الله عليه و آله (با واسطه) ، مكرّر ، شهادت امام حسين عليه السلام را پيشگويى كرده اند . همچنين امام على عليه السلام در دوران خلافت خود ، بارها از شهادت ايشان ، خبر داده است . امام حسن عليه السلام نيز با اين جمله از شهادت برادر بزرگوار خود ، خبر داده است :
لَا يَومَ كَيَومِكَ يا أبا عَبدِاللّهِ ! ۱ روزى همانند روز [كشته شدن] تو نيست ، اى ابا عبد اللّه !
اين گزارش ها ۲ ، افزون بر پيشگويى هايى فراوانى است كه خودِ امام حسين عليه السلام از شهادتش داشته است .
در اين پيشگويى ها ، علاوه بر شهادت امام عليه السلام ، جزئيّات مربوط به برخى حوادث و شرايط آن ، مانند : زمان و مكان شهادت ، شركت كنندگان در قتل و سران آنها، و كسانى كه از يارى وى امتناع مى ورزند ، نيز ديده مى شود .
در باره اين پيشگويى ها چند نكته قابل توجّه است :

1.ر. ك: ص ۳۰۸ ح ۹۱۸.

2.در دعايى كه از امام عسكرى عليه السلام براى روز تولّد امام حسين عليه السلام رسيده ، مى خوانيم : «اللّهُمَّ إنّى أسأَلُكَ بِحَقِّ المَولودِ فى هذَا اليَومِ ، المَوعودِ بِشَهادَتِهِ قَبلَ استِهلالِهِ و وِلادَتِهِ ؛ خدايا! تو را مى خوانيم ، به حقّ به دنيا آمده در اين روز كه قبل از زاده شدن و به دنيا آمدنش ، وعده شهادتش داده شد ...» (مصباح المتهجّد : ص ۸۲۶) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سوّم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4136
صفحه از 456
پرینت  ارسال به