۱۶۸۶.الملهوفـ در يادكرد كشته شدن ياران امام على عليه السلام ـ: جَون ، غلام ابو ذر ، به ميدان آمد . او برده اى سياه بود . حسين عليه السلام به او فرمود : «تو مُجازى [ كه نجنگى ] ؛ زيرا تو براى عافيت، در پىِ ما آمده اى . پس خود را درگيرِ گرفتارىِ ما مكن» .
جَون گفت: اى فرزند پيامبر خدا ! من به گاه راحتى ، از شما بهره ببرم و به هنگام سختى ، رهايتان كنم ؟ ! به خدا سوگند، بوى من ، بد و تبارم ، پَست و رنگ پوستم ، سياه است . آيا بهشت را از من دريغ مى دارى تا بويم ، خوش و تبارم ، نيكو و رويم سپيد شود ؟ به خدا سوگند ، از شما جدا نمى شوم تا اين خون سياه با خون هاى شما ، در آميزد !
سپس جنگيد تا به شهادت رسيد . خُشنودى خدا بر او باد !
۳ / ۹
حبيب بن مُظاهر
حبيب بن مُظاهر اسدى كه در منابع رجالى و تاريخى ، از وى با نام حبيب بن مُظهّر فَقعَسى نيز ياد شده ، از ياران خاصّ امام على ، امام حسن و امام حسين عليهم السلام بوده است ؛ بلكه به گفته ابن حجر، دوران پيامبر خدا صلى الله عليه و آله را نيز درك كرده است .
وى در دوران حكومت امام على عليه السلام ، يكى از اعضاى «سپاه ويژه» ايشان ـ كه «شُرطَةُ الخَميس» ناميده مى شد ـ ، بوده است.
مذاكرات حبيب بن مظاهر با ميثم تمّار و رُشَيد هَجَرى در باره آينده ، نشانه آن است كه آنان، از اصحاب سِرّ امام على عليه السلام ، و برخوردار از كمالات بلند معنوى و علم مَنايا و بلايا (مرگ ها و حادثه ها) بوده اند .
وى، در زمره نخستين كسانى بود كه از امام حسين عليه السلام براى آمدن به كوفه، دعوت كردند ۱ و پس از ورود مسلم عليه السلام به كوفه و قرائت نامه امام عليه السلام براى مردم كوفه ، پس از عابِس ـ كه ضمن اظهار ترديد در صداقت مردم كوفه ، سوگند ياد كرد كه شخصا دعوت امام عليه السلام و نماينده ايشان را مى پذيرد و براى رضاى خدا با دشمنان آنان مى جنگد تا خدا را ملاقات كند ـ ، از جا برخاست و گفت :
خداوند، تو را بيامرزد! آنچه را در نظر داشتى، با سخنى كوتاه، بيان كردى.
سپس گفت:
به خداوندى كه جز او خدايى نيست، سوگند، من هم نظرى همچون نظر او دارم.
پس از سخنان اين دو نفر ، بيعت مردم با مُسلم بن عقيل ، آغاز شد . ۲ همچنين حبيب ، در بيعت گرفتن از مردم كوفه ، نقشى فعّال داشت .
وى پس از حضور در كربلا نيز براى جذب نيرو براى سپاه امام عليه السلام از طايفه بنى اسد ۳ و برخورد با دشمنان، تلاش هاى فراوانى داشت . ۴
حبيب ، در روز عاشورا ، فرماندهى جناح چپ سپاه امام عليه السلام را به عهده داشت ۵ و از آرامش و روحيه بسيار بالايى برخوردار بود . چنان كه در آستانه شهادت، شاد بود و بر اساس نقلى ، با همرزمان خود، شوخى مى كرد . ۶ بُرَير به او گفت : برادر ! الآن وقت خنده نيست .
حبيب ، پاسخ داد :
كجا براى شادمانى ، بهتر از اين جا ؟ به خدا سوگند ، جز اين نيست كه اين گروه اُوباش ، با شمشيرهايشان به ما هجوم مى آورند و ما با حور العين ، هماغوش مى شويم .
وى ، در حالى كه اين اشعار را زمزمه مى كرد ، به سپاه دشمن ، حمله ور شد :
من ، حبيبم و پدرم ، مُظاهر استيكّه سوار پيكارجو ، ميان شعله هاى جنگ .
شما ، آماده تر و پُر شمارتريدو ما ، وفادارتر و شكيباتر از شماييم .
ما ، حجّتى برتر و حقّى روشن تر داريمو از شما ، پرهيزگارتريم و دليل بهترى داريم .
او همچنان رزميد تا به خيل شهداى كربلا پيوست . شهادت حبيب ، براى امام حسين عليه السلام ، بسيار ناگوار بود . لذا هنگامى كه وى شهيد شد ، فرمود :
من ، شهادت خود و يارانِ حمايتگرم را به حساب خدا مى گذارم .
در «زيارت ناحيه مقدّسه» ، آمده است :
سلام بر حبيب بن مُظاهر اسدى !
نام وى در «زيارت رجبيّه» هم آمده است .
1.ر .ك : ج ۴ ص ۱۳ (بخش هفتم / فصل سوم / نامه كوفيان به امام عليه السلام و دعوت او به قيام).
2.ر. ك: ج ۴ ص ۷۳ (بخش هفتم / فصل چهارم / وارد شدن مسلم به كوفه و بيعت كوفيان با او).
3.ر. ك: ج ۵ ص ۴۱۷ (فصل يكم / كوشش هاى حبيب بن مظاهر براى يارى امام عليه السلام در ششم محرّم).
4.ر. ك: ص ۷ (فصل يكم / شب را مهلت گرفتن براى نماز و دعا و استغفار) و ص ۹۵ (فصل دوم / احتجاج هاى امام عليه السلام بر سپاه كوفه) و ص ۱۵۷ (نماز جماعت در ظهر عاشورا به امامت امام حسين عليه السلام ).
5.ر. ك: ص ۷۹ (فصل دوم / رويارويى لشكر هدايت و لشكر گم راهى).
6.ر. ك: ص ۷۳ (فصل يكم / استقبال از شهادت با روى باز).
