219
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

۱۱۵۵.تاريخ الطبرىـ به نقل از هلال بن يساف ـ: آن شب در راه ، مسلم و يارانش را نزديك مسجد انصار ديدم. از هر كوچه كه مى گذشتند ، گروهى سى يا چهل نفره باز مى گشتند . وقتى به بازار رسيدند ـ كه شبى تاريك بود ـ و وارد مسجد شدند، به ابن زياد گفته شد : جمعيت زيادى نمى بينيم و سر و صداى بسيارى نمى شنويم.
عبيد اللّه دستور داد سقف را برداشتند و قنديل ها را روشن كردند . ديدند كه جمعيت آنان ، حدود پنجاه مرد است .
مسلم ، وارد مسجد شد و بر منبر رفت و به مردم گفت: مردم هر ناحيه و قبيله ، با هم جمع شوند.
مردم ، چنين كردند و گروهى به نبرد با مسلم و يارانش به پا خاستند. مسلم ، جراحتى سنگين برداشت و گروهى از يارانش كشته شدند و فرار كردند. مسلم از مسجد، خارج و وارد خانه اى از خانه هاى قبيله كِنده شد.

۱۱۵۶.تاريخ الطبرىـ به نقل از عيسى بن يزيد ـ: مختار بن ابى عُبَيد و عبد اللّه بن حارث بن نوفل ، به همراه مسلم ، حركت كردند . مختار، با بيرقى سبز و عبد اللّه با بيرقى سرخ و لباس هاى سرخ ، حركت مى كردند. مختار، بيرقش را بر درِ خانه عمرو بن حُرَيث كوبيد و گفت : من آمده ام كه جلوى عمرو را بگيرم.
پسر اشعث و قَعقاع بن شَور و شَبَث بن رِبعى ـ در شبى كه مسلم به طرف قصر ابن زياد حركت كرد ـ با مسلم و يارانش نبردى سخت كردند. شَبَث گفت: منتظر شب باشيد . آنان پراكنده خواهند شد. و قَعقاع به وى گفت: تو جلوى راه مردم را گرفته اى ! راه را باز كن تا پراكنده شوند.
عبيد اللّه دستور داد مختار و عبد اللّه بن حارث را دستگير كنند و براى يافتن آن دو ، جايزه تعيين كرد. آن دو ، دستگير و زندانى شدند.


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
218

۱۱۵۵.تاريخ الطبري عن هلال بن يساف :لَقيتُهُم [أي مُسلِما وأصحابَهُ] تِلكَ اللَّيلَةَ فِي الطَّريقِ عِندَ مَسجِدِ الأَنصارِ ، فَلَم يَكونوا يَمُرّونَ في طَريقٍ يَمينا ولا شِمالاً ، إلّا وذَهَبَت مِنهُم طائِفَةٌ ، الثَّلاثونَ وَالأَربَعونَ ونَحوُ ذلِكَ .
قالَ : فَلَمّا بَلَغَ السّوقَ ـ وهِيَ لَيلَةٌ مُظلِمَةٌ ـ ودَخَلُوا المَسجِدَ ، قيلَ لِابنِ زِيادٍ : وَاللّه ِ ما نَرى كَثيرَ أحَدٍ ، ولا نَسمَعُ أصواتَ كَثيرِ أحَدٍ ، فَأَمَرَ بِسَقفِ المَسجِدِ فَقُلِعَ ، ثُمَّ أمَرَ بِحَرادِيَّ ۱ فيهَا النّيرانُ ، فَجَعَلوا يَنظُرونَ فَإِذا قَريبُ خَمسينَ رَجُلاً .
قالَ : فَنَزَلَ فَصَعِدَ المِنبَرَ ، وقالَ لِلنّاسِ : تَمَيَّزوا أرباعا أرباعا ، فَانطَلَقَ كُلُّ قَومٍ إلى رَأسِ رُبعِهِم ، فَنَهَضَ إلَيهِم قَومٌ يُقاتِلونَهُم ، فَجُرِحَ مُسلِمٌ جِراحَةً ثَقيلَةً ، وقُتِلَ ناسٌ مِن أصحابِهِ وَانهَزَموا .
فَخَرَجَ مُسلِمٌ فَدَخَلَ دارا مِن دورِ كِندَةَ ۲ .

۱۱۵۶.تاريخ الطبري عن عيسى بن يزيد :إنَّ المُختارَ بنَ أبي عُبَيدٍ ، وعَبدَ اللّه ِ بنَ الحارِثِ بنِ نَوفَلٍ ، كانا خَرَجا مَعَ مُسلِمٍ ، خَرَجَ المُختارُ بِرايَةٍ خَضراءَ ، وخَرَجَ عَبدُ اللّه ِ بِرايَةٍ حَمراءَ ، وعَلَيهِ ثِيابٌ حُمرٌ ، وجاءَ المُختارُ بِرايَتِهِ فَرَكَزَها عَلى بابِ عَمرِو بنِ حُرَيثٍ ، وقالَ : إنَّما خَرَجتُ لِأَمنَعَ عَمرا .
وإنَّ ابنَ الأَشعَثِ وَالقَعقاعَ بنَ شَورٍ وشَبَثَ بنَ رِبعِيٍّ ، قاتَلوا مُسلِما وأصحابَهُ ـ عَشِيَّةَ سارَ مُسلِمٌ إلى قَصرِ ابنِ زِيادٍ ـ قِتالاً شَديدا ، وإنَّ شَبَثا جَعَلَ يَقولُ : اِنتَظِروا بِهِمُ اللَّيلَ يَتَفَرَّقوا ، فَقالَ لَهُ القَعقاعُ : إنَّكَ قَد سَدَدتَ عَلَى النّاسِ وَجهَ مَصيرِهِم ، فَاخرُج لَهُم يَنسَرِبوا . وإنَّ عُبَيدَ اللّه ِ أمَرَ أن يُطَلَب المُختارُ وعَبدُ اللّه ِ بنُ الحارِثِ ، وجَعَلَ فيهِما جُعلاً ۳ ، فَاُتِيَ بِهِما فَحُبِسا. ۴

1. الحُرديّ : من القصب ، نبطيّ معرّب (الصحاح : ج ۲ ص ۴۶۵ «حرد») .

2. تاريخ الطبري : ج ۵ ص ۳۹۱ وراجع : الفتوح : ج۵ ص۵۰ و مقتل الحسين عليه السلام للخوارزمي : ج۱ ص۲۰۷ .

3. الجُعْلُ : الأجر (المصباح المنير : ص ۱۰۲ «جعل») .

4. تاريخ الطبري : ج ۵ ص ۳۸۱ وراجع : البداية والنهاية : ج ۸ ص ۱۵۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4459
صفحه از 454
پرینت  ارسال به