فصل ششم : جهاد
۶ / ۱
گونه هاى جهاد
۳۷۹۹.تحف العقول :[از امام حسين عليه السلام ] در باره جهاد ، سؤال شد كه : آيا سنّت (مستحب) است يا فريضه (واجب) ؟
فرمود : «جهاد ، چهار گونه است : دو گونه آن، فريضه است و [سوم ،] جهاد سنّتى كه جز با فريضه بر پا نمى شود و [چهارم،] جهادى كه سنّت [محض] است .
امّا يكى از دو جهاد فريضه ، مجاهده انسان با نفس خود براى بازدارى از معاصى الهى است و آن ، از بزرگ ترينِ جهادهاست .
و [دوم ،] جهاد با كفّارى است كه نزديك شما هستند .
امّا جهادى كه سنّت است و جز با فريضه برپا نمى شود ، جهاد با دشمنِ يورشگر است كه بر همه امّت، واجب است و اگر آن را ترك كنند ، به عذاب گرفتار مى شوند و اين از عذاب هاى امّت است ؛ امّا تنها بر پيشوا ، سنّت است كه همراه امّت به سوى دشمن برود و با آنان بجنگد .
امّا جهادى كه سنّت [ محض ] است ، هر سنّتى است كه انسان ، آن را برپا كند و براى برپايى و كمال و زنده داشتنش بكوشد و كار و كوشش در آن ، از برترين اعمال است ؛ زيرا آن ، زنده كردن سنّت است. پيامبر خدا فرمود : هر كس سنّتى نيكو پى نهد ، اجرش و اجر كسانى كه تا روز قيامت به آن عمل مى كنند، از آنِ اوست، بى آن كه از اجرهاى عاملان، چيزى كم شود ».
