مَدفن سرهاى ديگر شهيدان كربلا

گزارش هاى مشهور، حاكى از آن است كه علاوه بر سر مطهّر امام حسين عليه السلام ، سر ساير شهداى كربلا نيز از كوفه به شام، فرستاده شده است؛ ^۱ اما درباره مكان دفن آنها، گزارش معتبرى وجود ندارد .
گفتنى است كه در گزارش وقايع مربوط به انتقال اهل بيت امام حسين عليه السلام از كربلا به كوفه وشام وحاضر نمودن آنان در مجلس يزيد، تنها از سر مطهّر امام عليه السلام سخن به ميان آمده و هيچ اشاره اى به سرهاى ساير شهدا نيست . ^۲ مرحوم سيّد محسن امين در أعيان الشيعة مى گويد :
بعد از سال ۱۳۲۱ هجرى قمرى، در آرامگاه مشهور به «باب الصغير» در دمشق ، مقبره اى را ديدم كه بر سر درِ آن، سنگى نصب بود و روى آن، اين نوشته بود : «اين جا محلّ دفن سرهاى عباس بن على و على اكبر بن حسين و حبيب بن مُظاهر است» . پس از دو سال، اين مقبره خراب و بازسازى شد و آن سنگ، برداشته شد و در داخل مقبره ضريحى ساختند و نام هاى بسيارى از شهيدان كربلا را بر آن نوشتند ؛ اما حقيقت، اين است كه آن مقبره، بر حسب آنچه بر سر درِ آن بود ، منسوب به آن سه سر شريف است و به گمان قوى ، انتسابش به آن سرهاى شريف نيز صحيح است ؛ چرا كه سرهاى شهيدان، پس از حمل شدن به دمشق و گردانده شدن در شهر و برآورده شدن هدف يزيد (داير بر پيروزى و زهر چشم گرفتن از مردم و خنك شدن دلش) ، به ناچار بايستى در يكى از گورستان هاى شهر ، دفن مى شدند كه از ميان آنها، اين سه سر، در آرامگاه باب الصغير، مدفون شده اند و جاى دفنشان حفظ شده است، و البته حقيقت را خدا مى داند . ^۳
بنابر اين، هر چند مكانى كه در باب الصغير دمشق در حال حاضر به عنوان مدفن سر شهدا معروف گرديده، لااقل در مورد تعدادى از آنان قابل قبول است، ليكن دليل روايى يا تاريخى قاطع و روشنى بر اين انتساب، وجود ندارد.