دروغ پردازى برخى روضه خوانان و مرثيه سرايان اعتراف كرد ؛ بلكه بر اين مصيبت بزرگى كه تاريخ عاشورا بدان مبتلا گرديده ، بيش از مصيبت خودِ عاشورا بايد گريست؛ چرا كه اين مصيبت، موجب پايمال شدن نهضت مقدّس حسينى است .
براى توضيح اين اجمال ، علاقه مندان مى توانند به كتاب لؤلؤ و مرجان محدّث نورى ـ كه در سال ۱۳۱۹ هجرى قمرى تأليف شده ـ و كتاب حماسه حسينى استاد شهيد مرتضى مطهّرى، مراجعه كنند .
اينك ، نگاهى كوتاه به اين دو كتاب ، از اين منظر :
دروغ در مرثيه سرايى ، در دوران گذشته
مى توان گفت از موقعى كه كتاب روضة الشهدا نوشته شد ، يعنى حدود سال نهصد هجرى ، آسيبِ دروغ ، وارد عرصه مرثيه سرايى گرديد و به تدريج ، اين آفت، گسترش يافت ، به گونه اى كه در اوايل قرن چهاردهم ، محدّث نورى ، از گسترش اين آفت ، احساس خطر كرد و به پيشنهاد يكى از علماى هندوستان ، اقدام به نوشتن كتاب لؤلؤ و مرجان كرد . ۱ وى در باره انگيزه نوشتن اين كتاب ، در آغاز آن مى گويد :
جناب العالم العامل الجليل الفاضل الكامل ... سيّد محمّد مرتضى جونپورى هندى ـ أيّده اللّه تعالى ـ ، مكرّر از آن جا به حقير ، شكايت از ذاكرين و روضه خوانان آن صوب كرده كه در گفتن دروغ ، حريص و بى باك[اند] و اصرار تام در نشر اكاذيب و مجعولات دارند ؛ بلكه نزديك به آن رسيده كه آن را جايز دانند و مباح شمارند ؛ و چون سببِ گريانيدن مؤمنين است ، از دايره عصيان و قُبح ، او را بيرون دانند! و امر فرمود كه چند كلمه در اين باب ، به طريق موعظه و مجادله حَسَنه نوشته [گردد] ، شايد سبب تنبّه و دست برداشتن از اين قبايح شود . ظاهرا جناب ايشان ، گمان دارند كه در عتبات
