15
دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سیزدهم

البته اين ، به معناى بسته بودن راه بهره گيرى از درياى علم و حكمتِ امام عليه السلام نيست . بى ترديد ، نزديكان و ياران خاصّ ايشان و بويژه امامِ پس از او (فرزندش امام زين العابدين عليه السلام )، احاديث فراوانى از او شنيده بودند كه بخشى از آنها هم اكنون به ما رسيده است ؛ امّا بر اساس حديث منقول از امام رضا عليه السلام ، عامّه مردم (غير شيعه) ، جز در يك مورد، مسئله اى از ايشان و برادرش اخذ نكردند :
ما رأيتُ الناسَ أَخَذوا عَن الحَسَنِ وَ الحُسين عليهما السلام إلّا الصّلاةَ بعدَ العَصر وَ بَعدَ الغَدِاة فى طَواف الفَريضَة . ۱ نديدم كه مردم (اهل سنّت) ، از حسن عليه السلام و حسين عليه السلام ، جز حكم به جواز نماز خواندن بعد از نماز عصر و نماز صبح در [نماز ]طوافِ واجب ، چيزى اخذ كرده باشند.
در اين بخش از دانش نامه امام حسين عليه السلام ، با بهره گيرى از منابع شيعه و اهل سنّت،
ميراث علمى و سخنان حكيمانه آن بزرگوار در زمينه هاى اعتقادى، اخلاقى و عملى و همچنين، حكمت هايى كه در قالب شعر و تمثّل، به آن امام بزرگوار نسبت داده است، با نظمى نوين، ارائه مى گردد.
گفتنى است كه شمارى از سخنان امام عليه السلام ، ضمن بخش هاى ديگر اين دانش نامه آمده است كه براى دستيابى آسان تر به آنها، يك جا، در اين بخش تقديم پژوهشگران مى شود.

1.الكافى : ج ۴ ص ۴۲۴ ح ۵ .گفتنى است كه فقيهان اهل سنّت ، عموما نماز خواندن پس از نماز عصر و بعد از نماز صبح را جايز نمى دانند ؛ امّا چون ديدند امام حسن عليه السلام و امام حسين عليه السلام پس از طواف واجب خود ، نماز آن را در اين اوقات خوانده اند ، خواندن نماز طواف فريضه را از حكم به عدم جواز ، استثنا كرده اند .


دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سیزدهم
14

رسالت ـ كه به طور طبيعى در جامعه اسلامى در حال گسترش بود ـ ، نهايتِ تضييقات را در زمينه ارتباط مردم با دو يادگار پيامبر خدا صلى الله عليه و آله (امام حسن عليه السلام و امام حسين عليه السلام ) به اجرا گذاشت . وى علاوه بر دستور العمل هايى كه مبنى بر تعقيب ، شكنجه و قتل و آزار پيروان اهل بيت عليهم السلام صادر كرد ، آنان را از حقوق شهروندى نيز محروم نمود و حتّى سهم آنان را از بيت المال ، قطع كرد . ۱ اين اقدام خطرناك ، افزون بر ضربه اى كه از نظر سياسى بر حكومت اصيل اسلامى وارد ساخت ، ضربه مُهلكى بود بر حوزه معارف حقيقى اسلام ناب .
از سوى ديگر ، سياست ممنوعيت عمومىِ كتابت و تدوين حديث و به دنبال آن ، راه يابى اسرائيليات و داستان هاى عجيب و غريب توسّط قصّه گويان و اَحبارِ تازه مسلمان به صحنه فرهنگى جامعه اسلامى ، ۲ زمينه مهجور ماندن علماى راستين و در رأس آنان ، اهل بيت پيامبر خدا را به شدّت افزايش داد .
سياستِ دين زدايى معاويه تا بدان جا پيش رفت كه درصدد حذف نام پيامبر صلى الله عليه و آله بر آمد ؛ زيرا از شنيدن مكرّر نام ايشان در اذان ، احساس ناراحتى مى كرد! از اين رو ، با ترويج رواياتى مجعول در تشريع اذان ، كوشيد تا زمينه را براى جاى گزين ساختن چيزى ديگر به جاى اذان ، فراهم كند ؛ امّا با موضع گيرى هاى اهل بيت عليهم السلام موفّق نشد . ۳
بديهى است در چنين فضاى سياسى اى ، كمتر كسى حاضر مى شود براى شنيدن حديث و يا نقل آن از امام حسين عليه السلام و يا برادر بزرگوارش ، زندگى خود را به خطر بيندازد .

1.ر.ك : شرح نهج البلاغة : ج۱۱ص۴۳، دانش نامه امير المؤمنين عليه السلام : ج ۱۲ ص ۴۷۵ ـ ۵۱۷ (بخش پانزدهم / فصل هفتم : نيرنگ هاى دشمنان امام عليه السلام براى خاموش كردن نور او) .

2.ر.ك : الموضوعات ، ابن جوزى :ج ۱ ص ۲۹ ، الوضع فى الحديث : ج ۱ ص ۲۷۳ ـ ۲۷۹ ، الموضوعات فى الآثار و الأخبار : ص ۱۵۳ .

3.ر . ك : دانش نامه قرآن و حديث : ج۲ ص۳۱۹ ـ ۳۲۵ (اذان / درآمد) .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام حسين عليه السلام بر پايه قرآن و حديث - جلد سیزدهم
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    01/01/1388
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5750
صفحه از 519
پرینت  ارسال به