377
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد نهم

نگردد و يا همراه با انجام دادن عملى نامشروع نباشد .
بنا بر اين ، آنچه در شمارى از مجالس عزادارى ، به تدريج مرسوم شده است (مانند : استفاده از ابزارهاى موسيقى و آهنگ هاى مبتذل ، تشبّه مرد به زن ، و همچنين كارهايى چون قمه زدن) ، بدعت در عزادارى محسوب مى شود ، بويژه قمه زدن كه در عصر حاضر ، زمينه ساز تبليغات سوء بر ضدّ پيروان اهل بيت عليهم السلام و موجب وَهْن مكتب تشيّع است . رهبر معظّم انقلاب اسلامى ، آية اللّه خامنه اى ، در اين باره مى فرمايد :
قمه زدن هم از كارهاى خلاف است ... نمى شود در مقابل اين كار غلط ، سكوت كرد ... . كار غلطى است كه عدّه اى ، قمه به دست بگيرند و به سرِ خودشان بزنند و خون بريزند . كجاى اين حركت ، عزادارى است ؟! البته ، دست بر سر زدن ، عزادارى است . شما بارها ديده ايد كسانى كه مصيبتى برايشان پيش مى آيد ، بر سر و سينه خود مى كوبند . اين ، نشانه عزادارى ؛ امّا شما تا به حال ، كجا ديده ايد كه فردى به خاطر رويكرد مصيبت عزيزترين عزيزانش ، با شمشير بر مغز خود بكوبد و خون جارى كند ؟ كجاى اين كار ، عزادارى است ؟! قمه زدن ، سنّتى جعلى است . از امورى است كه مربوط به دين نيست و بلاشك ، خدا هم از انجام آن راضى نيست . علماى سَلَف ، دستشان بسته بود و نمى توانستند بگويند : اين كار ، غلط و خلاف است . امروز ، روز حاكميت اسلام است و روز جلوه اسلام است . نبايد كارى كنيم كه آحاد جامعه اسلامى برتر ، يعنى جامعه محبّ اهل بيت عليهم السلام كه به نام مقدّس ولى عصر ـ أرواحنا فداه ـ ، به نام حسين بن على عليه السلام و به نام امير المؤمنين عليه السلام مفتخرند ، در نظر مسلمانان و غير مسلمانان عالم ، به عنوان يك گروه آدم هاى خرافىِ بى منطق ، معرّفى شوند ... . قطعا اين ، يك بدعت است . ۱

1.سخنان مقام معظّم رهبرى آية اللّه خامنه اى، در جمع روحانيون استان كهكيلويه و بوير احمد ، در آستانه ماه محرّم ۱۴۱۵ ق (۱۷ / ۳ / ۱۳۷۳ ش) .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد نهم
376

حديثى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمده است :
حُبُّ الدُّنيا رَأسُ كُلِّ خَطيئَةٍ و مِفتاحُ كُلِّ سَيِّئَةٍ و سَبَبُ إحباطِ كُلِّ حَسَنَةٍ . ۱ دنيادوستى ، سرآمدِ هر خطا و كليد هر گناه و مايه از ميان رفتن هر خوبى اى است .
گفتنى است كه داشتن هر انگيزه غير الهى از مرثيه سرايى (چه كسب درآمد مادّى باشد ، و چه تحصيل شهرت و محبوبيت ، و چه غير اينها) دنياطلبى است و تا اين بيمارى خطرناكْ علاج نشود ، و تا اخلاص براى مرثيه سرايانْ حاصل نگردد ، همه تلاش ها براى اصلاح فرهنگ مرثيه سرايى ، عقيم خواهند ماند .

۶ . بدعت در نحوه عزادارى

آسيب هايى كه تا كنون برشمرديم ، آفاتى هستند كه محتواى مجالس عزادارى سيّد الشهدا عليه السلام را تهديد مى كنند ؛ امّا شمارى از آفات ، مربوط به شيوه و چگونگى عزادارى مى شوند .
از نظر فقهى ، عبادات ، اعم از واجب يا مستحب ، توقيفى هستند ، بدين معنا كه اصل عبادت و چگونگى آن ، بايد توسّط ادلّه شرعى اثبات شود . در غير اين صورت ، عملى كه به عنوان عبادت انجام مى شود ، بدعت محسوب مى گردد و نه تنها مطلوب نيست ، بلكه ممنوع و حرام است .
استحباب عزادارى براى سالار شهيدان ، بر پايه ادلّه قطعى ، ثابت است و با عنايت به آثار و بركات فردى و اجتماعى آن ، از بزرگ ترين عبادات محسوب مى گردد ؛ امّا در باره چگونگى انجام گرفتن اين عبادت ، معيار ، عزادارى هاى مرسوم در عصر صدور رواياتِ مربوط به اين عزادارى است ؛ بلكه مى توان گفت : اطلاق اين روايات ، شامل انواع عزادارى هاى مرسوم در اعصار مختلف نيز مى گردد ، مشروط به اين كه آنچه رايج شده ، براى عزادارى صدق كند و موجب وَهْن مكتب اهل بيت عليهم السلام

1.إرشاد القلوب : ص ۲۱ . نيز ، ر.ك: دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث :ج ۱ ص ۳۸۲ ح ۵۷۸ .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد نهم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4627
صفحه از 457
پرینت  ارسال به