413
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم

۱۸ . زُهَير بن بِشْر خَثعَمى

وى ، از شهداى حمله اوّل ، شمرده شده است . ۱ نام وى در زيارت هاى «ناحيه» ۲ و «رجبيّه» ، ۳ آمده است . در نقل فُضَيل بن زبير ، نام وى عبد اللّه بن بِشر خَثعَمى آمده ۴ كه احتمالاً همين شخص باشد . ۵

۱۹ . زُهَير بن سُلَيم اَزْدى ۶

وى ، از شهداى كربلا ۷ و جزو شهداى حمله اوّل دشمن ، شمرده شده است . ۸ نام وى در زيارت هاى «رجبيّه» ۹ و «ناحيه» ۱۰ چنين آمده است :

1.ر . ك : ص ۱۳۵ (فصل دوم / سخنى درباره شهداى حمله نخست) .

2.ر . ك : ج ۱۲ ص ۲۶۴ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال) .

3.در زيارت رجبيه «زهير بن بشير» آمده است (ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۲۳ «بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب») .

4.الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۱۷۲، الحدائق الورديّة: ج ۱ ص ۱۲۲ .

5.در تنقيح المقال (ج ۲ ص ۱۷۰) آمده است كه عبد اللّه بن بِشر خثعَمى با لشكر عمر سعد آمد و سپس به امام حسين عليه السلام پيوست و نامش در «زيارت ناحيه» آمده است ؛ ولى اين نام را آن جا نيافتيم و مستند ديگرى نيز يافت نشد.

6.برخى ، او را برادر مِخنَف بن سُلَيم اَزْدى دانسته اند (ر. ك : الأخبار الطوال: ص ۱۲۳) . در الأخبار الطوال (ص ۱۲۳) و فتوح البلدان (ص ۳۶۶) ، در باره فتح مدائن ، آمده است كه زُهَير ، در فتح ايران شركت داشت و مبارزى ايرانى به نام نخارجان يا نخيرخان را كُشت . در ميان فرماندهان لشكر عمر سعد ، نام عبد اللّه بن زُهَير بن سليم اَزْدى (تاريخ الطبرى : ج ۵ ص۴۲۲) يا عبد اللّه بن زُهَير بن سُلَيم بن مِخنَف عامرى (مثير الأحزان : ص ۵۳) به چشم مى خورد كه احتمال دارد فرزند زهير بوده باشد .

7.الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص ۱۷۳ ، الحدائق الورديّة : ج ۱ ص ۱۲۲ .

8.ر. ك: ص ۱۳۵ (فصل دوم / سخنى درباره شهداء حمله نخست) .

9.ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۰۷ (بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

10.ر. ك: ج ۱۲ ص ۲۶۶ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال).


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم
412

السَّلامُ عَلى رُمَيثِ بنِ عمر ! ۱ سلام بر رُمَيث بن عمر !

۱۷ . زاهر ، مُصاحب عمرو بن حَمِق

زاهر، مصاحب عمرو بن حَمِق ۲ (صحابى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و يار امير مؤمنان عليه السلام در همه جنگ ها) بود ۳ و در ماجراى تعقيب و دستگيرى عمرو ـ كه منجر به شهادت او به دست مأموران معاويه شد ـ ، همراه عمرو بود ؛ ولى توانست خود را بِرَهاند تا اين كه در ركاب امام حسين عليه السلام به شهادت رسيد . ۴ او را از ياران امام حسين عليه السلام ۵ و از شهداى حمله اوّل دشمن شمرده اند . ۶ نام وى در زيارت هاى «رجبيّه» ۷ و «ناحيه» آمده است . در «زيارت ناحيه مقدّسه» مى خوانيم :
السَّلامُ عَلى زاهِرٍ مَولى عَمرِو بنِ الحَمِقِ الخُزاعِىِّ ! ۸ سلام بر زاهر ، وابسته عمرو بن حَمِق خُزاعى !

1.در روايت مصباح الزائر ، نام پدر وى «عمرو» آمده است . ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۲۲ (بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

2.رجال الطوسى : ص ۱۰۱ ، المناقب ، ابن شهر آشوب : ج ۳ ص ۱۱۳ .

3.ر. ك : دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام : ج ۱۲ ص ۲۵۹ (بخش شانزدهم : ياران و كارگزاران امام على عليه السلام / عمرو بن حَمِق خُزاعى) .

4.تاريخ دمشق : ج ۴۵ ص ۵۰۲؛ شرح الأخبار: ج ۲ ص ۳۱، الأمالى ، شجرى: ج ۱ ص۱۷۲، الحدائق الورديّة: ج ۱ ص ۱۲۲. گفتنى است در برخى كتاب ها مانند تاريخ الطبرى (ج ۵ ص ۲۶۵) و تاريخ اليعقوبى (ج ۲ ص ۲۳۱) ، رفاعة بن شدّاد ، همراه عمرو بن حَمِق به هنگام دستگيرى معرّفى شده است.

5.ال الطوسى : ص ۱۰۱.

6.ر . ك : ص ۱۳۵ (فصل دوم / سخنى درباره شهداى حمله نخست) .

7.ر . ك : ج ۱۲ ص ۱۲۳ (بخش سيزدهم / فصل دوازدهم / زيارت امام عليه السلام در اوّل رجب) .

8.ر . ك : ج ۱۲ ص ۲۶۴ (بخش سيزدهم / فصل سيزدهم / زيارت دوم به روايت الإقبال) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد ششم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3361
صفحه از 444
پرینت  ارسال به