317
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم

خانواده و كودكان خردسال و بهترين ياران در اين سفر ، دقيقا در راستاى تحقّق اين هدف والاى الهى بوده است، زيرا :
اولاً كوفه، داراى بهترين موقعيت فرهنگى، اجتماعى، سياسى، نظامى و جغرافيايى در جهان اسلام بود و طبعا شهادت امام عليه السلام در اين منطقه، بيشترين موج را در سراسر جهان ، ايجاد مى كرد .
ثانيا كوفيان از امام عليه السلام دعوت كرده و به او وعده يارى داده بودند . دعوت گسترده آنان از امام عليه السلام به مفهوم اعلانِ همراهى و همكارى يكى از مهم ترين و بزرگ ترين پايگاه هاى سياسى و نظامى جهان اسلام بود و اين دعوت، با بيعت گسترده مردم با نماينده امام عليه السلام تأييد گرديده بود. بنا بر اين، اگر امام عليه السلام با استناد به بى وفايى آنان با پدر و برادرش، دعوت آنان را نمى پذيرفت و در جاى ديگرى كه نه دعوتى از او شده بود ، و نه موقعيّت نظامى و فرهنگىِ كوفه را داشت، كشته مى شد ، نه تنها كوفيان، بلكه جهان اسلام، او را ملامت مى كردند و نام ايشان در منابع تاريخى، به عنوان رهبرى بى سياست، ثبت مى شد . افزون بر اين، در قيامت، حجّتى در پيشگاه خداوند متعال نداشت .
ثالثا با سفر امام عليه السلام به سوى كوفه و شهادت او در راه مبارزه با ظلم و فساد و احياى ارزش هاى اسلامى ، حجّت الهى نه تنها بر كوفيان، بلكه بر جهان اسلام ، تمام مى شد .
رابعا زمينه هاى فرهنگى و سياسى كوفه، از يك سو ، و دعوت آنان از امام عليه السلام و همراهى نكردن با ايشان، از سوى ديگر ، در آينده، زمينه را براى پشيمانى آنان و تصميم به جبران گذشته و قيام هاى مردمى بر ضدّ حكومت يزيد، فراهم مى كرد .
بر اين اساس ، امام حسين عليه السلام گزينه اى بهتر از كوفه براى مخالفت با حكومت شام نداشت و سفر امام عليه السلام به عراق ، تكليف الهى ، و صد در صد منطبق با مصالح اسلام و امّت اسلامى بود .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم
316

كه خون من، بيشترين بهره را براى اسلام داشته باشد و بيشترين ضربه را به حكومت اُمَوى بزند وحرمت حرم نيز حفظ گردد، و آن نقطه ، جايى جز عراق نيست .
به بيان روشن تر ، امام حسين عليه السلام در صورتى كه نمى توانست با همكارى مردم، زمام حكومت را به دست گيرد ، در برابر حكومت يزيد، دو راه در پيش رو داشت : يا بايد با يزيد ـ با همه خصوصيات ضدّ اسلامى اى كه داشت ـ ، بيعت مى كرد ۱ و يا كشته مى شد . از آن جا كه امام عليه السلام راه نخست را بر خلاف مصالح اسلام مى دانست، راه دوم را انتخاب كرده بود و بر اين اساس، علاوه بر آنچه از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله خود ايشان و ديگران در باره شهادت او شنيده بودند ، همه قرائن نشان مى داد كه اگر با يزيد بيعت نكند، او را خواهد كشت. لذا كسانى كه به او توصيه مى كردند به عراق نرود ، صريحا و يا تلويحا، از امام عليه السلام مى خواستند كه با يزيد، بيعت كند .
از اين رو، هنگامى كه عبد اللّه بن عمر، با اصرار از امام عليه السلام خواست كه از سفر به عراق منصرف شود و افزود : «با ما به مدينه برگرد ، و اگر دوست ندارى كه بيعت كنى ، هرگز بيعت مكن و در خانه ات بنشين» ، امام عليه السلام در پاسخ او فرمود :
هَيهاتَ يَابنَ عُمَرَ! إنَّ القَومَ لا يَترُكونى . . . فَلا يَزالونَ حَتّى أبايِعَ وَأَنا كارِهٌ ، أو يَقتُلونى . ۲ اى پسر عمر ! هرگز ، اين گروه مرا رها نمى كنند... . همواره، در پى اين هستند كه به زور بيعت كنم و يا مرا بكشند .
بر اين اساس ، امام عليه السلام مى دانست كه چون با يزيد بيعت نخواهد كرد ، كشته شدن او قطعى است . از اين رو، بايد جايى را براى شهادت خود، انتخاب كند و فضايى را ايجاد نمايد كه شهادتش بيشترين نقش را در افشاى حكومت اُمَوى ، بيدارى امّت اسلامى و تبيين اسلام ناب براى آيندگان داشته باشد . انتخاب كوفه و همراه بردن

1.ر.ك : ج ۳ ص ۳۶۵ (فصل يكم / درخواست بيعت از امام عليه السلام ).

2.ر. ك: ص ۷۰ ح ۱۳۶۷ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3956
صفحه از 450
پرینت  ارسال به