157
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم

۱۱۲۳.الأخبار الطوال :هانى بن عروه ، با شريك بن اَعوَر بصرى ـ كه با ابن زياد از بصره آمد ـ ، ارتباط و آشنايى داشت. شريك در بصره داراى مكانت و موقعيت بالايى بود. هانى ، نزد او رفت و او را به خانه خود آورد و او را در اتاقى كه مسلم سكونت داشت ، جاى داد. شريك ، از بزرگان شيعه بصره بود. وى هانى را بسيار تشويق مى كرد كه كارهاى مسلم را انجام دهد. مسلم نيز با هر يك از كوفيان كه نزد وى مى آمد ، بيعت مى كرد و از آنان عهد و پيمان هاى محكم مى گرفت.
شريك بن اَعوَر در منزل هانى بن عروه ، سخت بيمار شد و خبر به عبيد اللّه بن زياد رسيد . او براى شريك ، پيغام فرستاد كه براى عيادتش مى آيد. شريك به مسلم بن عقيل گفت: مقصود تو و شيعيان تو، نابودى اين ستمگر است و اينك خداوند ، تو را بر او مسلّط كرده است. او براى عيادت من مى آيد . برخيز و در صندوقْ خانه پنهان شو و وقتى نزد من جاى گرفت، بيرون بيا و او را بكش. آن گاه به قصر حكومتى برو و در آن جا بنشين كه ديگر كسى از مردم بر ضدّ تو بر نمى خيزد و اگر خداوند ، مرا شفا دهد ، به بصره مى روم و خاطرت را از آن جا نيز آسوده مى كنم و مردم بصره با تو بيعت مى كنند.
هانى گفت: دوست ندارم ابن زياد در خانه من كشته شود.
شريك گفت: چرا؟! به خدا سوگند كه كشتن او ، از اسباب تقرّب به خداوند است.
آن گاه شريك به مسلم گفت: در اين كار ، كوتاهى نكن.
در اين هنگام كه آنان صحبت مى كردند ، خبر رسيد كه امير بر درِ منزل است . مسلم به صندوق خانه رفت و عبيد اللّه بن زياد بر شريك وارد شد و سلام كرد و گفت : چه شده؟ از چه رنج مى برى؟
چون صحبت عبيد اللّه طولانى شد و شريك احساس كرد كه مسلم دير كرده ، اين شعر را بلند خواند تا مسلم بشنود:
چرا به سَلمى مى نگريد ، اينك كه فرصت ، دست داده است ؟او دوستى اش را به اثبات رسانده و جدايى ، به سر آمده است.
او اين شعر را بارها تكرار كرد . ابن زياد به هانى گفت: هذيان مى گويد؟
هانى گفت: آرى. خدا ، كار امير را سامان بخشد ! از صبح كه بيدار شده ، يكسر چنين است .
آن گاه عبيد اللّه برخاست و بيرون رفت و مسلم بن عقيل از صندوق خانه بيرون آمد. شريك گفت: جز ترس و سستى ، چه چيزى تو را از كشتن او باز داشت؟
مسلم گفت: دو چيز ، مرا از اين كار ، باز داشت: يكى اين كه هانى كشتن او را در منزلش خوش نمى داشت و ديگر ، سخن پيامبر خدا صلى الله عليه و آله كه: ايمان ، غافلگيرانه كُشتن (ترور) را به بند كشيده است و مؤمن ، چنين نمى كند.
شريك گفت: به خدا سوگند ، اگر او را مى كشتى ، كارهايت سامان مى يافت و حكومتت پايدار مى گشت.
شريك ، پس از اين حادثه بيش از چند روز، زنده نماند تا اين كه از دنيا رفت . ابن زياد ، جنازه او را تشييع كرد و بر او نماز خواند.
مسلم بن عقيل ، همچنان از كوفيانْ بيعت مى گرفت ، تا آن كه هجده هزار مرد، با رضايت و پنهانى ، با وى بيعت كردند.


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
156

۱۱۲۳.الأخبار الطوال :كانَ هانِئُ بنُ عُروَةَ مُواصِلاً لِشَريكِ بنِ الأَعوَرِ البَصرِيِّ الَّذي قامَ ۱ مَعَ ابنِ زِيادٍ ، وكانَ ذا شَرَفٍ بِالبَصرَةِ وخَطَرٍ ، فَانطَلَقَ هانِئٌ إلَيهِ حَتّى أتى بِهِ مِنزِلَهُ ، وأنزَلَهُ مَعَ مُسلِمِ بنِ عَقيلٍ فِي الحُجرَةِ الَّتي كانَ فيها . وكانَ شَريكٌ مِن كِبارِ الشّيعَةِ بِالبَصرَةِ ، فَكانَ يَحُثُّ هانِئا عَلَى القِيامِ بِأَمرِ مُسلِمٍ ، وجَعَلَ مُسلِمٌ يُبايِعُ مَن أتاهُ منِ أهلِ الكوفَةِ ، ويَأخُذُ عَلَيهِمُ العُهودَ وَالمَواثيقَ المُؤَكَّدَةَ بِالوَفاءِ .
ومَرِضَ شَريكُ بنُ الأَعوَرِ في مَنزِلِ هانِئِ بنِ عُروَةَ مَرَضا شَديدا ، وبَلَغَ ذلِكَ عُبَيدَ اللّه ِ بنَ زِيادٍ ، فَأَرسَلَ إلَيهِ يُعلِمُهُ أنَّهُ يَأتيهِ عائِدا .
فَقالَ شَريكٌ لِمُسلِمِ بنِ عَقيلٍ : إنَّما غايَتُكَ وغايَةُ شيعَتِكَ هَلاكُ هذَا الطّاغِيَةِ ، وقَد أمكَنَكَ اللّه ُ مِنهُ ، هُوَ صائِرٌ إلَيَّ لِيعودَني ، فَقُم فَادخُلِ الخِزانَةَ حَتّى إذَا اطمَأَنَّ عِندي ، فَاخرُج إلَيهِ فَقاتِلهُ ۲ ، ثُمَّ صِر إلى قَصرِ الإِمارَةِ فَاجلِس فيهِ ؛ فَإِنَّهُ لا يُنازِعُكَ فيه أحَدٌ مِنَ النّاسِ ، وإن رَزَقنِيَ اللّه ُ العافِيَةَ صِرتُ إلَى البَصرَةِ ، فَكَفَيتُكَ أمرَها ، وبايَعَ لَكَ أهلُها .
فَقالَ هانِئُ بنُ عُروَةَ : ما اُحِبُّ أن يُقتَلَ في دارِي ابنُ زِيادٍ .
فَقالَ لَهُ شَريكٌ : ولِمَ ، فَوَاللّه ِ إنَّ قَتلَهُ لَقُربانٌ إلَى اللّه ِ ؟! ثُمَّ قالَ شَريكٌ لِمُسلِمٍ : لا تُقَصِّر في ذلِكَ .
فَبَينَما هُم عَلى ذلِكَ إذ قيلَ لَهُم : الأَميرُ بِالبابِ . فَدَخَلَ مُسلِمُ بنُ عَقيلٍ الخِزانَةَ ، ودَخَلَ عُبَيدُ اللّه ِ بنُ زِيادٍ عَلى شَريكٍ ، فَسَلَّمَ عَلَيهِ ، وقالَ : مَا الَّذي تَجِدُ وتَشكو ؟ فَلَمّا طالَ سُؤالُهُ إيّاهُ استَبطَأَ شَريكٌ خُروجَ مُسلِمٍ ، وجَعَلَ يَقولُ ، ويُسمِعُ مُسلِما :
ما تَنظُرونَ بِسَلمى عِندَ فُرصَتِهافَقَد وَفى وُدُّها واستَوسَقَ الصَّرَمُ
وجَعَلَ يُرَدِّدُ ذلِكَ . فَقالَ ابنُ زِيادٍ لِهانِئٍ : أيهَجُرُ ؟ ـ يَعني يَهذي ـ . قالَ هانِئٌ : نَعَم ، أصلَحَ اللّه ُ الأَميرَ ! لَم يَزَل هكَذا مُنذُ أصبَحَ . ثُمَّ قامَ عُبَيدُ اللّه ِ وخَرَجَ ، فَخَرَجَ مُسلِمُ بنُ عَقيلٍ مِنَ الخِزانَةِ .
فَقالَ شَريكٌ : مَا الَّذي مَنَعَكَ مِنهُ إلَا الجُبنُ وَالفَشَلُ !
قالَ مُسلِمٌ : مَنَعَني مِنهُ خَلَّتانِ : إحداهُما كَراهِيَةُ هانِئٍ لِقَتلِهِ في مَنزِلِهِ ، وَالاُخرى قَولُ رَسولِ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنَّ الإيمان قَيَّدَ الفَتكَ ، لا يَفتِكُ مُؤمِنٌ .
فَقالَ شَريكٌ : أمَا وَاللّه ِ لَو قَتَلتَهُ لَاستَقامَ لَكَ أمرُكَ ، وَاستَوسَقَ ۳ لَكَ سُلطانُكَ . ولَم يَعِش شَريكٌ بَعدَ ذلِكَ إلّا أيّاما حَتّى تُوُفِّيَ ، وشَيَّعَ ابنُ زِيادٍ جَنازَتَهُ ، وتَقَدَّمَ فَصَلّى عَلَيهِ .
ولَم يَزَل مُسلِمُ بنُ عَقيلٍ يَأخُذُ البَيعَةَ مِن أهلِ الكوفَةِ ، حَتّى بايَعَهُ مِنهُم ثَمانِيَةَ عَشَرَ ألفَ رَجُلٍ في سِترٍ ورِفقٍ . ۴

1. كذا في المصدر : والظاهر أنّ الصواب : «الذي قدمَ مع ابن زياد» .

2. كذا في المصدر ، والظاهر أنّ الصواب «فاقتُله» .

3. استوسق عليه الأمر : أي اجتمعوا على طاعته ، واستقرّ الملك فيه (النهاية : ج ۵ ص ۱۸۵ «وسق») .

4. الأخبار الطوال : ص ۲۳۳ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد چهارم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5087
صفحه از 454
پرینت  ارسال به