431
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم

قاسِط را از شهيدان حمله اوّل دشمن دانسته اند ۱ ؛ ولى چگونگى شهادت كَردوس ، معلوم نيست . نام هر دو ، در زيارت هاى «رجبيّه» ۲ و «ناحيه» چنين آمده است :
السَّلامُ عَلى قاسِطٍ وكَرِشٍ ابنَي ظَهيرٍ التَّغلِبِيَّينِ ! ۳ سلام بر قاسِط و كَرِش تَغلِبى ، دو پسرِ ظَهير !

۵۰ . قاسم بن حبيب اَزْدى ۴

وى از ياران امام حسين عليه السلام بوده است . ۵ نام او در زيارت هاى «ناحيه» و «رجبيّه» ۶ آمده است . در زيارت ناحيه مى خوانيم:
السَّلامُ عَلى قاسِمِ بنِ حَبيبِ الأَزدِىِّ ! ۷ سلام بر قاسم بن حبيب اَزْدى !

۵۱ . قَعنَب بن عمرو نَمِرى

نام او ، تنها در «زيارت ناحيه» آمده است . ۸

1.ر. ك: ص ۱۳۵ (فصل دوم / سخنى درباره شهداى حمله نخست) .

2.در زيارت رجبيه «قاسط و كرش ابنى زهير» آمده است . ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۲۳ (بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

3.نام «كرش» ، مختلف آمده است : «كردوس» و «كرسى» . در اين باره ، ر . ك : ج ۱۲ ص ۲۶۲ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال) .

4.در نقل فُضَيل بن زبير، در ميان شهيدان طايفه اَزْد ، از كسى به نام قاسم بن بشر ياد شده است كه به نظر مى رسد همان قاسم بن حبيب باشد (الأمالى ، شجرى : ج ۱ ص ۱۷۳ ، الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۲) .

5.رجال الطوسى : ص ۱۰۴ .

6.ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۲۳ (بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

7.ر . ك : ج ۱۲ ص ۲۶۶ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال) .

8.همان .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم
430

ابن شهرآشوب ، او را غلام حُر ، معرّفى كرده است . ۱ خوارزمى نيز ماجراى پيوستن حُر به اردوى امام عليه السلام را به همراه برده اى تُرك ، ۲ آورده است . ۳

۴۷ . قارِب ، غلام امام حسين عليه السلام

نام وى در «زيارت ناحيه» ، به صورت «قارِب ، مولى الحسين عليه السلام » و در نقل فُضَيل بن زبير ، «قارِب الدُّئِلى ، مولى الحسين عليه السلام » ، آمده است . ۴ اطّلاع معتبر ديگرى در باره او نداريم . در «زيارت ناحيه» ، مى خوانيم :
السَّلامُ عَلى قارِبٍ مَولَى الحُسَينِ بنِ عَلِىٍّ ! ۵ سلام بر قارِب ، غلام حسين بن على !

۴۸ . و۴۹ . قاسِط و كَردوس ، پسران زُهَير بن حارث

اين دو برادر ، از طائفه بنى تَغِلب ۶ و از ياران امام حسين عليه السلام بوده اند . ۷ شيخ طوسى ، كَردوس را در زمره ياران امير مؤمنان عليه السلام نيز آورده است . ۸

1.المناقب ، ابن شهرآشوب : ج ۴ ص ۱۰۴ .

2.مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى : ج ۲ ص ۱۰ .

3.تنقيح المقال : ج ۱ ص ۱۲۵ (كه نام او را اَسْلم بن عمر ، آورده است) ، أنصار الحسين عليه السلام : ص ۷۳ (كه با نام «اَسلَم ترك» از او ياد كرده) إبصار العين : ص ۹۵ (كه نام او را «واضح تركى ، غلام حارث» آورده است و جريان شاب و مادرش و رجز «أميرى حسينٌ ...» را به اَسلَم بن عمرو ، غلام امام حسين عليه السلام ، نسبت مى دهد كه پدرش ترك و خودش كاتب بوده است) . و در نقل فُضَيل بن زبير نيز نام او «علامة بن واضح رومى» آمده است . (الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۷۲ ، الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۲).

4.الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۱ ، الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۱۷۲ .

5.ر . ك : ج ۱۲ ص ۲۵۶ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال) .

6.الأمالى ، شجرى : ج ۱ ص ۱۷۲، الحدائق الورديّة: ج ۱ ص ۱۲۱ .

7.شيخ طوسى ، در ميان ياران امام حسين عليه السلام از قاسط و مُقسط ، پسران عبد اللّه ، نام برده است ، بدون تصريح به شهادت آنها (رجال الطوسى : ص ۱۰۴ ـ ۱۰۵) .

8.رجال الطوسى : ص ۸۰ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3399
صفحه از 444
پرینت  ارسال به