75
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم

۲۲۴۳.سيرة الأئمّة الاثنى عشر :از جمله كسانى كه دفن سر [حسين عليه السلام]را در دمشقْ محتمل تر مى دانند ، ابن ابى دينارِ بَلاذُرى در تاريخش و نيز واقدى است . از اين عدّه ، برخى مى گويند كه آن سر ، در دروازه فَراديس ، مدفون است و برخى بر اين باورند كه يزيد بن معاويه ، آن را در قبر پدرش به خاك سپرده است . برخى هم ادّعا دارند كه در مسجد [اُمَوى]دفن شده است . در ديوار گِرد شهر هم گفته شده است . امّا پس از اين ، به وسيله فاطميان ، از دمشق، به عَسقَلان ، منتقل شده و تا قرن پنجم هجرى در آن جا مانده است .
از باورمندان به اين نظر ، عثمان مَدوخ در كتابش ، العدل الشاهد فى تحقيق المَشاهد است كه در آن ، پس از يادكردِ اين مراحل ، گفته است : دليل اين مطلب ، آن است كه يكى از عالمان ، جايى قديمى را ، نزديكِ دروازه فَراديس ، در نظر گرفت و به انهدام آن پرداخت تا محلّى براى نگهدارى كتاب بسازد ، كه به سقف كوچكى در ديوار بر خورد كه آن را با سنگى بزرگ ، مسدود كرده و نوشته اى بر آن، نقش كرده بودند كه آنچه از آن فهميدند ، اين بود كه آن ، جايگاه سرِ حسين عليه السلام نوه پيامبر صلى الله عليه و آله است .
مطلب را به حكمران شام رساندند. او رفت و خود ، آن را ديد و به آنان فرمان داد كه در آن جا هيچ كارى نكنند . سپس موضوع را به سلطان عبد المجيدخان ، پسر سلطان محمودخان [عثمانى]، گزارش داد و او فرمان داد تا آن سنگ را در حضور همه عالمان ، اميران و افراد سرشناس ، بردارند .
آن جا را [در حضور همه]شكافتند . سوراخى را ديدند كه چيزى در آن نبود . پس از آن كه حاضران ، آن جا را ديدند ، فرمان داد تا آن جا را همان گونه كه پيش از آن بود ، مسدود كنند . او ماجرا را به اطّلاع سلطان عبد المجيد رساند و او هم فرمان داد تا حلقه سيمينى براى دور سنگ بسازند .
مؤلّف (عثمان مَدوخ) ، ادامه داده و گفته است : من ، وزن آن نقره را مى دانستم و گمان مى كنم كه هفت هزار درهم بود . او به اين موضوع پرداخته كه اين نشانه ، دلالت بر مدفون بودن سر در دمشق دارد و پس از آن و حدود صد سال بعد ، مزار عَسقَلان ، پديدار شد و از عَسقَلان، به وسيله فرمان رواى صالح ، طلائع ، ۱ در نيمه قرن ششم [هجرى] به قاهره منتقل شد .

1. طَلائع بن رُزَّيك (م ۵۵۶ ق)، معروف به «المَلك الصالح»، وزير امامى مذهبِ فاطميان مصر بود .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم
74

۲۲۴۳.سيرة الأئمّة الاثني عشر :مِمَّن رَجَّحَ دَفنَهُ في دِمَشقَ ابنُ أبِي الدّينارِ البَلاذُرِيُّ في تاريخِهِ ، وَالواقِدِيُّ أيضا ، وهؤُلاءِ بَينَ مَن ذَهَبَ إلى أنَّهُ مَدفونٌ بِبابِ الفَراديسِ ، وبَينَ مَن ذَهَبَ إلى أنَّ يَزيدَ بنَ مُعاوِيَةَ دَفَنَهُ في قَبرِ أبيهِ ، وبَينَ مَن ذَهَبَ إلى أنَّهُ دُفِنَ فِي المَسجِدِ ، وقيلَ في سُوَرِ البَلَدِ ، وبَعدَ ذلِكَ نُقِلَ مِن دِمَشقَ إلى عَسقَلانَ بِواسِطَةِ الفاطِمِيّينَ ، وبَقِيَ بِها إلَى القَرنِ الخامِسِ الهِجرِيِّ .
ومِمَّن ذَهَبَ إلى ذلِكَ عُثمانُ مَدوخ في كِتابِهِ «العَدلُ الشّاهِدُ في تَحقيقِ المَشاهِدِ» ، فَقَد قالَ في كِتابِهِ ـ بَعدَ أن عَرَضَ هذِهِ المَراحِلَ ـ : وَالدَّليلُ عَلى ذلِكَ أنَّ بَعضَ العُلَماءِ عَمَدَ إلى مَكانٍ قَديمٍ قَريبٍ مِن بابِ الفَراديسِ ، وشَرَعَ في هَدمِهِ ؛ لِيَجعَلَهُ خِزانَةً لِحِفظِ الكُتُبِ ، فَعَثَرَ عَلى طاقٍ فِي الجِدارِ مُحكَمِ السَّدِّ بِحَجَرِ كَبيرٍ ، مَكتوبٌ عَلَيهِ بِالنَّقشِ فِي الحَجَرِ ، ما فَهِموا مِنهُ أنَّ هذا مَشهَدُ رَأسِ الحُسَينِ السِّبطِ عليه السلام ، فَرَفَعوا ذلِكَ إلى والِي الشّامِ ، فَذَهَبَ ورَأى ذلِكَ بِنَفسِهِ ، وأمَرَهُم أن لا يُحدِثوا فِي المَكانِ شَيئا ، ثُمَّ رَفَعَ الأَمرَ إلَى السُّلطانِ عَبدِ المَجيدِ خان بنِ السُّلطانِ محمود خان ، فَأَمَرَ بِكَشفِ ذلِكَ المَكانِ بِحُضورِ جُمهورٍ مِنَ العُلَماءِ وَالاُمَراءِ ووُجوهِ النّاسِ ، وكَشَفُوا الحَجَرَ الَّذي عَلَيهِ الكِتابَةُ ، فَوَجَدوا فَجوَةً خالِيَةً لَيسَ فيها شَيءٌ ، وبَعدَ أن رَآهَا الحاضِرونَ أمَرَ بِسَدِّها كَما كانَت ، ورَفَعَ ذلِكَ إلَى السُّلطانِ عَبدِ المَجيدِ ، فَأَمَرَ بِصُنعِ طَوقٍ مِنَ الفِضَّةِ حَولَ الحَجَرِ .
ومَضَى المُؤَلِّفُ يَقولُ : وكُنتُ أعلَمُ مِقدارَ وَزنِهِ ، وأظُنُّهُ سَبعَةَ آلافِ دِرهَمٍ ، وَاستَطرَدَ يَقولُ : إنَّ هذِهِ الأَمارَةَ تَدُلُّ عَلى أنَّ هذَا الرَّأسَ دُفِنَ بِدِمَشقَ ، وبَعدَها بِنَحوِ مِئَةِ عامٍ ظَهَرَ مَشهَدُ عَسقَلانَ ، وَانتُقِلَ مِن عَسقَلانَ إلَى القاهِرَةِ بِواسِطَةِ المَلِكِ الصّالِحِ طَلائِعَ ۱ في نِصفِ القَرنِ السّادِسِ . ۲

1. طلائع بن رُزَّيك (ت ۵۵۶ ه)، الملقّب ب «المَلك الصالح»، كان وزيرا للفاطميّين في مصر، وكان على مذهب الإمامية (الأعلام للزِّركلي: ج ۲ ص ۴۴۹).

2. سيرة الأئمّة الاثني عشر : ج ۲ ص ۸۱ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4164
صفحه از 436
پرینت  ارسال به