247
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم

۱۴۸۶.الملهوف :حسين عليه السلام براى سخنرانى در ميان يارانش برخاست. حمد و سپاس خدا گفت و از جدّش ياد كرد و بر او درود فرستاد و سپس فرمود: «به راستى كه حوادثى بر ما فرود آمده كه مى بينيد . دنيا ، زشت شده و تغيير كرده، خوبى هايش پشت كرده و از ميان رفته است و از آن ، جز اندكى مانند قطره آبى در ته ظرف ، و مَعاشى ناچيز چون چراگاه كم مايه ، باقى نمانده است . مگر نمى بينيد كه بر پايه حق ، رفتار نمى شود و از باطل ، دورى نمى گردد ؟ بايد كه مؤمن به ملاقات پروردگارش راغب باشد! به راستى كه من ، مرگ را جز خوش بختى و زندگى با ستمگران را جز رنج و خسارت نمى بينم» .
زُهَير بن قَين برخاست و گفت: سخنت را شنيديم . خداوند ، ما را به واسطه شما هدايت كرد! اگر دنيا براى ما باقى بود و ما در آن ، جاودانه مى بوديم ، همراهى با تو را بر ماندن در دنيا ترجيح مى داديم.
آن گاه ، هلال بن نافع بَجَلى برخاست و گفت: به خدا سوگند ، ما ملاقات پروردگارمان را ناخوش نمى داريم. ما بر نيّت ها و بينش هاى خود ، استواريم . آن را كه تو را دوست بدارد ، دوست مى داريم و آن را كه تو را دشمن بدارد ، دشمن مى داريم .
بُرَير بن حُصَين برخاست و گفت: به خدا سوگند ـ اى پسر پيامبر ـ خداوند بر ما منّت نهاده كه در سپاه تو نبرد كنيم و بدن هاى ما در راه تو ، قطعه قطعه گردد ، بِدان اميد كه جدّ تو در روز قيامت ، شفيع ما باشد.

۱۴۸۷.نثر الدرّ :چون عمر بن سعد ـ كه نفرين خدا بر او باد ـ بر حسين عليه السلام فرود آمد و حسين عليه السلام يقين كرد كه آنان با وى نبرد مى كنند ، در ميان ياران خود براى سخنرانى به پا خاست . حمد و سپاس خدا را به جا آورد و فرمود: «به راستى كه حوادثى بر ما فرود آمده كه مى بينيد! دنيا تغيير كرده و به زشتى گراييده ، خوبى هايش رفته و از آن ، جز اندكى مانند قطره آبى در ته ظرف ، و مَعاشى ناچيز مانند چراگاه كم مايه ، باقى نمانده است . مگر نمى بينيد كه بر پايه حق ، رفتار نمى شود و از باطل ، پرهيز نمى گردد ؟ بايد كه مؤمن به ديدار خداوند ، راغب باشد! به راستى كه من ، مرگ را جز خوش بختى و زندگى با ستمگران را جز رنج و خسارت نمى بينم» .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم
246

۱۴۸۶.الملهوف :فَقامَ الحُسَينُ عليه السلام خَطيبا في أصحابِهِ ، فَحَمِدَ اللّهَ وأثنى عَلَيهِ ، وذَكَرَ جَدَّهُ فَصَلّى عَلَيهِ ، ثُمَّ قالَ : إنَّهُ قَد نَزَلَ بِنا مِنَ الأَمرِ ما قَد تَرَونَ ، وإنَّ الدُّنيا قَد تَنَكَّرَت وتَغَيَّرَت ، وأدبَرَ مَعروفُها وَاستَمَرَّت جَذّاءَ ۱ ، ولَم يَبقَ مِنها إلّا صُبابةٌ كَصُبابَةِ الإِناءِ ، وخَسيسُ عَيشٍ كَالمَرعى الوَبيلِ ، ألا تَرَونَ إلَى الحَقِّ لا يُعمَلُ بِهِ ، وإلَى الباطِلِ لا يُتَناهى عَنهُ ! لِيَرغَبِ المُؤمِنُ في لِقاءِ رَبِّهِ مُحِقّا ، فَإِنّي لا أرى المَوتَ إلّا سَعادَةً وَالحَياةَ مَعَ الظّالِمينَ إلّا بَرَما .
فَقامَ زُهَيرُ بنُ القَينِ ، فَقالَ : لَقَد سَمِعنا ـ هَدانا اللّهُ بِكَ يَابنَ رَسولِ اللّهِ ـ مَقالَتَكَ ، ولَو كانَتِ الدُّنيا لَنا باقِيَةً ، وكُنّا فيها مُخَلَّدينَ ، لَاثَرَنا النُّهوضَ مَعَكَ عَلَى الإِقامَةِ فيها .
قالَ : ووَثَبَ هِلالُ بنُ نافِعٍ البَجَلِيُّ ،فَقالَ : وَاللّهِ ما كَرِهنا لِقاءَ رَبِّنا ، وإنّا عَلى نِيّاتِنا وبَصائِرِنا ، نُوالي مَن والاكَ ونُعادي مَن عاداكَ .
قالَ : وقامَ بُرَيرُ بنُ حُصَينٍ ، فَقالَ :وَاللّهِ يَابنَ رَسولِ اللّهِ ، لَقَد مَنَّ اللّهُ بِكَ عَلَينا أن نُقاتِلَ بَينَ يَدَيكَ ، فَتُقَطَّعُ فيكَ أعضاؤُنا ، ثُمَّ يَكونُ جَدُّكَ شَفيعَنا يَومَ القِيامَةِ . ۲

۱۴۸۷.نثر الدرّ :لَمّا نَزَلَ بِهِ [أي بِالإِمامِ الحُسَينِ عليه السلام ] عُمَرُ ۳ بنُ سَعدٍ لَعَنَهُ اللّهُ ، وأيقَنَ أنَّهُم قاتِلوهُ ، قامَ في أصحابِهِ خَطيبا ، فَحَمِدَ اللّهَ وأثنى عَلَيهِ ، ثُمَّ قالَ :
إنَّهُ قَد نَزَلَ مِنَ الأَمرِ ما تَرَونَ ، وإنَ الدُّنيا قَد تَغَيَّرَت وتَنَكَّرَت ، وأدبَرَ مَعروفُها
وَاستَمَرَّت ، حَتّى لَم يَبقَ مِنها إلّا صُبابَةٌ كَصُبابَةِ الإِناءِ ، وإلّا خَسيسُ عَيشٍ كَالكَلَأِ الوَبيلِ . ألا تَرَونَ الحَقَّ لا يُعمَلُ بِهِ ، وَالباطِلَ لا يُتَناهى عَنهُ ! لِيَرغَبِ المُؤمِنُ في لِقاءِ اللّهِ ، فَإِنّي لا أرى المَوتَ إلّا سعادَةً ، وَالحَياةَ مَعَ الظّالِمينَ إلّا بَرَما . ۴

1.جَذَذْتُ الشيء : كَسّرتُه وقطّعتُه (الصحاح : ج ۲ ص ۵۶۱ «جذذ») .

2.الملهوف : ص ۱۳۸ ، الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۱۳ نحوه وليس فيه ذيله من «قال : ووثب» ، بحار الأنوار : ج ۴۴ ص ۳۸۱ .

3.في المصدر : «عمرو» ، وهو تصحيف .

4.نثر الدرّ : ج ۱ ص ۳۳۷ ، نزهة الناظر : ص ۸۷ ح ۲۶ ، تنبيه الخواطر : ج ۲ ص ۱۰۲ ، الأمالي للشجري : ج ۱ ص ۱۶۱ ، شرح الأخبار : ج ۳ ص ۱۵۰ ح ۱۰۸۸ وليس فيه صدره إلى «قاتلوه» ، كشف الغمّة : ج ۲ ص ۲۴۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد پنجم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4067
صفحه از 450
پرینت  ارسال به