139
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم

۶ / ۶

سخنرانى امّ كلثوم در ميان كوفيان ۱

۲۲۸۰.الملهوفـ به نقل از زيد بن موسى ـ: پدرم ، از جدّم امام صادق عليه السلام برايم نقل كرد كه فرمود : «امّ كلثوم ، دختر على عليه السلام ، در آن روز ، از پشت پوشش خود و در حالى كه صداى خود را به گريه بلند كرده بود ، به سخنرانى پرداخت و گفت : اى كوفيان ! بدا به حالتان ! چرا حسين را وا نهاديد و او را كشتيد و دارايى هايش را به تاراج برديد و براى خود برداشتيد و زنانش را اسير كرديد و به خاك سياه نشانديد؟! مرگ و هلاكت بر شما باد !
واى بر شما ! آيا مى دانيد چه بلاى بزرگى بر سرتان آمده است؟ و بار چه گناهى را بر پشت خود نهاده ايد ؟ و چه خون هايى را ريختيد؟! و كدامين حرمت را شكستيد؟! و جامه كدامين دخترك را ربوديد؟! و چه اموالى را به تاراج برديد؟! بهترين مردانِ پس از پيامبر صلى الله عليه و آله را كشتيد و مِهر از دل هايتان ، رَخت بر كشيد . هان كه حزب خدا چيره اند و حزب شيطان ، زيانكارند!» .
سپس گفت :
برادرم را محاصره كرديد و او را كشتيد . واى بر مادرتان!به زودى ، آتشى سزايتان خواهد بود كه شعله اش زبانه مى كشد .
خون هايى را ريختيد كه خداوند ، ريختن آنها را حرام كرده بودو قرآن و محمّد صلى الله عليه و آله نيز ريختن آنها را روا نشمرده بودند .
هان ! آتش ، مژده تان باد كه شما ، فردادر قهر آتشى خواهيد بود كه شعله اش زبانه مى كشد!
و من در زندگى ام ، بر برادرم خواهم گريستبر بهترين مولودى كه پس از پيامبر صلى الله عليه و آله متولّد شده است .
با اشكى فراوان و جوشان و ريزانكه بر گونه هايم هميشه جارى است و خشك نمى شود .
مردم ، صدا به گريه و ناله و زارى بلند كردند و زنان ، موهاى خود را پريشان نمودند و خاك بر سرشان ريختند و ناخن به چهره كشيدند و گونه هاى خود را خراشيدند و ناله و فرياد كردند . مردان نيز گريستند و ريش خود را كَنْدند و هيچ روزى ، مرد و زن گريانى بيشتر از آن روز ديده نشد .

1. در باره اين كه اُمّ كلثومِ حاضر در واقعه كربلا ، همان زينب عليهاالسلام است يا فرزند ديگر امام على عليه السلام و فاطمه عليهاالسلام يا آن كه فرزند امام از جز فاطمه زهرا عليهاالسلام است ، ابهامات و اختلاف نظرهايى وجود دارد . در اين باره ، ر . ك : ص ۲۱۱ ( سخنى در باره اسيران و بازماندگان واقعه كربلا / اُمّ كلثوم ، دختر امير مؤمنان عليه السلام ) .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم
138

۶ / ۶

خُطبَةُ اُمِّ كُلثومٍ في أهلِ الكوفَةِ ۱

۲۲۸۰.الملهوف عن زيد بن موسى :حَدَّثَني أبي عَن جَدِّي [الصّادِقِ] عليهماالسلام : خَطَبَت اُمُّ كُلثومٍ ابنَةُ عَلِيٍّ عليه السلام في ذلِكَ اليَومِ مِن وَراءِ كِلَّتِها ، رافِعَةً صَوتَها بِالبُكاءِ ، فَقالَت :
يا أهلَ الكوفَةِ ، سوءا لَكُم ، ما لَكُم خَذَلتُم حُسَينا وقَتَلتُموهُ ، وَانتَهَبتُم أموالَهُ ووَرِثتُموهُ ، وسَبَيتُم نِساءَهُ ونَكَبتُموهُ ؟ ! فَتَبّا لَكُم وسُحقا .
وَيلَكُم ، أتَدرونَ أيُّ دَواهٍ دَهَتكُم ؟ وأيَّ وِزرٍ عَلى ظُهورِكُم حَمَلتُم ؟ وأيَّ دِماءٍ سَفَكتُموها ؟ وأيَّ كَريمَةٍ اهتَضَمتُموها ۲ ؟ وأيَّ صِبيَةٍ سَلَبتُموها ؟ وأيَّ أموالٍ نَهبَتُموها ؟ قَتَلتُم خَيرَ رِجالاتٍ بَعدَ النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله ، ونُزِعَتِ الرَّحمَةُ مِن قُلوبِكُم ، ألا إنَّ حِزبَ اللّه ِ هُمُ الغالِبونَ ، وحِزبَ الشَّيطانِ هُمُ الخاسِرونَ .
ثُمَّ قالَت :
قَتَلتُم أخي صَبرا فَوَيلٌ لِاُمِّكُمُسَتُجزَونَ نارا حَرُّها يَتَوَقَّدُ
سَفَكتُم دِماءً حَرَّمَ اللّه ُ سَفكَهاوحَرَّمَهَا القُرآنُ ثُمَّ مُحَمَّدُ
ألا فَابشِروا بِالنّارِ إنَّكُم غَدالَفي قَعرِ نارٍ حَرُّها يَتَصَعَّدُ
وإنّي لَأَبكي في حَياتي عَلى أخيعَلى خَيرِ مَن بَعدَ النَّبِيِّ سَيولَدُ
بِدَمعٍ غَزيرٍ مُستَهَلٍّ مُكَفكَفٍعَلَى الخَدِّ مِنّي دائِبٌ لَيسَ يُحمَدُ ۳
قالَ الرّاوي : فَضَجَّ النّاسُ بِالبُكاءِ وَالنَّحيبِ وَالنَّوحِ ، ونَشَرَ النِّساءُ شُعورَهُنَّ ، وحَثَينَ التُّرابَ عَلى رُؤوسِهِنَّ ، وخَمَشنَ ۴ وُجوهَهُنَّ ، ولَطَمنَ خُدودَهُنَّ ، ودَعَونَ بِالوَيلِ وَالثُّبورِ ، وبَكَى الرِّجالُ ونَتَفوا لِحاهُم ، فَلَم يُرَ باكِيَةٌ وباكٍ أكثَرَ مِن ذلِكَ اليَومِ . ۵

1. ثمّة غموض يكتنف شخصية أم كلثوم التي كانت في كربلاء ، وهل أنّها هي نفس السيّدة زينب ، أو أنّها بنت اُخرى للإمام عليّ وفاطمة عليهماالسلام ، أو أنّها من بناته من غير فاطمة عليهاالسلام، آراء اختُلف فيها .

2. هضَمَهُ : دفَعَهُ عن موضعه ، وقيل : كسَرَهُ ، وهَضَمَهُ حقّه : نقصه (المصباح المنير : ص ۶۳۸ «هضمه») .

3. في بحار الأنوار : «ذائبا ليس يجمد» بدل «دائب ليس يحمد» .

4. في المصدر : «وخمش» ، والتصويب من بحار الأنوار .

5. . الملهوف : ص ۱۹۸ ، مثير الأحزان : ص ۸۸ نحوه من دون إسنادٍ إلى أحدٍ من أهل البيت عليهم السلام ، بحار الأنوار : ج ۴۵ ص ۱۱۲ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد هشتم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3784
صفحه از 436
پرینت  ارسال به